Het Spiritisme.

Van Roomsche zijde verscheen van de hand van pater W. de Veer S. J. eene studie over het Spiritisme, die dit verschijnsel van onzen tijd grondig en ernstig behandelt.

Pater de Veer begint met eerst de historie van het Spiritisme ea de spiritistische verschijnselen te teekenen. Dat vele zoogenaamde manifestaties, waarop het Spiritisme zich als bewijs beroept, een „spleet openlaten voor de mogelijkheid van bewust of onbewust bedrog" ontkent hij niet, maar ook al moet tusschen koren en kaf geschift worden, er blijft een reeks van verschijnselen over, die metterdaad de grens van het natuurlijke schijnen te buiten te gaan. Niet alles kan uit charlatannerie verklaard worden. In het Spiritisme schuilt een deel werkelijkheid.

Bij de vraag, hoe deze verschijnselen, de tafeldans, het kloppen, het geheimzinnige schrift, het spreken der mediums uit een ander bewustzijn, de zichtbare manifestaties enz. moeten verklaard worden, betreurt de heer De Veer terecht, dat de cfKcIeele wetenschap zich nog zoo weinig met deze verschijnselen in liet. Men is toch van deze verschijnselen niet af met ze schouderophalend als humbug te beschouwen, of te zeggen, dat deze verschijnselen zoo in strijd zijn met alle natuurwetten, dat ze a priori niet waar kunnen zijn. Door zulke redeneeringen wordt juist de kracht van het Spiritisme gesterkt, dat tegenover deze theorieën zijn onbegrijpelijke feiten stelt.

Dat al deze feiten gewoonweg met het volk voor duivelskunstenarijen te houden zijn, inwerkingen van satan op de stof, acht de heer Da Veer onjuist. „Het ongewone van een verschijnsel, zegt hij terecht, is nog geen voldoende reden om terstond van duivelsinmeaging te spreken." Schijnbaar bovennatuurlijke feiten kunnen te danken zijn aan natuurkrachten, wier bestaan ons nog verborgen bleef.

De heer De Veer gaat daarom na de verschillende theorieën van Mesmer, Crookes, Dr. Lehmann e. a., die langs natuurlijken weg deze verschijnselen verklaren willen, hetzij door physische of door psychische krachten, die van het medium uitgaan. Ook de „onbewuste spierwerking" komt hier ter sprake. Al deze theoriën worden critisch onderzocht en al wordt erkend, dat er een deel waarheid in schuilen mag, ze zijn toch niet voldoende om de stoffelijke en geestelijke verschijnselen van het Spiritisme| te verklaren. Vooral de geestelijke verschijnselen, de clairvoyance, de gemeenschap met afgestorven zielen enz., spotten met elke natuurlijke verklaring.

De inwerking van hoogere geestelijke machten kan dus niet geloochend worden. Alleen de gedachte alsof goede geesten, hetzij dan engelen of godzalig gestorven menschen, zich leenen zouden voor de tooneelvoorstellingen der spiritistische seances, acht de heer De Veer ongerijmd, onmogelijk, Gode en dezen geesten onwaardig. En evenmin kan worden aangenomen, dat de geesten der afgestorvenen, die verloren zijn gegaan, nog op aarde zich kunnen manifesteeren. De gelijkenis van Lazarus en den rijken man toont het tegendeel.

Zoo blijft er dus niets anders over dan hier een rechtstreeksche inwerking te zien van satanische krachten.

„De booze geesten, zegt pater De Veer, kunnen uit eigen kracht geen wonderen verrichten; maar wel kunnen zij, in sommige gevallen, onder Gods toelating, de voorhanden zijnde krachten der natuur aanwenden en gebruiken op zulk eene wijze, dat er een voor ons menschen ongewoon verschijnsel plaats grijpt. Zij kunnen de natuurlijke krachten, in het medium aanwezig, leiden, en aldus door middel van het medium onge kende, buitennatuurlijke verschijnselen bewerken. Vraagt men, waarom de booze geesten in de spiritistische séances zouden optreden, dan antwoorden wij katholieken, dat het hun, den leugenaars van den aanvang af, te doen is om, nabootsende de wonderen der Kerk, de menschen af trekken van de door God geopenbaarde waarheid.”

Gelijk men ziet, heeft pater De Veer deze zaak met groote voorzichtigheid en kennis van zaken behandeld. En al is de laatste sluier, die over het Spiritisme hangt, hiermede niet opgelicht, toch gelooven we, dat pater De Veer in hoofdzaak juist heeft geoordeeld.

Het Spiritisme boeit en trekt aan door zijn geheimzinnige verschijning en wonderbare kracht. Het belooft ons in te leiden in het land der schaduwen des doods en de mysteriën op te lossen van het graf. Aan het wetenschappelijk denken wil het grond, tastbaren grond geven voor de spiritualistische wereldbeschouwing; het bestaan en de onsterfelijkheid der ziel wil het bewijzen. En het streelt tegelijk het sentiment door den weg te openen, om gemeenschap te hebben met onze afgestorvenen, wier gemis het hart met rouw vervult. Daarin ligt de verleidelijke kracht, die van het Spiritisme in onzen tijd uitgaat.

Te ernstiger is daarom de taak der Kerk om tegen die verleiding te waarschuwen. De neiging naar het Spiritisme is een ziekteverschijnsel van den menschelijken geest. Niet in het donkere land der schaduwen des doods, maar in het volle, rijke menschenleven om ons heen ligt ons arbeidsveld door God ons aangewezen. Het Spiritisme tast het zenuwleven aan, maakt ons eenzelvig en afgekeerd van den omgang met menschen, werpt een floers over den geest. Ea bovenal, het Spiritisme is een zonde tegen Gods gebod en brengt ons onder den invloed van schrikkelijke satanische machten. Daarom hebben we, „zoo lief als ons onzer zielen zaligheid is, " voor dit Spiritisme ons te wachten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen