Buitenland.

Frankrijk. Scheiding van kerk en staat.

Nogmaals moeten wij op dit onderwerp terugkomen. De Fransche kamer van afgevaardigden is van oordeel, dat het vraagstuk van scheiding van kerk en staat niet afgedaan is wanneer de staat zegt: ik hef het concordaat op en ken voortaan geen kerk meer. Neen, de staat moet de kerk, al krijgt zij ook geen cent meer uit de staatskas, onder zijne voogdij hebben. Men zoekt dit nu te bereiken door art. 4 van de voorgestelde wet ten deele krachteloos te maken door de toevoeging van een nieuw artikel. In art. 4 wordt verklaard, dat de cultus-vereenigingen welke de kerkgebouwen en kerkelijke goederen moeten beheeren, door den bisschop of door eene synode moeten erkend worden. Hierdoor werd uitgemaakt, dat als een groot deel eener Roomsche kerk tot het Protestantisme overging, de goederen en gebouwen toch voor de Roomschen moesten blijven, en was ook beslist, dat de staat het zeggenschap over het bezit der goederen niet wenscht te bezitten, maar dat wilde overlaten aan de hiërarchie of aan de kerkelijke vergadering, als het Protestantsche kerken gold. Dit was eene erkenning van het recht der kerk; immers kunnen wij niet vergen dat de Fransche socialisten en radicalen zullen verstaan wat het recht der plaatselijke kerk is.

Doch dit was dezen heeren kennelijk te veel. Zij namen daarom een 6de artikel aan, waarin bepaald wordt, dat wanneer het na een jaar betwist wordt, dat een cultusvereeniging het recht zou bezitten om het kerkegoed te bestu ren, en anderen aanspraak op het bezit van het kerkegoed zouden laten gelden, de zaak door den staatsraad zal worden beslist. In plaats dat men, wanneer er geschil komt over het goed der kerk, de beslissing overlaat aan den gewonen rechter, zoo moet nu een staatslichaam daarover te zeggen hebben. Daarmede is de staat gemachtigd om in kerkelijke zaken te heerschen. En daardoor is het recht van schisma of afscheiding, dat men eerst wilde afsnijden, nu weer door een achterdeur binnengelaten. Men hoopt, dat een deel van de Roomsche priesters zich van Rome zal losmaken om gemeenten, die niat onder het pausdom staan, te stichten. Zulke gemeenten zouden dan, als het door den staatsraad goedgevonden werd, en dit zal wel het geval zijn onder de tegenwoordige regeering, het kerkegoed kunnen verkrijgen. •

Het is te denken, dat het wetsontwerp tot scheiding van kerk en staat, door deRoomschgezinden in en buiten de Kamer van afgevaardigden steeds meer bestreden wordt. Daarvoor is te meer oorzaak, als men weet dat art. 5 de kerkelijke goederen, die voor de armen bestemd waren, aan het beheer der cultus-vereenlgingen onttrekt om ze door de overheid te laten beheeren. Dit is ergerlijk. Niet minder ergerlijk moet het genoemd worden, dat in hetzelfde artikel bepaald wordt, dat alle fondsen, die dienden voor het onderhoud van de vrije kerkelijke scholen, gebruikt zullen worden voorde Godsdienstlooze staatsschool!

Wat hebben wij in Nederland nog te wachten, wanneer radicalen en socialisten meerderheid worden in onze volksvertegenwoordiging?

Zuid-Afrika, Protest tegen het Vrij staatsche „vergelijk"

Hoewel tot onze diepe smart de commissie uit de Ned. Gerf. kerken door „het vergelijk" met de Engelsche regeering getroffen, de Hollandsche Gereformeerde scholen, van de kerken uitgaande, in Engelsche handen heeft doen overgaan, is er in dezen droeven stand van zaken toch een lichtpunt. Het is namelijk gebleken dat nog ettelijke predikanten niet in „het vergelijk" berusten kunnen. Deze hielden eene bijeenkomst, waar ten opzichte van.„het vergelijk" eenige besluiten werden genomen, die niet van belang ontbloot zijn, daar deze predikanten eene commissie vormden, door Gereformeerde gemeenten in den voormaligen Vrijstaat benoemd, om haar in zake de school te dienen van advies. In de Vriend, een Vrijstaatsch blad, vindt men die besluiten vermeld.

De commissie van predikanten keurde het vergelijk af, omdat het:

1. het beginsel „de vreeze des Heeren", niet op den voorgrond heeft gesteld;

2. het beginsel van centralisatie heeft aangenomen;

3. de rechten van school-commissies zoodanig heeft beperkt, dat ten slotte alle beheer berust in de handen der regeering,

4. de rechten van onze taal niet ten volle heeft erkend.

Verder besloot de commissie een briei te richten aan den Directeur van onderwijs, verzoekende :

I. Erkenning van de rechten der ouders door:

a. het beginsel van decentralisatie aan te nemen:

b. de macht der schoolcommissie in zake aanstelling van onderwijzers enz. te vermeerderen.

II. Financieëele steun voor vrije scholen, door ouders opgericht, behoudens het recht van wetenschappelijke qualificaties van de onderwijzers, beslissing over den standaard van werk en inspectie van zulke scholen door de regeering.

III. Gelijke rechten voor de Engelsche en Hollandsche taal.

De Directeur van onderwijs heeft terug laten schrijven, dat de brief in overweging genomen zal worden; maar veel invloed zullen deze besluiten van een kerk, die slechts een minderheid onder de Vrijstaters vertegenwoordigt, wel niet bij de regeering hebben.

Inmiddels is de kerkelijke school teWinburg reeds door de Regeering overgenomen, nadat Gunn, de Directeur van onderwijs, ter plaatse een onderhoud gehad had met Ds. P. H. Roux van Senekal en de commisie van kerkescholen in het district.

Mocht het den broederen die voor vrij Gereformeerd onderwijs ijveren, waardoor alleen de Hollandsche nationaliteit kan bewaard blijven en waardoor het zaad der Gereformeerde kerk in de rechte wegen geleid worden, gegeven worden tegen den stroom der Engelsche overheid en der door Engelschen invloed meegesleepte broeders, te roeien.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen