„Een afwijker.”

Want de afwijker is den HEERE een gruwel, «naar zijne verborgenheid is met de oprechten. Spreuken 3 : 32.

Door de woestijn en door de wildernis loopt geen pad. Wel trekken ook door de woestijn reiïigers en herders en handelaars in menigte, maar ze laten geen voetspoor achter. De voetstap dien ze in het zand indrukken, wordt eer de avond gedaald is, reeds overstoven. De wandelaar die morgen komt, vindt er geen indruk of spoor meer van. Zoo moet een ieder zichzelf ten weg zijn, en zelf de richting bepalen, waarin hij zich voort zal bewegen. Of ook, wie dit niet aandutft, kiest een gids, die de woestijn kent, en gaat op diens leiding af. Dan ia die gids de weg. Juist zoo als Christus het van zichzelf betuigde: „Ik ben voor u dt wegl"

Alzoo i& er overal drieërlei soort weg. In bewoond land is het padofdeweg, 'jtotzelf8inde bergen, door anderen opgespeurd, uitgezocht, afgebakend en geëffend. In de woestijn daarentegen is geen weg voor het oog, geen weg dien ge zien of betreden kunt, en dien ge slechts te volgen hebt om te komen waar ge wezen wilt, maar bepaalt ge zelf den weg, kiest ge zelf uw richting en bepaalt ge zelf uw gang. Of ook, en zie hiec de derde soort weg, zoo ge dit niet aandurft, kiest ge u een gids die u ten weg zal.zijn.

Zoo wandelt ge door het leven, of den weg volgende dien ge vindt en die voor uw voet zich uitstrekt, 6f zonder weg op goed geluk voortstappend, öf eindelijk ge sluit u aan bij den Gids ten eeuwigen leven, en Jezus is uw levende weg die u ter zaligheid inleidt.

Het eerste was de toestand in het Paradijs, want in het Paradijs ging het gebod des Heeren uit. Het tweede was de val, toen de mensch at van den boom der kennisse des goeds en des kwaads, d. w. z. zelf uit wilde maken, wat goed of kwaad is, en alzoo op eigen inzicht afgaande, zijn weg door het leven zou kiezen, £n het derde is de toestand onder het Evangelie. Het pad van de wee liep dood; op het eigen gekozen pad verdoolde de zondaar; maar na komt de Gids, die betuigt: Ik ben uw weg I en wie dien Gids volgt, trekt zonder een pad te ontwaren dat over den bodem is afgeteekend, de bange woestijn van 't leven door, om ten slotte alb pelgrim in hst Vaderhuis binnen te gaan.

We staan niet stil. Al wat leeft beweegt zich voort, rusteloos voort, en om ons voort te bewegen, moeten we een pad, een weg hebben, en weten in wat richting we gaan zullen.

Dat pad nu kan zijn de Wet, die God ons als zijn wil oplegt, en dan heet 't: Wie deze dingen doet zal leven.

Maar dat pad kan ook zijn onze eigen wil, als we wandelen naar den lust des harten, en onze eigen heer en meester willen zijn. Dit is de weg van den vrijen wil, de weg van eigen wijsheid, gevolg van ons eten van den boom der kennisse des goeds en kwaads, en dit pad leidt naar de hel.

Doch van dit pad dat naar de hel leidt, roept de Christus u als zondaar af, en roept u op om hem te voïgen. Dan is bij uw weg, dan is hij uw gids, eti al gaat 't dan ook door de woestijn, dan hij leidt u ten eeuwigen leven.

Bij dat gaan achter Jezus nu, zoo dat hij u ten weg en ten pad is, leidt de Heere u op tweeërlei wijze, 10, door zijn werking op uw hart, en ze door wat ge er van ontwaart in het leven achter u en om u.

Er is een stuur in uw leven, dien ge van Jezus zelf, geheel persoonlijk, in uw ziel ont vangt. Dan dringt, leidt en stuurt Christus u van uit den Troon zijner genade, door met den Heiligen Geest in u te dringen, woning biju te maken, en bij eiken voetstap dien ge te zetten hebt, u te doen ontwaren, op geheel mystieke wijze, welke keuze ge doen zult. Immers het komt altoos op keuze neer. Zult ge uw voetstap rechts of zult ge dien links zetten? Dit is de vraag waarvoor het leven u telkens plaatst, en alleen wie zich bij die keuze telkens door zijn Heiland leiden laat, gaat veilig.

Maar behalve door deze persoonlijke inwerking van den Heiligen Geest, leidt Jezus de zijnen ook door een gouden spoor, dat hij voor hen lichten en glanzen doet in het leven om hen heen, en achter hen.

Daartoe gaf hij ons zijn Woord, schonk hij ons zijn Kerk, en bindt hij ons in den band van de Christelijke usaniiën onzer vaderen. In dit alles spreekt Cbristus zelf ons toe. Hij wetkt op ons door het Woord, hij richt ons door den levensgang van zijn Kerk, en hij is het die der vaderen usantiën onder Gods volk vast heeft gezet. Dit alles spreekt ons toe uit het verleden, uit het leven der Christenheid dat achter ons ligt, en dat zelfde vinden we om heen in de nu levende Christenheid. Er ons is een Cbristus u persoonlijk toesprekende uw hart, maar er is ook een Christus die u in toespreekt door het leven dat hij in de Christenheid, van voorheen en van nu, om u doet glanzen. En die twee nu bepalen sa3.m uw weg. In uw persoonlijk leven is de Christus het kompas voor uw hart, en in den algèmeenen levens gang, dien ge met anderen gemeen hebt, is het evenzoo de Christus die u in het leven der Christenheid uw Christelijken gang voorteekent. Gij hebt 't Woord, ge hebt uw band aan nw Kerk, ge ziet om U de Christelijke levens usantiën die u van de vaderen zijn overgeleverd, en in deze drie teekent Jezus zelf deleidmg voor uit.

Wie is nu de afwijker?

Het is de man, die het kompas dat Jesus ons in het leven meegaf, op zij legt, en zegt dat hij alleen af wil gaan op wat Jezus zelf hem aanwijst en toespreekt in hét hart. Natuurlijk kan iemand ook de verzenen tegen de prikkelen slaan en met opzet, geheel eigenwillig, den tegenovergestelden weg inslaan. Doch dit is aiiaX en ongeloof, en zoover is het met den „afwijktï" nog niet gekomen.

Integendeel, men houdt dan asin dtn Christus nog vast; men stelt er prijs op, nog alt Christen geëerd te worden; men wil zijn doop nog niet verzaken; maar men wil anders doen dan de vaderen deden, en dan zij doen die de Christelijke levensusantien in eere houden.

Men begint dan met af te wijken van het Woord. Niet dat men dat Woord veracht, eer looft men het Woord, prijst het Woord, maar men legt 't anders uit, men onttrekt zich aan het| gezag van het Woord, men rafelt het los, men leest het critisch, om het te vergeestelijken, en ten slotte maakt men ervan wat men wil.

En gelijk men afwijkt van het Woord, even-| zoo wijkt men af van Christus Kerk. Die Kerk heeft een belijdenis, maar die belijdenis leest men op zijn eigen manier, laat ze straks los, en plaatst et een soort eigen belijdenis tegenover. Zoo zijn alle sectatissen begonnen. Altoos iets eigens. Niet willen belijden als-, de anderen, maar zich boven de anderen verheffen. Endan beweren, dat het Jezus zelf is, die den afwijker langs mystieke paden hiertoe leidt.

En zoo komt het dan tot de derde afwijking, de afwijking van de Christelijke levensusantii/t di ons van de vaderen zijn overgeleverd. Er is onder de Christenheid van alle landen een eigen wijze van leven, een eigen wij ze van doen, eenandere levensusantie, waaraan ge terstond bij elk gezin dat ge binnentreedt, ontwaart of ge bij Christenen zijt of bij een familie die buiten het geloof staat. In die Christelijke levensusantiën groeien we op, daarin zijn we opgevoed en opgeleid. Ze zijn het stempel dat de Christus op den levenskting, waarin hij als Koning heerscht, gedrukt heeft. En aan dat stempel herkennen we elkaar.

Maar ook daaraan stoort zich de „afwijker" niet. Hij heeft er geen eerbied voor. Hij laat zich geen dwang opleggen. Hij zal zich aanstellen gdijk bij zelf wil. En in het eind komt de zucht op, om zich expresselijk daardoor te onderscheiden, dat hij 't anders doet dan de Christenen om hem heen.

Hij U een afwijker. Een afwijker van het Woord, een afwijker van zijn Kerk, een afwijker van de Christelijke levensusantiën. Hij weet alles beter, en gaat zijn eigen weg.

Nu kan die afwijking klein en ze kan groot zijn. En meer dan één afwijker beeldt zich in, dat hij nooit te ver zal afwijken. Hij zal wel anders doen dan de anderen, maar toch hoogstens twee, drie meter loopen naast het door Christus getrokken spoor.

Hij begint half speelsch. Hij ziet 't spoor wel dat Christus in het leven trekt, en wil er ook niet geheel buitengaan. Daarom begint hij met altoos op den baitenzoom te wandelen. Maar ook in dit afwijken ligt een drang om steeds verder te gaan. Eerst op den buitenzoom, dan vlak naast het spoor, welhaast op drie vier voetstappen afstands van de padlijn. En dan gaat het al voort en verder. Een tijdlang ziet bij het spoor dan nog van verre. Doch eindelijk week hij zoover af, dat bij 't spoor zelfs niet meer kan waarnemen. En dan gaat het de woestijn in, en de arme afwijker weet niet meer waarheen. Eerst vleit hij zich dan nog, door voor te geven, dat hij een speciale, mystieke leiding van den Christus genoot. Maar ook dit slaat in fantasie over, en ten slotte ervaart hij 't aan zijn eigen ziel, dat de „afwijker" almeer uit de intimiteit van het leven met zijn God uitraakt, dat de „afwijker" voor God een gruwel is, en dat alleen hij die met eerbied en in trouw het spoor van zijn Heiland in het leven volgt, gelijk de Spreukendichter zegt, „de verborgenheid van zijn God" geniet.

Wacht u daarom dat ge ooit den afwijker, al is hij onder uw eigen kinderen, zoudt toejuichen. De afwijker schijnt zoo interessant. Vooral een afwijker onder de predikers boeit zoo licht door zijn nieuwigheden die hij uitstalt. Dat mag men dan wel, dat hoort men gaarne. En ge vergeet, dat ge daardoor het afwijken aanmoedigt, den prediker tot steeds verder afwijken aanmoedigt, en dat ge, hem volgend, zelf ten slotte afraakt van het spoor waarop alleen Gods ver borgenheid te vinden is.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen