Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Buitenland.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Buitenland.

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

Engeland, Het ontstaan van het ritualisme.

IL

Zij die in Engeland een middelweg tusschen Rome en de ultra-protestanten wilden bewandelen, hadden het te kwaad met de 39 artikelen der confessie van de Episcopaalsche kerk. De jongere geestelijken die den weg van het Ritualisme opgingen kwamen gedurig tot Dr. Newman met de vraag, hoe hij bet maakte met de ij onderteekening der 39 artikelen die immers tegen Rome gericht waren. Newman greep naar t de pen om de conscientiën dier personen gerust te stellen, maar deed het op eene manier die duidelijk bewees, dat het niet aanging om lid der Episcopaalsche kerk te blijven zoolang daarin de onderteekening der 39 artikelen geëischt werd. Immers de poging om die artikelen in overeenstemming te brengen met de Roomsche leer mislukte geheel. Enkele voorbeelden.

In art. 22 der confes.sie wordt geleerd dat de Roomsche leer van het vagevuur, van den aflaat, van de vereering en aanbidding van beelden en reliquieën, alsmede van de aanroeping der Heiligen zonder waarde is en ijdele uitvinding der menschen.

Newman merkt daartegenover op dat alleen de Roomsche leer over die zaken veroordeeld wordt, doch niet de oorspronkelijke leer. Het vagevuur is van dien aard, dat daardoor onze toestand veranderd en Gods oordeel ijdel gemaakt wordt. Als de aflaat afgekeurd wordt is in artikel 22 alleen bedoeld, die, welke gegeven wordt door pauselijke volmacht. Alleen afgodische eerbewijzen aan beelden en relquién is af te keuren. De heiligen aan te roepen is op zich zelf niet te veroordeelen, men mag alleen den heiligen niet geven wat God alleen toekomt.

De 39 artikelen kennen slechts twee sacramenten.

menten. De Roomsche kerk kent er zeven. Maar Newman weet er raad op. Hij leert dat er sacramenten zijn in ruimeren en engeren zin. De Anglicaansche kerk belijdt daarom volgens hem twee sacramenten in engeren, maar zeven in ruimeren zin! Jammer maar dat van die sacramenten in ruimeren zin in de T, i) artikelen niets te vinden was.

Het opmerkelijkste is wat Newman beweert over art. 39 waarin gehandeld wordt over de Mis. De Confessie der Episcopaalsche kerk leert, dat het een godslasterlijke fabel is, wanneer men zegt dat de priester Christus offert tot vergeving van straf voor levenden en dooden; een godslasterlijke fabel en verderfelijke bedrieging! Maar art. 3: is volgens Newman niet geschreven tegen de belijdenis der Roomsche kerk, maar alleen tegen bestaande dwalingen. Het artikel getuigt er alleen tegen dat de Mis onafhankelijk of verschillend zou zijn van het offer aan het kruis en dat de priesters, die haar bedienen er geldelijk voordeel uit trekken. Ook maakt hij de opmerking dat het artikel ­ van Missen spreekt en dus de Mis niet kan bedoeld zijn, maar alleen de privaat-missen, die uit geldzucht in de Roomsche kerk gelezen worden.

Op de^e treurige manier zocht Dr. Newman de menschen wijs te maken dat men Episcopaalsch blijven kon en de 39 artikelen blijven onderschrijven, zonder af te laten de Romani-t zeerende richting der nieuwe school te volgen. Hebben wij in een vorig artikel aangetoond dat het opkomend Ritualisme vele waarheden die door het rationalisme dier dagen op den achtergrond geschoven of geloochend waren, weder tot haar recht deed komen — waaruit is te verstaan dat ernstig denkende mannen zich daartoe geneigd gevoelden, — het geknoei en onwaardig geknutsel van Newman in zijn laatste Tract, had voor het heilloos streven van de nieuwe school de öogen moeten openen, met het gevolg dat het Engelsche volk zich van haar met weerzin had afgewend. Maar al brak een storm van verontwaardiging tegen Newman los, toch werd door dit geschrift de ontwikkeling der Ritualistische denkbeelden een schrede verder gebracht.

Duitschland. Eene goede tijding.

Wat wij in een vorig nummer mededeelden omtrent het verdwijnen van de Ncue Lutherische Kirchenzcitung is eenigszins voorbarig geweest. Het is wel waar dat de Neue Litfherische bij het einde van het derde kwartaal van het vorige jaar heeft opgehouden te bestaan, maar ze is den isten Januari van dit jaar weer op nieuw verschenen. Als redacteur treedt op de predikant Greve, directeur van het Vrije Luthersche Seminiarie teBreslau. Het blad wordt uitgegeven door de Gottholdexpedition te Kottbus en zal tweemaal 's maands het licht zien.

Werd in de begraven Neue Luthiris: che Kirchenzeitimg in de praktijk aan een ieder het woord verieend, die op den grondslag van het formeele en materieele beginsel van den reformatie stond, nu wordt het in het programma van het herieefde blad vermeld, dat medearbeiders uit alle kerkelijke kringen gewenscht worden als zij maar belijden dat de schrift de eenige regel des geloofs is, en dat de zondaar alleen door het geloof gerechtvaardigd wordt.

Wat de finantieele zijde van de zaak betreft deelt de redactie in het proefnummer mede dat de gestorven Neue Lutherische niet door gebrek aan abonne's te gronde was gegaan. Toch wordt om rentelooze voorschotten gevraagd, om op die manier een bedrijfskapitaal te vormen.

Het spreekt wel van zelf dat wij ons in het bovenstaande verheugen. De redactie is het ernst met het formeele en materieele beginsel der reformatie. Wanneer zij uitspreekt, dat in zake de religie de schrift alleen de regel is, dan wil zij de schrift ook de schrift laten, niet duldende dat zij gebroken wordt door eene valschelijk genaamde wetenschap.

Hebbe de Neue Lutlurisclu een lang leven en groeie zij tot een weekblad uit, al heeft zij tegen stroom op te roeien.

— De Armenische quaestie op­

nieuw op het tap ij t. De reis van den Duitschen keizer naar Palestina heeft de Armenische quaestie opnieuw aan

de orde^ gesteld. De'predikant Nauman die de bedevaart naar de heilige stad mede maakte en zijne reisindrukken in het licht gaf, deelde imede dat een Duitsche pottenbakker in Konstantino pel hem gezegd heeft, dat de Turken geheel te recht de Armeniërs hebben doodgeslagen. Ook het woord van den Duitschen keizer, waarin hij verzekerde dat de Sultan en de driehonderd millioen Mahomedanen die over den aardbodem verspreid zijn en in den Sultan hun khalifeeren, in hem ten allen tijde een vriend zouden vinden, doet vragen, wat zal de toekomst voor de Armeniërs baren? Ook de houding van de keizerin werkt daartoe mede om op nieuw de vraag te stellen welk eene positie heeft men ten opzichte der Armenische quaestie aan te nemen. Dat de keizerin aan den arm van den gekroonden moordenaar een bezoek bracht aan den harem, heeft velen geërgerd. Nu moge de keizer bij de opening in de oogen van het Christelijk Duitschland prachtig hebben gesproken, de indruk van die woorden is geneutraliseerd door zijne vriendschapsbetuigingen-aan den Sultan. Dat een Duitscher spreekt als de pottenbakker van Konstantinopel is niet te verwonderen. Het is van algemeene bekendheid dat de Armeniërs de Joden van het Oosten zijn, dat zij over groote rijkdommen beschikken en van die rijkdommen gebruik maken om aan menschen met weinig kapitaal een dopdende concurrentie aan te doen. Dat op een gegeven oogenblik de volkswoede tegen hen losbarst, is daarom te verklaren. Er zullen ook wel Duitschers gevonden worden die van de concurrentie der Armeniërs groote last hebben en die niet opgewassen zijn tegen hunne sluwheid in zaken.

Toch durft men het aan om de houding van den Duitschen keizer te verdedigen en is met name de Allgcm. Evang. Liith. Kirchcnzcit. er op uit om allerlei drogredenen daarvoor aan te voeren, al is er ook geen woord te vinden om het bezoek der keizerin in den harem des sultans te vergoelijken.

De Allgcm. Evang. Luth. Kirchenzcil. zegt: „Ware de vervolging der Armeniërs eene zuivere Christenvervolging geweest, dan had de keizer den sultan niet de hand mogen drukken. Maar de Turk heeft geen Christenen doch alleen Armeniërs vervolgd!" Dergelijke uitvluchten heeft 'imen steeds gehad. Het gaat ook moeilijk om te "zeggen: „Ik vervolg de Christenen omdat zij Christenen zijn." Maar als ook in Christenlanden menschen die voor de belijdenis van den Christus uitkomen tegengestaan worden, spreekt men het nooit uil, dat men dit doet om hunne belijdenis, doch altijd wordt de een of andere b verkeerde daad of min goede eigenschap daar­ g voor als voorwendsel gebruikt.

Het is nu reeds zoover gekomen dat een Duitsch kerkelijk blad uitspreekt, dat onder de gegeven omstandigheden de Duitsche keizer niets beter doen kon dan den Turkschen Sultan vriendelijk te behandelen en zijn Souvereiniteitarecht te erkennen. Daardoor wordt het gemoed des Sultans tot kalmte gebracht, en wordt hij genegen om zich bij den Duitschen. keizer aangenaam te maken, de Duitsche handel zal er ongetwijfeld bij winnen. Ook de Armeniërs zijii door die houding meer gebaat, dan wanneer de Duitsche keizer den Sultan ontstemd had, door een protest tegen de gepleegde moorden.

Hoe treurig is het dat de Christennatiën zoo door ouderlingen naijver verteerd worden, dat men genoodzaakt is hen door vriendschapsbetuigiogen in goeden luim te houden, uit vrees dat anders benden doodslagers zullen worden losgelaten tegen weerlooze Christenen.

WiNCKEL.

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 15 januari 1899

De Heraut | 4 Pagina's

Buitenland.

Bekijk de hele uitgave van zondag 15 januari 1899

De Heraut | 4 Pagina's