Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Uit de Pers.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Uit de Pers.

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

In de Bazuin gaf Prof. Biestervelt een aankondiging van de nieuwe uitgave der Liturgie onzer kerken van de hand van Prof. Dr. F. L. Rutgers.

Hij schrijft ervan :

De uitgevers van den »Flakkeeschen Bijbel" de h.h. Dr. Kuyper, Dr. Bavinck en Dr. Rutgers, hebben hun arbeid voltooid door ook uit te geven ))de berijmde Psalmen met eenige gezangen, in gebruik bij de Gereformeerde kerken in Nederland: alsmede hare Formulieren van Eenigheid met de drie oude Geloofsbelijdenissen, en hare Liturgie, met het Kort Begrip en den Ziekentroost."

Naar de titel verder meldt is deze uitgave «naar den door die kerken vastgesteiden tekst" in hoofdzaak de arbeid van Dr. F, L. Rutgers. Deze uitgave munt uit door nauwkeurigheid en juistheid, gelijk van prof. R. te verwachten was, die zijn sporen op het gebied van uitgeven van actestukken reeds meer dan verdiend heeft.

Het behoeft geen betoog, hoe dringend de behoefte was aan zulk eene uitgave «naar den officiëelen tekst, " In de inleiding wordt dan ook herinnerd aan de oude klacht, reeds door Jacobus Trigland in 1650 geuit: men weet de vrijheydt ende de gewoonte van de Druckers ende Boeckverkoopers hier te lande. Sy drucken ende verkoopen alles wat haer belieft, ende als se erghens een copie van een Fsalmboeck, Catechismus, of dierghelijke hebben, sij drucken eenvoudich bij haer neus lancks, manneken nae manneken, sonder ondersoeckofhet wel of qualijck is, en die boecken worden also in de winckels tot verscheiden gebruycken verkoft."

Het is er sedert de dagen van Trigland waarlijk niet beter op geworden. Tal van psalmboeken met of zonder'formulieren hebben het licht gezien, zonder dat de officiëele tekst opzettelijk werd geraadpleegd, en zoo doende zijn een menigte verkeerde uitdrukkingen in den tekst onzer formulieren en liturgische geschriften ingeslopen, die zoo zeer burgerrecht hebben verkregen, dat menigeen zal denken, als hij den goeden tekst hoort voorlezen, dat er verandering in de formulieren is aangebracht! Prof. Rutgers nu heeft voor de Confessie gevolgd den tekst gelijk die door de Synode van Dordt 1619 is vastgesteld. De tusschen haakjes afgedrukte opschriften boven de artikelen (die in den tekst van i6ig ontbreken) zijn ontleend aan de officiëele Zeeuwsche uitgave van 1611 (bij R. Schilders te Middelburg) die, aan de uitgave van 1619 ten grondslag was gelegd. Voor den jCatechismus is door prof Rutgerè^ook de uitgave van 1611 ten grondslag gelegd, omdat door of vanwege de Generale Synode geen officiëele tekst is vastgesteld.

Van afwijkingen van deze uitgave (ter wille van den oorspronkelijken Duitschen en Latijnschen tekst of met het oog op andere betrouwbare Nederduitsche uitgaven) is in noten rekenschap gegeven. Voor de Dordtsche Leerregels is van zelf de authentieke tekst van 1619 gevolgd.

De Liturgische geschriften zijn ook naar de uitgave van 1611 met de kleine wijzigingen door de Dordtsche reviseurs aangebracht. Hier is het grootste verschil met de tot dusverre gangbare en zeer onbetrouwbare uitgaven op te merken. De boekdrukkers hebben eigener autoriteit of de oudere Uitgaven gevolgd of allerlei fouten en willekeurige wijzigingen gemaakt. Prof. Rutgers geeft dus ook hier weer den ojficieelen tekst. Dat die nog al eens van den gebruikelijken tekst afwijkt, kan men zien in de vele noten aan den voet der bladzijden geplaatst, de opschriften en inleidingen van de formulieren, de opname van de huwelijksafkondiging, het weglaten van ps. 128 inhet Huwelijksformulier enz. enz.

Uit een en ander blijkt, dat de kerken prof. Rutgers zeer dankbaar hebben te zijn voor deze uit' nemende ên nauwkeurige uitgave.

Maar nu moet ook in de praktijk blijken hoe de kerken het belang in zien, om voor hare liturgische handelingen den juisten tekst der formulieren te bezitten. Dat dit belang in de kerken wordt gevoeld, zullen wij niet ontkennen. Immers op de jongste Synode te Middelburg kwam op de Agenda voor, een voorstel van de provincie Z.-Hoïland, dat de Generale Synode een authentieken tekst van de Formulieren van Eenigheid en de Liturgie zou doen bezorgen. De Commissie van Rapporteurs mede overtuigd van de wenschelijkheid van een gezuiverden en kerkelijk vastgesteiden tekst der formulieren en der Liturgie, en met zekerheid vernemende, dat van zeer bevoegde zijde eerlang een arbeid in deze richting zal worden in het licht gegeven, adviseerde dit punt aan te houden en het te doen brengen op het agendum der eerstvolgende Generale Synode.

Deze conclusie werd aangenomen, in de overweging, dat een telist van de genoemde geschriften in onze thans gangbare taal van noode is. (Art. 42 van de Acta.)

Welnu die arbeid is verschenen. Dat dan nu de kerken afschaffen het gebruik van uitgaven, die alle aanspraak op authenticiteit missen, en allerlei willekeurige boekdrukkersveranderingen de gemeente als den zuiveren tekst voorstellen. Maar laat ook intijds de eene of andere provinciale Synode er aan denken, naar luid van het slot der voren genoemde conclusie van de Middelburgsche Synode, een voorstel te brengen op het Agendum der e.k. Generale Synode, om deze uitgave officieel te approbeeren, en aan de kerken tot geregeld gebruik aan te bevelen.

Ten slotte spreek ik nog den wensch uit, dat nevens de reeds verschenen uitgave (in één band met den octavo-bijbel) en de aangekondigde uitgave voor den kansel, ook eene goedkoope uitgave volge voor het volk van de Liturgische geschriften afzonderlijk (gelijk bereids, door Dr. Kuyper met de Formulieren van eenigheid is gedaan.) Reeds de kostelijke hier en daar zooveel licht verspreidende noten maken het wenschelijk, dat alle leden der gemeente deze uitgave bezitten, laat staan nog het belang, dat een ieder die van de Gereformeerde Religie professie doet, de officiëele geschriften onzer kerken in zuiveren tekst kunne naslaan.

Ook ons «vil het voorkomen, dat de kerken thans in staat zijn, om rustig de waarde dezer uitgave te beoordeelen, en alzoo zeer wel op de eerstvolgende Synode-Generaal gereed kunnen zijn met haar oordeel over de officiëele invoering van dezen herzienen tekst.

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 3 april 1898

De Heraut | 4 Pagina's

Uit de Pers.

Bekijk de hele uitgave van zondag 3 april 1898

De Heraut | 4 Pagina's