Uit de Pers.

Onder het opschrift: TIGewogen en te licht bevonden" schrijft Ds. Renkema in het Gereformeerd Volksblad, het volgende over Bedums Bezwaarschrift:

Geef mij drio regels schrift, en ik zal maken, dat ge aan de galg komt.-Aan die uitdrukking van 'Fallyrand wordt men sterk herinnerd, als men Bedum's Bezwaarschrift vergelijkt met de Encyclopa: die van Dr. Kuyper. Ongelukkig elke schrijver, wiens vrerken op die wijze onder liandenv.'orden genomen, zooals Bedum's Kerkeraad het de Encj'cloprodie l\eeft gedaan. Waavüjk, do broeders te Bedum iiebben him taak wA vrat heel gemakkelijk opgevat. Ze heijben, naar het schijnt, do Encyclop; -edie doodeenvoudig doorgebladerd, om het een en ander tegen Dr. Kuyper in te brengen, en waar dat doel niet al te gemakkelijk bereikt werd, daar heeft men heel leuk de dingen uit hun verband gerukt en laat men Ur. Kuyper gansch andere zaleen zeggen, dan hij gezegd heeft.

ICen eerste aanlilacht van Bedum's Kcrkcraad ]).v. is, dat Dr. Kuyper het begrip der tlicologische wetenschap niet heeft afgeleid uit do II. Schrift, maar uit de philosophic, niet uit God, maar uit den mensch.

En wat zegt Dr. Kuyper II, 249 ? ; «En zoo komen wij dus tot dit begrip der theologie, dat ze die v.-etenschap is, die de geopenbaarde Godsketui/sse to voorwerp van onderzoek heeft en ze tot Sunesis (systeem, stelsel) verheft."

Ik vraag, wat blijft er nu van heel die beschuldiging over?

in de tweede plaats stelt Bedum's Kerkeraad het voor, alsof l.)r. Kuyper met zichzelven in strijd is, wijl hij eerst de revelati ectypa (de openbaring Ciods) het object (voorwerp) der tlieologie noemt, en daarna ook zegt, dat God het object is. »En toch (jodhet object."

Iedereen zal gevoelen, dat de klagers in dil stuk Dr. Kuyper niet hebben willen begrijpen.

Zoo duidelijk mogelijk toch zegt Dr. Kuyper, il. 164: > ; De denkende mensch als subject (onderwerp) «tegenover God als object (voorwerp) gedacht, is »cen logische contradictio in terminis."

En hij laat er aan voorafgaan op bladzij 163; »het denkond subject als zoodanig moet boven het «object der wetenschap staan en moet de macht «bezitten, om het te onderzoeken en in zijn denken »te bevatten. En dit nu gaat wel bij de natuur, wel ; > bij ons lichaam, bij onze ziel en bij onze politeia «(burgerschap) door, maar gaat niet door bij God, »als voorwerp van onze menschelijke wetenschap «gedacht." Dr. Kuyper leert dus wel degelijk, dat alleen de revclatio ectypa (de openbaring GotJs) is het obiect der theologie. En als Bedum's Kerkeraad dan beweert, dat .> dit in strijd is rnot de opvatting van alle echte Gereformeerde Theologen, ' is dit eerder gezegd dan bewezen.

Laat Bedum's Kerkeraad m.aar eens lezen, wat Petrus van Mastricht die toch wel tot de echte Gereformeerde Theologen behoort, hieromtrent zegt in zijn Godgeleerdheid, deel I, 12, waar hij eerst spreekt van een theologie archetypa en dan van een theologie ectypa, welke laatste hij o.a. wederom onderscheidt in een natuurlijice en in een geopenbaarde Godgeleerdheid, terwijl hij er aanioevoegt, dat do Christelijke Godgeleerdheid juist is de geopenbaarde Godgeleerdheid, liet is hier maar de kwestie, of men de overeenkomst tusschen Dr. Kuyper en de oude Godgeleerden vinden wil en dan is zij spoedig gevonden.

Voorts zegt Bedum's Kerkerarid ook, dat bij Dr. Kuyper's opvatting de Theologie den aard en het karakteT verliest als tiuologiscJie v, - ctenschap en dat hij er van maakt een kosmologische wetensciiap. Terwijl Dr. Kuyper uitdrukkelijk zegt: II, 88: sMcn «mag dus niet logisch indeelcn en zeggen: De westenschap onderzoekt de natuur, den mensch en «God, en de wetenschap, die het laatste doet, is «de theologie, eenvoudig, wijl de coördinatie/nevensschikking) van natuur, God en mensch valsch is. «Wie deze drie als «coördinala" beschouwt, gaat «hiermee logisch van de verloochening van God «als God uit.

F, en gansch hoofdstuk wijdt Dr. Ki: yper er dan oclc aan, om het saneta voor de theologie te behouden. In de 3e plaats zegt'net Bezwaarschrift aangaande Dr. Kuyper, dat hij Christus vereenzelvigt met de menschheid, dat het persoonlijk ondersdieid tusschen Christus en de menschheid wordt op geheven, wijl hij Christus noemt het generale subject der herschapen menschheid in centralen zin. .

En zeker, deze uitdrukking klinkt ietwat vreemd in onze ooren. 't Is 'echter de vraag; wat bedoelt Dr. Kuyper er meê? En eerlijkheidshalve had Bedum's Kerkeraad er dan ook bij moeten zeggen, dat Christus volgens Dr. Kuyper het generale subject der herschapen menschheid is rttw; Viv; //> ///> (: ; i' Geesl en dat hij er meê bedoelt, dat Christus is de groote profeet, ons van God gegeven tot wijsheid allereerst, zooals onze Belijdenis ook zegt.

Doch wat blijft er dan ook 'nier \'an de heele bescholdiging over en van de beleedigende gevolgtrekking, dat Dr. Kuyper's opvatting noodwaidiq (ik cursiveer) tot Pantheïsme leiden moet? In de vierde plaats Haagt Bedum's kerkeraad Dr. Kuyper aan, wijl hij zegt, dat de natuurlijke theologie (theologia naturalis) de eigenlijke, wezenlijke en eeuwige theologie is, en dat de theologie specialis slechts hulpmiddel is.

Maar zegt Dr. Kuyper dan ook niet in hetzelfde verband, II, 260, dat «niet de theologie naturalis, «maar alleen de revelatio specialis (bizondere open-«baring"), ons waarlijk tot het wandelen in de wegen «Gods in staat stelt? " Voegt hij er niet aan toe, II, 327: «Het is dus metterdaad eerst door de cog-«nitio specialis, dat de cognitio naturalis bruikbaar «wordt? "

ICn wat heel dit punt in kwestie betreft, is het niet in denzelfdon geest, zoo.als Dr. Kuyper het doet, ontwikkeld door Dr. Bavinek in zijn verhandeling over de algemeene genade? Eindelijk wordt Dr. Kuyper ook nog door het Bezwaarschrift in staat van beschuldiging gesteld, wijl hij scheiding maakt tusschen de Theologie in de Kerk en aan de Universiteit, en een universitaire opleiding eischt voor de aanstaande Dienaren des Woords, wat niet alleen strijdt met de gereformeerde opvatting, maar ook tegen de bepaling der Ger. Synods van 1893 ingaat. Ik mag wel zeggen, is dat nu geen spijkers zoeken op laag water? JMoet men dan, om goed Gereformeerd te wezen, ja, cn amen zeggen op alle bepalingen eener synode?

Genoeg. E, r wordt in Bedunr's Bezwparschrift veel beweerd, doch weinig bewezen, 't Is zooals Ds. Littooy ook gezegd heeft, er wordt daarin «spoedig en gemakkelijk van ketterijen gev.'ag gemaakt".

Vv'aar wij de voornaamste punten van het Bezwaarschrift onder de oogen gezien hebben, is ons dat meer dan duidelijlc gebleken, en. l-; an onze uitspraak opzich.tens dat Bezwaarschrift van Bedums Kerkeraad geene andere zijn, dan deze: Geivogen en Ie lie/if bevonden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen