Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Praeludium.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Praeludium.

3 minuten leestijd Arcering uitzetten

We waren er op voorbereid, dat er wel een organist zou opstaan om voor vrijer beweging van het orgel te pleiten.

Zoo geschiedde het dan ook.

We ontvingen toch aanstonds dit schrijven van een organist onzer kerken.

Met instemming heb ik uwe artikelen over de „Eeredienst" en bepaaldelijk die, welke over de kunst in de kerk handelen, gelezen.

Ik veroorloof mij de vrijheid met u in gevoelen te verschillen, als gij beweert dat het orgel in de kerk alleen dient om het gezang te begeleiden.

Als dat waar is, wat doen we dan met de kunstproducten van orgelbouwkunst, waarop Nederland als bescheiden landje trotsch mag zijn, men kan dan even goed de toon voor het te zingen vers aanslaan op een oud, Fransch harmonium, als het kracht genoeg heeft om de gemeente op de been te houden.

Het orgel is ook om er praeludiums op te spelen, welke moeten dienen als introductie voor het te zingen vers.

Wordt er een gebed gezongen, dan moet het voorspel dienen om de gemeente in die stemming te brengen; evenzoo moet de gemeente tot lof worden opgewekt als het is een lofzang of een „nieuw gezang" en niet omgekeerd gelijk zoo dikwerf plaats heeft.

De organist (al is hij een „kwart" in zijn soort) behoort er zich op toe te leggen, om in zijn voorspelen het karakter te leggen van het vers dat volgen zal, zoowel in registreering als compositie. Dat is niet alleen mijn gevoelen, maar ook van groote mannen, zie b.v. de koraalboeken van Brachthutzen, Van Eyken, Worp, Brand Buys e. a. Wil men nog meer, dan zie men de koraalvoorspelen van Bach, Fischer, Herzog, Volckmar e. a.

En dan mag hier even vermeld worden, dat het ook zeer ontsticht, als de organist in zijn voorspelen de indruk geeft, die men ontvangt bij het wegvliegen van een troep musschen of in het koraal ons onthaald op een reeks onopgeloste septune accoorden.

Dat uit een en ander reclame voor den organist volgen kan, spreek ik niet tegen. Een organist die zijn taak ernstig opvat, behoeft niet bezorgd te zijn, alleen maar: Het moet geen doel zijn van zijn spel.

Z. B.

De geachte inzender zal bevroeden, dat zijn beroep op de organisten hier niets bewijst.

De organisten zijn mannen van de kunst, en niet de kunst maar de kerk heeft hier te beslissen.

Toch is wat ons scheidt niet het praeludium, noch zelfs het interludium, noch ook het naspel.

Zelfs hebben wij onzerzijds geen het minste bezwaar tegen orgelspel onder het aangaan of bij het uitgaan der kerk.

Waar wij tegen opkwamen, en tegen zullen blijven opkomen, is alleen dit, dat het orgel iets anders doe dan dienen, en zelf uit ivil komen.

En juist dat is het ondraaglijk kwaad, dat men niet anders dan bij min goede organisten vindt.

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 6 maart 1898

De Heraut | 4 Pagina's

Praeludium.

Bekijk de hele uitgave van zondag 6 maart 1898

De Heraut | 4 Pagina's