Buitenland.

België.

België. De nieuwe sclioolwet.

De nieuwe schoolwet heeft de liberalen zeer verbitterd. Er werd straatkabaal gemaakt, ja men dreigde, dat het den koning zijn troon kosten zou, wanneer hij die wet onderschreef. De nieuwe wet komt in hoofdzaak op het volgende neder: »Van de gemeenten gaan de scholen uit; de gemeenteraad bepaalt het getal scholen en onderwijzers; tot opheffing van eene school of van onderwij zersplaatsen is toestemming van den koning noodig. Het volksonderwijs omvat: Godsdienst en zedeleer, lezen, schrijven, de beginselen van het rekenen, maten en gewichten, de beginselen van de Vlaamsche, Fransche of Duitsche taal naar de behoeften van de streek, aardrijkskunde, geschiedenis van België, gezondheidsleer, teekenen, zingen, gymnastiek, voor de meisjes naaien, en voor de jongens op het platteland ook eenige begrippen van den landbouw. De gemeenten mogen het schoolprogram uitbreiden. Het onderwijs moet in het Waalsche gedeelte van België in de Fransche, in het Vlaamsche gedeelte in de Vlaamsche taal gegeven worden. De geestelijken der verschillende geloofsbelijdenissen of de onderwijzers onder het toezicht der geestelijken geven in het eerste of het laatste uur dagelijks het godsdienstonderwijs; maar het staat den anderen vrij hunne kinderen van dit godsdienstonderwijs geen gebruik te laten maken. De bisschoppen benoemen de inspecteurs, welke over het onderricht in den godsdienst en in de moraal hebben te waken. De 'openbare gemeentescholen, de vrije erkende of erkenbare scholen hebben voortaan op de subsidie, zoowel van den staat als van de provincie, gelijke aanspraak; elke school krijgt subsidie naar het getal van hare leerlingen. De [wet verzekert en verbetert de positie der onderwijzers; de minister van onderwijs heeft het recht een leeraar te ontslaan; daarentegen mogen de gemeenten de onderwijzers allen met goedvinden van gedeputeerden der provincie uit hun ambt verwijderen. Ook staat het den onderwijzers, die ontslag kregen, vrij, zich op den koning te beroepen, zoodat ook hierin de beslissing bij den minister van onderwijs berust."

Men ziet hieruit, dat de nieuwe Belgische schoolwet niet zoo vreeselijk is, als de Belgische radicalen en liberalen het willen doen voorkomen. Het bijwonen van het godsdienstonderwijs_ is niet verplichtend, en dat de kerk het toezicht heeft op het godsdienstonderwijs op de scholen spreekt toch wel vanzelf. Maar België's liberalen zijn vooral hierom vertoornd, dat men ook aan de vrije scholen subsidie geven wil uit de rijks-en provinciale kas. Deze vrije scholen zijn ontstaan als protest der Roomsche bevolking tegen de pogingen, die een liberaal ministerie aanwendde, om de school van haar Christelijk karakter te ontdoen. Wanneer zij nu de stoffe­ lijke steun van den staat gaan ontvangen, zoo vreezen de liberalen, dat hun godsdienstlooze scholen de concurrentie niet zullen kunnen volhouden. En hoelang hebben in Nederland de vrije Christelijke scholen de concurrentie niet moeten uithouden tegen de openbare school, die schier geheel op kosten van het algemeen werd onderhouden, terwijl de Christelijke scholen niet één cent subsidie ontvingen ?

Overigens is nog mede te deelen, dat de nieuwe wet in haar geheel is aangenomen, nadat twee belangrijke concessiën tijdens de beraadslagingen door de regeering werden gedaan.

De Brusselsche predikant van de protestantsche staatskerk Rochedieu, voorzitter van de Belgische vereeniging van leden der Evangelische kerken, zond aan het ministerie en aan de Kamer uit naam van de door hem vertegenwoordigende gemeenten, een protest tegen de bepaling in de nieuwe wet, welke zegt, dat de staat alleen voor het Roomsch-Catholieke godsdienstonderwijs heeft te zorgen. Ds. Rochedieu beriep zich op de duidelijke woorden van de Grondwet van 1831, welke de Evangelische of protestantsche belijdenis in elk opzicht met de Roomsch-Catholieke gelijk stelt; en noodigde het parlement uit, om met die bepaling van de Grondwet rekening te houden. De minister van onderwijs Schollaert was aanstonds geneigd, om in zijn ontwerp eene bepaling op te nemen, waarbij ook het Evangelisch godsdienstonderwijs voor de protestantsche schoolkinderen een verplicht leervak wordt. Voortaan zal het dus in België mogelijk zijn, om vrije Gereformeerde scholen op te richten, die door rijk en provincie gesubsidieerd worden. Voorts werd een amendement aangenomen van den Brusselschen afgevaardigde de Vriendt, volgens hetwelk in alle Vlaamsche streken, Vlaamsche moedertaal óok als taal bij het onderwijs te gebruiken is. Dit schijnt hun, die niet op de hoogte zijn van Belgische toestanden, als vanzelf te spreken. Doch dit is niet het geval. In België is de Fransche invloed zoo groot, dat datgene wat elders vanzelf spreekt, hier alleen door strijd kan verkregen worden.

Wij hopen van harte, dat hetgeen de nieuwe schoolwet in België bepaalt, aanleiding moge geven tot het stichten van vrije Gereformeerde scholen.

Duitschland.

Proces Schwabe.

Vier jaren geleden diende een predikant der Evangelische kerk te Berlijn eene klacht in bij het gerecht, omdat hij door acht Joodsche dagbladredacteurs was belasterd. Eindelijk is deze rechtzaak ten einde gebracht ten gunste van den aanklager. De redacteurs hebben de onwaarheid van hunne aantijgingen erkend en werden bovendien nog veroordeeld in de kosten van het geding. De Joodsche pers heeft alles gedaan wat mogelijk was, om de publieke opinie tegen Ds. Schwabe in te nemen. De booze geruchten, die omtrent dezen leeraar verbreid werden, vonden hun grond alleen in de leugens van een individu, dat ter kwader naam en faam bekend staat en van zijne dochters, die beiden thans wegens bloedschande i.. ds gevangenis zitten. De bekendste-joodsche advocaten en ook de ieciilernjke raadsman van de »alliance israélite" hebben alles in het werk gesteld wat mogelijk Viras, om de redacteurs voor te stellen als moedige verdedigers van eene vrouw, die door een Evangelischen pastoor verleid werd. Doch niets heeft gebaat. De twee eerste getuigen bij het eindgeding waren jonge meisjes, die vanwege haar jeugdigen leeftijd niet onder eede konden worden gehoord; maar een getuige a décharge bewees zonneklaar, dat al haar verklaringen pure verzinsels waren. Nu zou eene zuster van deze meisjes, die tot den eed kon toegelaten worden, gehoord worden. De rechter vroeg nu den predikant, of hij het als mensch en als herder en leeraar verantwoorden kon, iemand te roepen tot een meineed, die haar die ze deed in het tuchthuis brengen zou. Deze v/oorden werden de aanleiding, dat een Vergelijk getroffen werd, trots het verzet van den rechtsgeleerden raadsman van pastor Schwabe. De redacteurs erkenden nu de onwaarheid van hetgeen zij hadden geschreven en daarmede was de zaak gedaan.

Het optreden van een man als Stöcker tegen de Joodsch-liberalistische pers is te verklaren, wanneer dergelijke dingen plaats hebben.

WlNCKEL.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen