Voor Kinderen.

EEN MAN GODS.

Nog enkele weken en dan hopen we te herdenken, hoe vier eeuwen geleden Jean Calvin of Johannes Calvijn, zoo als wij hem noemen, te Noyon in Picardië (Noord-Frankrijk) werd geboren. Dat was op 10 Juli 1509.

We zijn niet gewoon om hen, die in den dienst en de kracht des Heeren groote dingen voor Zijn gemeente hebben gedaan, standbeelden op te richten, noch minder hen als „heiligen" te vereeren, of ook maar als menschen zonder gebrek of zwakheid. Maar wij lezen in i Thess. 5 : 12 en 13:

„En wij bidden u, broeders, erkent degenen die onder u arbeiden, en uwe voorstanders zijn in den Heere, en u vermanen.

„En acht ben zeer veel in liefde, om huns werks wille".

En wederom in Hebr. 23 : 7:

„Gedenkt uwen voorgangeren, die u het woord Gods gesproken hebben; en volgt hun geloof na, aanschouwende de uitkomst hunner wandeling".

En zoo wekt het Woord des Heeren zelf ons dan op, om de voorgangeren te gedenken, d. i. hen die ons of een vroeger geslacht hebben geleid op den weg des levens. En we voelen allen dat is recht. Het zou ondankbaar, het zou verachtelijk zijn, zulke mannen niet op prijs te stellen als zij leven, en hen te vergeten als zij in dubbelen zin onze voorgangers zijn geworden, omdat ze ons ook voorgingen in de eeuwigheid.

Zulk een voorganger nu als de apostel ons teekent, is Calvijn geweest, en dat niet alleen voor de kerk, welke hij vele jaren zijns levens diende, die van Gene/e in Zwitserland, maar voor de geloovigen in Frankrijk, Nederland, Schotland en Duitschland tevens. En hij blijft tot hen spreken nadat hij gestorven is door zijn predicatiën en schriftuitleggingen en andere boeken. Want Calvijn was niet alleen een groot spreker maar ook een groot schrijver. Als leider is bij ten zegen geweest voor velen, en door zijn schriften is hij dat nog.

Wanneer wij dan in Juli a.s. Calvijn hopen te herdenken, dal is allermeest om'ons te herinneren wal God door hem heeft gedaan, door hem te stellen tot een getuige der waarheid. Het groote werk Gods dat wij de Hervorming noemen,

was door Luther in Duitschland begonnen, toen Caivijn nog een kind was. Zoo werd «erst het goede zaad gestrooid en ontkiemde in veler hart, zoodat ook Caivijn al vroeg voor de nieuwe — eigenlijk de zeer oude — leer werd gewonnen, waarvoor hij lijden en strijden zou heel zijn leven. Toch was Caivijn zoo min een volger als een opvolger van Luther. Beide waren predikers van Gods genade, van de zaligheid daaruit, doch overigens, al waren zij broeders, ging elk zijn eigen weg.

Zoo heeft Caivijn gearbeid zoo lang het da was. Het is bijna ongelooflijk zooveel als hij afdeed. £en schrijver die nu juist niet tot zijn warmste vrienden kan gerekend worden, getuigt van hem:

„Bewonderenswaard was zijn gemis aan eigenbaatzucht. Hij predikte bijna dagelijks, gaf wekelijks drie godgeleerde colleges, verzuimde geen vergadering van den kerkeraad, leidde de werkzaamheden van den kring der predikanten, gaf beslissingen in rechts-en in godgeleerde zaken, leidde de gewichtigste staatkundige han dehngen, vervaardigde zijn degelijke werken, waaronder de uitnemende Bijbelverklaringen, en bij dat al had hij een briefwisseling, die zich uitstrekte over alle landen van Europa.

„Behalve zijn gedrukte werken, bewaren de boekerijen te Geneve en te Zurich als bewijzen zijner werk: saambeid een drieduizend preeken en verhandelingen in handschrift. Hij schreef zoo lang hij nog de pen kon vasthouden. En toen ziekte hem dit niet meer toeliet, dicteerde hij nog op zijn bed. In kennis der oude letteren, in ga/e van voorstelling en fijnheid van geest overtrof Caivijn de andere Hervormers."

En dat al deed een man, die een zwak lichaam had, die in zijn latere tijden slechts eens per dag een maaltijd gebruiken kon. Er is wel iels uit te leeren voor vele menschen, wien alles spoedig te veel is, en die zeggen: dat kan ik niet. Caivijn zei met Faulus: ik vermag alle dingen door Chris.us, die mij kracht geeft. £a zoo ^kon hij datgene werken, waarvan vele volken en niet het minst wij Nederlanders de vruchten genieten. Hij is niet oud geworden, maar 55 ja.ar. Doch hoeveel heelt hij, sinds zijn bekeeimg op omstreeks 23 jarigen leeftijd, voor het rijk des Heeren gedaan!

Zoci is er dan alle reden om straks hem te gedenken in wien God ons en anderen zooveel schonk. Niet als ware Caivijn een menseh geweest zonder gebreken, of een leermeester die nooit dwalen kon. Maar we danken den Heere die hem verwekte, om het pas ontstoken licht op den kandelaar te zetten, dat het schijnen zou en velen bestralen. Van zulk een man geldt het woord uit Daniël 12 : 3:

„De leeraars nu zullen blinken, als de glans des uitspansels, en die er velen rechtvaardigen, gelijk de sterren, altoos en eeuwiglijk."

Het zag er in het begin der i6e eeuw met de Christelijke Kerk zeer droevig uit. Meer en meer verbasterd, was zij ten slotte tot pauselijke kerk gewordt n die de kinderen Gods vervolgde.

Dit kwam hoofdzakelijk hierdoor, dat men in de plaats van het gezag des Heeren te eeren, het gezag van menschen over de kerk had toegelaten. Zij vferd beheerscht door den paus en de bisschoppen; en Maria en andere „heiligen" werden hoog vereerd. Allerlei leer en gebod van mensch«'Q werd onderwezen en zoo werd het Woord Gods ongebruikt gelaten of terzijde gesteld. Ook van zulk een Kerk geldt het woora des Heeren: Tevergeefs eeren zij Mij, leerende leeringen die geboden van menschen zijn.

Juist omdat de menseh en niet de Heere God het meest geëerd werd, kwam men er ook toe de zaligheid voor te stellen ais te verkrijgen door de genade Gods en de goede werken van den iuensch saam.

’t Was tegen al deze verkeerdheden en dwalingen dat de Hervormers der kerk die vóór of gelijk met Caivijn optraden uit alle macht ijverden. Cabijn ging daarin geheel met hen mee, doch bij deed het, als gezegd, op zijn eigen wijs en met een kracht en volharding die ons verbaasd doen staan.

De dwaalleer der pauselijke kerk dat de goede werken mee de zaligheid werken bestreed Caivijn, door nadrukiselijk er op te wijzen, dat het zalig worden niet afhangt van den menseh maar van God, die aiJe dingen werkt naar den raad van Zijn wil. De goede werken, zoo leerde hij, maken ons niet zalig, maar zijn vruchten der dank baarheid in hen die gelooven. Dat de kerk onder menschelijk gezag zou staan bestreed hij met kracht en wilde haar alleen geregeerd zien door Christus den Heer, en op aarde bestuurd door mannen, die de gemeente zelf koos. Wat op menschelijk gezag in de kerk was gebracht en geleerd, verwierp Caivijn, die tot het pausdom zei: „Ge hebt Gods gebod krachteloos gemaakt door uw inzettingen".

Hij had echter nog een anderen vijand tegenover zich dau de macht van Rome. TeGecève waar hij arbeidde, waren velen, die eigen­ g lijk aan alle geloof zich vijandig toonden, die t een wereldsch leven leidden en naar God en Zijn gebod niet vroegen. Ook tegen hen verzette zich Caivijn beslist, wat hem eens op verbanning te staan kwam. Doch in de kracht des Heeren weerstond hij het ongeloof zoowel als het bijgeloof.

Hoe Caivijn zooveel tot stand bracht kunt ge lezen in meer dan één mooi boek, ook uit den laatsten tijd, dat over hem spreekt. Laat mij alleen nog dit zeggen: We vinden van Caivijn opgeteekend, dat hij — 't klinkt bijna ongelooflijk — slechts /7s per jaar noodig had, wat zal beteekenen voor zijn persoonlijke behoeften. Dit is zeker, dat hij niet veel meer dan / 250 naliet. Voorwaar, hij kon, aan het einde zijns levens, met een anderen man Gods, met Faulus, getuigen: Wij hebben bij niemand ons voordeel gezocht.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen