Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Leestafel.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Leestafel.

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

1. DR. J. WOLTJER. WAT IS HET DOEL VAN HET CHRISTELIJK NATIONAAL SCHOOLONDERWIJS ? Tweede herziene dsuk. J. B. Wolters U. M. — 19 n — Groningen.

Eerst iets over het ontstaan van dit boekje. Op de algemeene vergadering der Vereenigmg voor Christelijk-Nationaal Schoolonderwijs in 1885 te Amsterdam gehouden, werd een commissie benoemd met opdracht: „eene zakelijke, duidelijke en praktische omschrijving van he dotl van het Christelijk-Nationaal Volksonderwijs uit te geven”.

Het dosl van het Christelijk Nationaal Volks onderwijs, in onderscheiding van dat der neutrale school.

Deze commissie droeg aan haar medelid. PROF. J. WOLTJBR, het opstellen van een concept voor zulk een omschrijving op. Een concept dat in de commissie werd besproken en goedgekeurd en op haar verzoek door den hoogleeraar werd uitgewerkt. Het dus uitgewerkt concept, waarmee de commissie alzoo voldeed aan wat haar was opgedragen, verscheen in 1887 onder den titel: WAT IS HET DOEL VAN CHRISTELIJK NATIONAAL SCHOOLONDERWIJS.

Dit opstel van DR. WOLTJER dat metterdaad is wat verlangd werd: eene zakelijke, duidelijke en prkctische omschrijving van het doel van het Christelijk Nationaal Volksonderwijs, — iets wat, naar de schrijver terecht opmerkt, nog iets anders is dan het doel der Vereeniging voor C. N. Schoolonderwijs, die in het bevorderen van Chr. Nat. Schoolonderwijs haar doel heeft, — dit opstel werd niet alleen hoog geprezen, maar ook veel gelezen, en het laatste zoo, dat het niettegenstaande zijn groote oplage al spoedig was uitverkocht.

Aan het verzoek om het opnieuw uit te geven beeft de auteur voldaan, en zoo is nu onlangs bij de Firma WOLTERS in Groningen een tweede, herziene druk verschenen.

Hoewel het boekje genoegzaam bekend is bij ons ouderen en de auteur „met het aanbrengen van wijzigingen spaarzaam is geweest", wil ik, vooral ten behoeve van een jongere generatie, van zijn inhoud iets mededeelen.

In den weg der logische begripsonderscheiding en volgend de lijn der historie, brengt de auteur zijn lezer de kennis bij van het doel van het Christelijk-Nationaal Volksonderwijs.

Hij teekent u dat alles voor op p. 10, waar hij zegt: „Wij zullen dus eerst over SCHOOL­ ONDERWIJS, vervolgens over de VOLKSSCHOOL, dan over de NATIONALE en eindelijk over de CHRISTELIJK-NATIONALE SCHOOL spreken, maar zoo dat wij bij ieder deser begiippen ook de verwante of tegengestelde, voor zoover noodig, ter sprake brengen. Eene samenvatting van de verkregen resultaten zal ons dan tot een korte beschrijving van het doel van het Christelijk Nationaal Volksonderwijs en tot het maken van eenige GEVOLGTREKKINGEN kunnen leiden, vooral met betrekking tot de opleiding der onderwijzers”.

De vijf, door mij gespatieerde, woorden vormen tevens de titels van de vijf hoofdstukken waarin de schrijver zijn boekje heeft verdeeld.

In zijn slotwoord bij dezen tweeden druk wijst DR. WOLTJER er op, dat be'angrijke verbeteringen, in de laatste jaren, zoowel onder het Ministerie MACKAY als onder het Ministerie KUYPER en het tegenwoordige Ministerie HEEMS­ KERK zijn tot stand gebracht. Ea ook, dat in het Rapport der Staatscommissie voor de Reorganisatie van het onderwijs, in April 1910 aan H. M. de Koningin aangeboden, voorstellen zijn gedaan, betreffende de opleiding van onderwijzers, in den geest van hetgeen betreffende deze zaak in dit werkje was geschreven. „Maar al zijn wij op onderwijsgebied ia die jaren ook veel nader bij het einddoel gekomen, de strijd tegen het bestaande stelsel van openbaar onderwijs, een stelsel dat niet alleen is een dwang op ons uitgeoefend, maar een ramp voor ons land, moet onzerzijds voortgezet, totdat volledige vrijheid en onverkort recht is verkregen.”

Om zich in dien strijd te wapenen, om zijn inzicht in de quaestie waar het om gaat, te verhelderen, kan dit boekje, dat in kort bestek zoo rijken, en, door zijn streng logische dispositie, toch zoo doorzichtigen inhoud biedt, uitnemende diensten doen.

Wij mdgen DR. WOLTJER dankbaar zijn, dat waar hem de tijd ontbrak voor het schrijven van een nieuw werkje, hij zich toch de moeite van het bezorgen van een tweeden druk van het oude heeft willen getroosten.

Het antwoord op de vraag, die voor nu bijna vijf-en-twintig jaren, werd gesteld in de Vereenig. voor CHR. N. S. : WAT IS HET DOEL VAN HET CHRISTELIJK NATIONAAL SCHOOL­ ONDERWIJS? mocht, zooals het door hèm werd gegeven, nist in vergetelheid raken.

2. ALMANAK VAN HET STUDENTENCORPS A. D. VRIJE UNIVERSITEIT

Naar akademisch gebruik geeft ook het Studentencorps a. d. Vrije-Universiteit te Amsterdam ieder jaar zijn ALMANAK uit, waarbij dan niet zoozeer de kalender, als wel wat er verder in staat hoofdzaak is. Gewoonlijk dragen ssulke Studenten-Almanakken een eenigszias intiem karakter, zijn daarom niet bestemd voor het groote publiek-en daarom ook niet geschikt voor bespreking in een buiten de studentenwereld staande periodiek.

Voor dezen S'.udenten-Almanak, mag echter een uitzondering gemaakt.

Deze toch is niet alleen, zoo naar vorm als inhoud, een prachtexemplaar, maar tevens een jubileumsuitgave.

Zoo een als er maar eens om de vijf jaren verschijnt.

Het Studentencorps NIL DESPERANDUM DEO DUCE aan onze Vrije Universiteit mocht toch, evenals in 1905, ook ten vorigen jare, in de Octobermaand, zijn Lustrum vieren, en evenals in 1906 gaf het ook nu zijn Fccst-Almanak. Door zijn, met groote akribie bearbeid, kalenderweik en opgaven van al wat een student aan onïe Universiteit weten moei van de samenstelling der colleges van directeuren, curatoren en professoren; commissarissen der Regeering en deputaten der Kerken; van de regeling der colleges en examina, en wat ai niet meer — is deze Almanak als handboek voor den akademieburger belangrijk.

Maar wat hem thans ook voor het publiek, voor het gereformeerde publiek belangrijk maakt, is met name zijn verdere inhoud.

Ik denk hierbij wel allereerst aan het opstel van den geestelijken vader onzer Vrije Universiteit, van DR. A. KUYPER, dat hij als bijschrift gaf bij het welgelijkend portret van onzen thans emeritus geworden PROF. RUTGERS. Ik denk ook aan de fraai gestileerde bijdtage: AMOS TE BETHEL, van PROF, C. VAN GELDEREN.

Dan, dit alles, hoe belangrijk ook, is nog niet wat ik vooral op het oog heb, wanneer ik de kennismaking met dezen Studentsnalmanak aanbeveel, ook aan wie onder ons buiten den engeren kring der Universiteit staan. Wat ik vooral op het oog heb, is het LTISTRUM-VERSLAG en de FARRAGO of het MENGELWERK.

Daaruit toch leert men, wat er leeft in het Corps en in dit boek zijn „uitdrukking en weergave" vindt, zooals de redactie in haar VOORWOORD schrijft.

Want van wat er in de corps wereld onzer studenten leeft, geeft daarmee metterdaad deze Almanak een trouw beeld. Een beeld van frissche jeugd, die ook op hst festijn haar zelfiucht bewaart j voor de ontspanning in het gesellig verkeer, de inspanning van he studiewerk niet vergeet; en in haar nog ongerepte t natuurlijkheid een hart heeft voor het echte en een walg van de aanstellerigheid. Deze Almanak gunt u daarmee een blik in het leven van de jonge mannen onzer Universiteit, die straks als de leiders van ons christenvolk zullen optreden. Van de jonge mannnen, die dat weten en die, omdat zij uit dat volk zijn, niet alleen naar den bloede maar ook naar den geest, ook willen wat zij weten; en zich bewust zijn dat 7ij aan onze Universiteit zijn gekomen om straks te kunnen zijn, wat te wezen voor ons christenvolk zij willen. En wie dan met een kennersoog dezen Almanak inkijkt en daardoor een kijk krijgt op dit nog bloezemende lenteleven met zijn blijden ernst en ernstige blijheid; met zijn ongedwongenheid, die niet tot ordinairheid; zijn goedhartigen humor, die niet tot bittere ironie wordt; zijn zin voor het schoone, die zich niet vergrijpt aan het goede en heilige; zijn urbaniteit, die niet in gemaaktheid omslaat, — zal dit leven zien in zijn gebondenheid aan de gereformeerde traditie, en het zal hem blijde hope brengen voor rijke, rijpende zomervrucht.

Met hun Jubileums Almanak hebben de studenten doen zien wat er leefi in het, hun Corps. En het mag gezien.

Deze Almanak is niet in den handel, maar tegen / 2 25 verkrijgbaar bij den heer J. THIJS JR., Lit. Hum. Stud. MARNIXKADE 39 te AMSTERDAM.

3 W. A. KEERS, CONCORDANTIE OP DE BE RIJMDE PSALMEN. Oosterbaan en Ie Cointre. Goes.

Ds. KEERS, emeritus prenikant van 's HEER ARENDSKERKE, heeft met de samenstelling van dit register van alle £^r.{/£ kenmerkende woorden in de regels der berijmde psalmen, een verdienstelijk werk verricht. Het opzoeken van bij een preek toepasselijke psalmen wordt er, zoo noodig, aanmerkelijk door verlicht. Wat de waarde van het boekje nog verhoogt is de tabel van de ZANGWIJZEN DIR PSALMEN, met baar aanwijzingen omtrent ncin ot meer gemakkelijk te zingen psalmen.

Zeer aan te bevelen.

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 5 maart 1911

De Heraut | 4 Pagina's

Leestafel.

Bekijk de hele uitgave van zondag 5 maart 1911

De Heraut | 4 Pagina's