Criminaliteit.

Amsterdam, 30 Jan. I903.

De statistiek onzer criminaliteit heeft ook in het afgeloopen jaar weer getoond, hoe gunstig de Gereformeerde Kerken afsteken bij de grootere Kerkgenootschappen wat het aantal misdrijven en veroordeelingen aangaat. Al was er een kleine achteruitgang, de Gereformeerde Kerken hebben met de Joden naar verhouding het beste cijfer. Wel een bewijs, dat de prediking der Gereformeerde waarheid geen „zorgelooze en goddelooze menschen maakt", maar juist omgekeerd het krachtigste middel is om het moreele leven hoog te houden.

Evenzoo trok ook ditmaal de aandacht, dat de Roomsche Kerk bij de criminaliteitstatistiek zulk een ongunstige plaats inneemt; op de 1000 roomschen kwamen drie gerechtelijke veroordeelingen voor, een cijfer, dat de ongerustheid der roomsche bladen in niet geringe mate heeft opgewekt. De Ttjd schreef ronduit: „Het hooge criminaliteitscijfer werpt een smaad op den katholieken naam, waarin niet mag worden berust".

Vandaar dat een dubbele vraag gesteld werd: vooreerst, aan welke oorzaken dit droeve verschijnsel was te wijten, en ten tweede welke geneesmiddelen konden worden aangebracht.

Wat nu de oorzaken aangaat, zoo schijnt men in de Roomsche pers het er vrij wel over eens te zijn, dat het kwaad vooral te wijten is aan het misbruik van sterken drank. Niettegenstaande de zwakke tegenspraak van den aalmoezenier der Amsterdamsche gevangenis, kapelaan Wreesman, zijn de meest bevoegde kenners van de roomsche toestanden in Noord en Zuid het volkomen met elkander eens, dat de drankzonde hier een hoofdrol speelt. Dr. Ariens toonde in de Tijd van 4 Januari uit de statistiek zelve op afdoende wijze aan, dat de meeste misdrijven, door de Roomschen begaan, ! zoogenaamde „alcohol-misdrijven" zijn. En een Limburgsch blad schreef ronduit:

Voor velen is het een mysterie, hoe juist in een katholiek gewest, dat in vergelijking met de overige provincies zedelijk zoo hoog staat, zoo opvallend veel bloedtooneelen plaats grijpen.

Ter verklaring wijst men u op het heetgebakerd temperament der Limburgers, maar toch vooral op de omstandigheid, dat i'.ie manslagen en die verwondingen meestal gepleegd worden in staat van dronkenschap, in volslagen of halve verstandsverbijstering bijgevolg.

Ziedaar werkelijk een verklaring en een verontschuldiging, in zooverre dat zij ons vrijwaart van de schandelijke verdenking, dat onder onze goede, lieve Limburgers exceptioneel veel bloed honden rondloopen.

Maar een droevig excuus overigens.

Wij kerven en moorden in zinnelooze razernij zoo bloedig en veelvuldig, omdat wij ons verhitten en verdierlijken door het overdadig gebruik van alcoholische dranken!

Aan dit misbruik is het te wijten, dat ons volk, zoo goedig, zoo zacht en gul, op het strafregister met een zwarte kool staat aangestreept, en in den vreemde de reputatie erlangt van te zijn een ras van ruwe en onbeschofte vechtersbazen. Die schande danken wij aan den gevloekten drankduivel.

Of deze diagnose van het ziektegeval geheel juist is, laten wij thans in het midden. Het is een feit, dat men vooral in Roomsche landen, onverschillig of er misbruik gemaakt wordt van sterken drank of niet, op een ongunstiger criminaliteitscijfer stuit dan in Protestantsche landen. Eenerzijds biect de Roomsche kerk voorbeelden van zeldzaam hoogstaande karakters; mannen en vrouwen, die uitmunten in werken van barmhartigheid en liefde, en die ons Gereformeerden vaak tot beschaming kunnen zijn. Maar daartegenover staat het feit, dat de breede stroom van het lagere volk in zedelijke ontwikkeling bij de Protestanten achterstaat. Een feit, dat naar onze overtuiging zijn diepste oorzaak vindt in de dubbele moraal, die de Roomsche kerk predikt met haar onderscheiding tusschen praecepta en consilia, geboden en evangelische raadgevingen. Onze Gereformeerde polemisten hebben daarom steeds op dit gevaar der Roomsche Moraal gewezen en de uitkomst stelt hen niet in het ongelijk.

Maar ook al zou een radicale verbetering o. i. alleen te verkrijgen zijn, wanneer de Roomsche kerk met dit principieel verkeerde uitgangspunt brak, toch neemt dit niet weg, dat wij dankbaar zijn voor den ijver, waarmede de roomsche pers tegen dit kwaad te velde trekt. Het is niet alleen voor de roomschen, maar evenzeer voor heel de christelijke kerk een smaad, wanneer de socialistische pers uit deze criminaliteitsstatistiek een wapen smeedt om de machteloosheid op zedelijk gebied van de christelijke kerk in het licht te stellen.

De roomsche pers gevoelde echter uitnemend goed, dat het drankmisbruik een diepere oorzaak heeft en daarom het oprichten van matigheids-of afschaffingsgenootschappen alleen niet het afdoende geneesmiddel kan zijn. In onze gereformeerde kringen, die door de roomsche pers om hun matigheid geprezen v/orden, won de afschaffingsbeweging nog zeer weinig veld. Daaraan kan dus niet in de eerste plaats het hoogere zedelijk gehalte van ons Gereformeerde volk worden toegeschreven.

Maar wel werd er volkomen terecht.op gewezen, dat het catechetische onderwijs in onze kringen veel beter is; dat door bibliotheken, jongelings-vereenigingen, lezingen, enz. het bezoek van de herberg voorkomen wordt, en dat vooral het lezen der Schrift het machtigste wapen is om de zonde te onderdrukken.

In dit getuigenis ligt voor onze Gereformeerden een eere. Het toont, hoe de actie, die op allerlei gebied uitging door jongelings-vereeniging en militair tehuis, door catechisatie en huisgodsdienst-oefening, een rijke vrucht droeg ook voor het zedelijk leven.

Intusschen worde niet vergeten, dat adel ook plichten oplegt. Te houden wat men heeft, is niet voldoende; zelfgenoegzaamheid leidt altoos tot zedelijk verval. En met name de strijd tegen het misbruik van den sterken drank dient ook in onze kringen ernstiger te worden opgevat. Het voorbeeld onzer Roomsche bevolking heeft in dit opzicht ook ons een ernstige les te leeren.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen