Buitenland.

Duitschianil. Strijd tegen de professoren der Bonn se he Universiteit.

In de sDuitsche Evangelische bladen" heeft ook de hoogleeraar Beyschlag te Halle zich doen hooren over den strijd, die ontstaan is door het optreden tegen de hoogleeraren te Bonn, De professoren der theologische faculteit te Bonn hebben zich in hunne colleges als geavanceerde voorstanders der Ritschliaansche school doen kennen, en stonden daarom bloot aan scherpe aanvallen van hen, die de belijdenis der Evangelische kerk door de Ritschlianen ondermijnd achten. Wel is waar hebben de aangevallenen te kennen gegeven, dat zij de verslagen, die van hunne voordrachten gegeven werden, niet voor de uitdrukking van hun gevoelen wilden aangezien hebben, te kennen gevende, dat zij alleen verantwoordelijk zijn voor hetgeen zij in druk uitgeven; men begrijpt echter, dat dit maar een uitvlucht is.

Doch nu beweert Prof. Beyschlag, dat het in deze eeuw slechts éénmaal is voorgekomen, dat men hoogleeraren is gaan aanklagen wegens uitingen, die zij op hunne katheders deden hooren, namelijk toen men tegen de hoogleeraren Gesenius en Wegscheider optrad. Neander heeft zich toen van de Hengstenbergsche Kirchenzcitung losgemaakt, ofschoon hij niet tot de geestverwanten van Gesenius en Wegscheider te rekenen is, en zij, die de aanklacht tegen deze hoogleeraren indienden, werden door alle weldenkende menschen hun leven lang voor geschandvlekt gehouden.

De Kreuzzeitung toont echter aan, dat de hoogleeraar Beyschlag niet behoorlijk is ingelicht. De rationalistische hoogleeraar Paulus te Heidelberg, liet in 1841 en '42 de voorlezingen van den hoogleeraar Schelling op zijn kosten opschrijven, om eenige jaren later een geschrift in-het licht te geven, over het verderfelijke van de Schellingsche wijsbegeerte. Ook kwam men daarna op, tegen hetgeen professor Augusti te Bonn en wat de hoogleeraar Krafft te Erlangen op hunne katheders geleerd hadden. Ook is het niet waar, dat alle weidenkenden Hengstenberg, na zijn aanval op Gesenius en Wegscheider, alleen hebben laten staan.Want rondom Hengstenberg hebhen zich mannen geschaard als Goszner, Theremin, Claus Harms, Sartorius, Schmieder, Augusti, E. W; Krummacher, Heubner, baron Kottwitz, Friedrich Perther, namen, die nog heden ten dage een goeden klank hebben.

Prof. Beyschlag is iemand, die tot de z.g. middenpartij behoort. En gelijk ten onzent de Groningers of Evangelischen, gelijk zij zich liefst noemen, als het er op aan komt, steeds aan de zijde der modernen gaan staan, zoo is het ook in Duitschland.

Eenigen tijd geleden werd er bij gelegenheid van de wijding eener kerk te Keulen een diner gegeven, waarbij ook de president van den opperkerkeraad. Dr. Barkhousen, aanzat. Toen er • een heildronk gewijd werd aan de hoogleeraren 'te Bonn, heeft de president van den opperkerkeraad, volgens het bericht in sommige bladen, ook daarmede ingestemd. Volgens een tegenbericht in de Reichsbote., heeft Dr. Barkhousen zich volstrekt niet homogeen met de Bonner professoren verklaard, en bleef hij zelfs, bij wijze van demonstratie, bij de toast op de professoren zitten. Met niemand klonk hij en met niemand sprak hij over den strijd, die de gemoederen zoozeer in beweging brengt. Een heer die er over wilde beginnen, scheepte hij af met de opmerking, dat het hem leed deed, dat in de Evangelische kerk deze strijd was uitgebarsten, nadat het werk des vredes, n.l, de agende, tot stand gekomen was.

Het zou te bejammeren zijn, indien dit bericht der Reichsboie., een antirevolutionair orgaan, moest tegengesproken worden. Indien de voorzitter van den opperkerkeraad zich uitliet gelijk de Kölnische Zeittmg het beweert, is er Weinig hoop, dat dit lichaam zich schrap zal zetten tegen de machten des ongeloofs, die in de Evangelische kerk in den laatsten tijd zich helaas, zoo krachtig ontwikkelden.

Ruslandi Maatregelen tegen de sStundisten".

De Russische bladen hebben het voortdurend druk over de secte der Stundisten. In de Grafhd stond dezer dagen het'volgende:

Reeds herhaaldelijk verzochten de aanhangers van de secte der Stundisten, dat zij dezelfde voorrechten bij de uitoefening van hunne goedsdienstplichten zouden genieten, als aan de buitenlandsche Baptisten in Rusland te beurt valt. Natuurlijk werd aan deze verzoekschriften geen gevolg gegeven, want de mogelijkheid van een afval der orthodoxe kerk mag niet ondersteld worden. De secte der Stundisten kan vooral op geen gunsten rekenen, daar het uit een gedetailleerd, door den minister van binnenlandsche zaken ingesteld onderzoek gebleken is, dat deze secte tot de allergevaarlijkste behoort, en zich kenmerkt door een communistisch streven. Daardoor is het ook te verklaren, dat in het gouvernement Kieuw het bijwonen van de bedestonden der Stundisten verboden is en zij, die dit verbod overtreden, met eene geldboete van 50 roebels of eene gevangenis van twee weken worden gestraft."

Van andere zijde bericht men:

sDe oudste (de eerste overheidspersoon) van de gemeente Ostrow heeft sedert eenigen tijd den onder hem staanden dorps-ambtenaren bevolen, de Stundisten te bekeeren. De volgende maatregelen moeten daarvoor genomen: de Stundisten worden naar de plaats gebracht waar de Grieksch - orthodoxe kerk godsdienstoefening houdt, en na eene vermaning te hebben aangehoord, biniien de kerk gevoerd. In de kerk moeten de Stundisten een kruis maken, bidden en zich in één woord zoo gedragen als een der Grieksch-orthodoxe Christenen. Het is niet bekend of dit bevel van den oudste der gemeente in de dorpen opgevolgd werd; in één dorp geschiedde dit niet. Dit gaf aan de pope der gemeente aanleiding om bij de bevoegde macht te klagen over het niet naleven van het bevel van den oudste. Maar de bevoegde autoriteit was van oordeel, dat de beschikking van den oudste der gemeente het karakter droeg van een ambtsvergrijp, met name eene overschrijding van bevoegdheid, en de zaak eindigde er mede, dat de gemeente-oudste drio dagen in de gevangenis ging. De bekeering der Stundisten was dus niet geheel gelukt."

Over de middelen welke aangewend worden, om de ontwikkeling der secten in Rusland tegen te gaan, geven sommige organen der residentie inlichting. Zoo is in de Ruszk. Schisn te lezen, dat de bisschop van Poltowa in een schrijven aan de Mokarjewsche broederschap er op gewezen heeft, hoe in zijn eparchie in den laatsten tijd herhaaldelijk gevallen van afval van de staatskerk zijn voorgekomen, waardoor velen zich van haar afwendden. De afvalligen waren ijverig in de weer met het fanatisme en de eigenzinnigheid die hun eigen is, de orthodoxe kerk in de oogen der bevolking verachtelijk te maken. Nu wordt. bovengenoemde broederschap uitgenoodigd, om deel te gaan nemen in den strijd tegen het Stundisme en middelen te beramen, om de bevolking tegen de kettersche doolleer te beveiligen.

Volgens mededeelingen van een ander blad, heeft de raad der broederschap erkend, dat de strijd tegen de Stundisten alleen kon gevoerd worden door ervaren priesters, die met de Stundisten nauwkeurig bekend zijn. Daarom esloot de raad zich te wenden tot den bisschop Poltowa, met verzoek, den directeur van het seminarium voor geestelijken op te dragen, elk jaar twee der beste leerlingen van het seminarium, die hunne studiën volbracht hebben, ter beschikking van de broederschap te stellen, opdat dezen door den priester Olschenski theoretisch en practisch tot den strijd tegen het Stundisme met goed gevolg zouden gevormd worden. De op die wijze gevormde candidaten zou men dan bij voorkeur plaatsen in gemeenten, waar de besmetting van het Stundisme het sterkst is. Ook is het nu reeds noodzakelijk, die priesters, in wier kerspelen het Stundisme wortel geschoten heeft, hulp te verleenen. Daarom is het aan te bevelen de geestelijken, die veel met het Stundisme te doen hebben, in een buitengewone vergadering saam te roepen, welke vergadering moet gepresideerd worden door een man, die van het Stundisme op de hoogte is.

Ook in andere bladen spreekt men het uit dat het peil van de geestelijklieid der Grieksche orthodoxie moet verhoogd worden, wil zij tegen het Stundisme opgewassen zijn. Men begint te gevoelen, dat men met geweld tegen de uitbreiding der secten niets uitricht; of meerdere geleerdheid bij de Grieksche popen in staat zal zijn om den voortgang van het Stundisme te stuiten, is zeer de vraag. De propaganda voor het Stundisme wordt gedreven door eenvoudige mannen uit het volk; wanneer de popen mannen worden vol van geloof en des Heiligen Geestes, en daarbij degelijke kennis bezitten, zullen zij tegen de eenvoudige mannen opgewassen zijn, die thans ijveren voor de uitbreiding hunner secte. Doch dan zullen zij die ijveraars ook met een ander oog gaan beschouwen, en moeten zij het optreden ook van die secte gaan houden voor een aanklacht tegen den treurigen toestand, waarin zich de Grieksch-orthodoxe kerk bevindt. Een Russisch blad z'egt hierover: ïDe jéesfelyké,

die met goed gevolg tegen de Stundisten strijden wil, moet dicht staan bij het volk, moet op eene wijze prediken die verstaanbaar is voor het volk, en wat de hoofdzaak is, hij moet zich met zijn gansche ziel aan het volk geven en een bron van liefde en een licht des geloofs zijn. Slechts dan wanneer strijders, die sterk zijn door het geloof, het worstelperk binnentreden, mag men verwachten, dat met goed gevolg gestreden wordt."

Uit dit alles blijkt, dat men in Rusland althans niet alleen maar hulp zoekt bij dom geweld om de Grieksch-orthodoxe staatskerk te verdedigen tegen de aanvallen der secten,

WiNCKEL.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen