Buitenland.

Duitschland. De Overheid tegenover de Luthersche kerk.

Het is nu sedert eenige weken een uitgemaakte zaak, dat wanneer een predikant van de Luthersche kerk, die niet bij de geünieerde staatskerk behoort, zich den naam geeft van „Evangelisch-Luthersch predikant, " hij daarvoor kan gestraft worden. De predikant Reuter van Stolp had zich daarover met een bezwaarschrift tot het Pruisisch „Oberverwaltungs-Gericht" gewend. Dit lichaam antwoordde, dat het historische Luthersche kerkgenootschap tegenwoordig alleen voortbestaat — na vereenigd te zijn met de Gereformeerde kerkgenootschappen — in de Evangelische landskerk. Het gerechtshof meende, daarom niet te moeten ingaan op de bewering van den klager, dat zijne geloofsgenooten en niet de geünieerde Lutherschen, aan de oorspronkelijke leer van de Luthersche kerk getrouw gebleven zijn.

Deze uitspraak herinnert aan de beruchte zinsnede in de kabinetsorde van 1834, waarin werd uitgesproken, „dat het alleronchristelijkst zou zijn, als men toeliet dat de vijanden van de unie, in tegenstelling met hare vrienden, zich zouden constitueeren tot een bijzonder kerkgenootschap." Hiermede werd van hooger hand te kennen gegeven, dat de Luthersche kerk alleen geünieerd met de Gereformeerde mocht bestaan, en wee hem, die, zonder het uniestempel op het voorhoofd te dragen, het waagde zich Evangelisch-Luthersch te noemen. Dat kostte minstens 50 mark boete!

Werd hierdoor het recht der conscientie niet verkracht? Het gaat niet aan, dat men eene kerk, die niet anders zijn wil dan de voortzetting van de oude Luthersche kerk vóór de unie, verbiedt den naam van Evangelisch-Luthersch te dragen.

In 1840 sprak de Pruisische minister van justitie: „Wat de zoogenaamde afgescheiden predikanten betreft, zij behooren niet tot eene nieuwe secte, zij zijn datgene, wat zij vóór de unie waren, en hoezeer ik voor de handhaving van de unie ben, zoo kan ik toch naar mijn innigste overtuiging niet raden, dat heilige werk door onheilige middelen — indirecten dwang — te willen bevorderen."

Er is gedurende 60 jaren naar dit woord gehandeld; er hadden geen vervolgingen tegen Lutherschen, die zich in de unie niet konden vinden, meer plaats. Moet nu in de 20ste eeuw de vervolging opnieuw ontbranden?

Hoever men in deze de dingen in Pruissen drijft, blijkt uit het volgende:

Leden van Luthersche landskerken zijn, als zij zich in Pruisen met den woon vestigen, met geweld gedwongen om Kerkelijke belasting te betalen voor de geünieerde Pruisische landskerk, ook al verklaarden zij uitdrukkelijk daartoe niet te willen behooren. Zij moesten eerst verklaren, dat zij de Pruisische landskerk hadden verlaten, terwijl zij er nooit toe hadden behoord! Op die manier wordt de unie tot de nationale belijdenis van alle Duitschers geproclameerd en de weg tot eene Duitsche nationale kerk gebaand.

Achter dit alles zit de toeleg om de Lutherschen, die in de Unie den dood voor hunne kerk zien, te dwingen den naam aan te nemen van oud-Lutherschen. Dan is het gemakkelijk om hen den volke voor te stellen als een secte. Wij zouden wel wenschen, dat onder de Gereformeerden in Duitschland een zelfde actie tegen de unie ontstond, als dit bij de Lutherschen, die aan de belijdenis hunner kerk willen getrouw blijven, het geval is. Door de unie verliest toch zoowel de Luthersche als de Gereformeerde kerk haar eigenaardig karakter.

WINCKEL,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen