Een-en-dertigste Jaarlijksche Samenkomst VAN DE Vereeniging voor Hooger Onderwijs op Gereformeerden Grondslag GEHOUDEN te Zwolle op 5 en 6 Juli 1911.

Vergaderden we verleden jaar in de tweede stad des Rijks, aan de drukke oevers van de Maas, dit jaar, zoo hadden heeren Directeuren besloten, zou de hoofdstad van Overijssel plaats onzer jaarvergadering wezen, en togen we naar het vriendelijke Zwolle, dat zoo rustig en schilderachtig aan den IJssel gelegen is. Het is een goede gedachte, na hier, dan daar te vergaderen; de vrienden onzer Vereeniging hebben dan bij beurten de gelegenheid, gemakkelijk de jaarvergadering te bezoeken.

Er zijn er velen voor wie de plaats der samenkomst geen verschil maakt. In Friesland zien we de Zeeuwen; in Zeeland de Friezen en Groningers; wddr ook, verschillende vrienden gaan ter jaarvergadering op. Toch is een plaats midden in 't land het meest geschikt; en al ligt Zwolle nu wel niet in 't midden, het is van alle zijden gemakkelijk te bereiken; uit het Noorden en uit het Zuiden, zoodat de opkomst op deze jaarvergadering dan ook aardig druk was

De vrienden en vriendinnen onzer Vrije Universiteit waren van alle kanten opgekomen; en reeds aan den vooravond van de jaarver gadering toog een breede schare naar de Flantagekerk te Zwolle, waar de

URE DES GEBEDS

werd gehouden.

In deze samenkomst trad, op uitnoodiging van H.H. Directeuren op de heer Dr. A. Kuyper Jr. van Rotterdam.

Na Psalmgezang en gebed, bereidde de Spreker zijn hoorders voor ten gebede. De spreker nam als tekst voor zijne rede II Kron. I: loa. „Geeft mij nu wijsheid en wetenschap."

Na in zijn inleidend woord geschilderd te hebben den gang van Salomo en zijne rijksgrooten naar Gibea waar de Tabernakel en het koperen altaar zich bevonden, om aldaar den Heere bet groote brandoffer van rooo runderen toe te brengen, wil spreker in deze avondure, CU wij saamgekomen zijn in bidstond voor onze geliefde Vrije Universiteit, in het bijzonder stil staan bij de bekende bede van Koning Salomo, en achtereenvolgens spreken:

I. over de bede om wijsheid en weienschap.

II. hce God de Heere die bede verhoorde.

III. waartoe die bede en verhooring strekten

I. dl bede om wijsheid en wetenschap.

Wij weten wel, dat als Salomo om wijsheid en wetenschap bidt, hij met deze woorden iets anders bedoelt, dan wij in onze dagen. Hier is sprake van de eigenaardige Oastersche wijs heid, van de Chokma, van de practische levenswijsheid, en van de wetenschap die doelt op de moreele onderscheidiog tusschen goed en kwaad. Onze hedendaagsche wetenschap ziet meer op logische studie en krachtigen denkarbeid. De Oostersche wijsheid wees op levenservraring en helder inzien in de eischen van het practisch leven. De wijsheid is vrucht van het intuïtieve, de wetenschap vrucht van het discursieve denken.

Bij dat onderscheid is er toch een nauwe band. Ze zijn loten uit één stam, ze verbou» den zich als broeder en zuster, en bewegen zich beide op het profetisch terrein van 's menschen geestelijk leven. Alleen maar^ de wijsheid is meer Oostersch, de wetenschap meer Westersch; de wijsheid meer antiek, de wetenschap meer modern; de wijsheid meer practisch, de wetenschap meer theoretisch.

Adam was geschapen in ware wijsheid, en kan al zoo komen tot volledige kennis van al het geschapene. Hij zag de wereld waarin hij leefde, en doorzag haar ook. Dat blijkt uit het noemen der dieren met een beteekenisvoUen naam, en uit de begroeting der hem geschonken vrouw.

De zonde bracht verandering. Wel bleef, dank zij de Gemeene Gratie, de wijsheid nabloeien in allerlei intensief leven, vooral in het verre Oosten — maar het „in het zweet uws aacscbijns" werd ordinantie, ook voor het denkend leven. Toen kwam het moeilijke, inspannende discursieve denken, om door middel daarvan tot kennis en wetenschap te komen.

Sailomo leefde in een tijd van machtig wereld-s verkeer. De landen rondom hadden alle hunne S „scholen der wijsheid". Met name de wijsheid N der Ëgyptenaren en Chaldeëers was vermaard. Invloeden daarvan werden in Israel openbaar, k de verkeerde uitwerking daarvan bleef niet o achterwege. En de vromen waren op tegenweer wb bedacht in hun „scholen der wijsheid", waar de Chokma in de vreeze des Heeren beoefend werd. In dat leven stond Salomo vooraan, want hij was zeer wijs. Eu nu hij een bede mag V doen, bidt hij om wijsheid en wetenschap. Niet o alleen om goede regeerkunst, zooals wel eens v beweerd wordt, maar om wijsheid in den meest uitgebreiden zin des woords, gelijk wel nader e blijkt uit I Kon. 4 : 29—34, en ook uit de g komst van Scheba's koningin uit Gelukkig t Arable, die met Salomo handelt over „raadselen", dat wil zeggen, over al A^ problemen des levens.

Bsdenk nu, dat in het Oosten alom de wijsheid in eere was en dat overal „scholen der wijsheid" opgericht waren. Toch bidt Salomo om „wijsheid en wetenschap". Hij wil ze bezitten als gaven van God, want dan weet hij, dat het ware wijsheid, echte wetenschap is. Hij had het kwaad van de Oostersche wijsheid onderkend. Zij bloeide appantheïstischengtonAslag, miste het ethisch element, en verliep in tooverij en waarzeggerij.

En zijn ziel heeft behoefte aan Chokma op den grondslag van de vreeze des Heeren. Hij bidt om wijsheid en wetenschap van boven, van den God der wijsheid en der wetenschap. En toen God zijn bede verhoorde, ontving hij een theiitiscb ethisch Chokma, die zoo heerlijk uitblonk boven al wat het paganistische Oosten

bezat. En dat mogen wij toepassen op onze bede om Christelijke Wetenschap, tegenover de humanistische van de wereld onzer dagen.

II, Hoe God die bede verhoorde.

Laat ons de verhooring dezer bede dieper verstaan, dan men, bij het lezen van het ge schiedveihaal, geneigd zou zijn te doen. Laat ons niet alleen denken aan een verhooring voor Salomo persoonlijk, zoodat hij wijzer werd dan Ethan, Heman, Chalcol, Darda, ja, dan allen in het Oosten.

Laat ons bedenken dat die bede in en door Christus Jezus, den hoogsten Profeet en Leeraar, ons van God tot wijsheid geschonken, genadig is verhoord. Meer ^n Salomo is hier!

In den Christus Gods zijn al de schatten der wijsheid en der kennis verborgen. Salomo was in zijn wijsheid en heerlijkheid een type van dien komenden Messias.

Als Salomo bidt om openbarings-Chokma tegenover de materalistische van zijn dagen, en als wij bidden om Christelijke wetenschap tegen over de humanistische van de goden van onzen tijd, dan mogen wij danken dat die bede verhoord is, door de gifte van den Christus Gods,

Wetenschap toch is niet het kennen van het zinnelijk waarneembare, maar de beschouwing van al het geschapene, van heel den kosmos, in zijn inwendig bestaan en onderlingen samenhang. Het is volkomen terecht gezegd dat „met weegschaal en paslood de problemen niet opgelost worden". Men wil wel het geloof uit de wetenschap elimineeren, meer verliest daardoor de wetenschap in den hoogeren zin des woords. Dan heeft men wel een wetenschap van Kant, maar niet van Immanuel.

Men onderscheidt toch tusschen ware en valsche wetenschap, zoodat het aankomt op de wetenschappelijke beschouwing der dingen,

Valsch is de wetenschap, beoefend door den onderzoeker, die waarlijk niet van zinnen beroofd, maar wel in zijn verstand verduisterd is, V^ant dan is er nooit in het waarnemen der dingen, nooit in het denken en beschouwen plaats voor den levenden en waarachtigen God, Dan komt men nooit tot de waarheid, maar beoefent een valschelijk dusgenaamde Wetenschap. Het van waar en waartoe blijft óf onbeantwoord in het Ignoramus, óf het wordt beantwoord met philosophische theorieën die een schijn van rede hebben (Col. a:4).

De ware wetenschap ontvangt van God in Christus alle schatten van wijsheid en van kennis. Door den Zone Gods is het grootsch Heelal geschapen, en Hij is de Auteur die Zijn werk ons opent, het doet verstaan, in de geheimen ons inleidt.

En die Christus God komt ook met verlichtende genade tot ons verstand, opdat wij zien kunnen, wat de wereld niet ziet. Daardoor erlangen wij het recht verstand, en kunnen komen tot de ware wetenschap.

Nu weten wij, dat uit Hem, door Hem, en tot Hem alle dingen zijn. £n zoo kunnen wij het Cbristelijk-wetenschappelijk antwoord geven op de twee grootste problemen der wetenschap, vanwaar en waartoe alle dingen zijn.

En daarbij gaf God ons Zijn geschreven Woord, dat ons zou zijn een prachtige correctief van alle foutieve waarneming, en een heerlijk supplement van al wat wij niet waarnemen kunnen, en toch, door openbaring, weten mogen.

Beschouwen wij nu, het Heelal, dan worden wij tot een Hallel gebracht, en komt de God en Vader van onzen Heere Jezus Christus tot de , eere van Zijn grooten Naam.

Szlomo bad om Goddelijke Chokma tegenover de wereldsche Chokma, en God verhoorde. Bidden wij om de schatten der wijsheid en kennis in Christus, en wij zullen mogen danken voor verhooriog, wanneer God ons brengt in den Tempel der Chdstelijke wetenschap.

III. Waartoe bede en verhooring strekte.

Salomo bad om „wijsheid en wetenschap" ten bate van zijn volk, opdat Israel, Gods volk, de wioste er van zou wegdragen, en alzoo ods Naam verheerlijkt worden boven alle oden der Heidenen rondom.

Zoo mogen ook wij bidden, ziende op de ooden en behoeften van ons volk, ziende op de evaren die van rondom ons bedreigec: „Heere, eef wijsheid en wetenschap"! Wat zal er van ns volk en vaderland worden, als de wetenchappelijke theorieën van het ongeloof practisch orden toegepast. Op Juridisch gebied worden e fundamenten losgewoeld, waar men het gezag ods loochent, het huwelijk ontbinden wil, en de ls misdadigers geborenen niet straffen.Op medisch ebied bebandelt men de menschen als lieden onder ziel, als een dier gelijk, en geefc een rijbrief voor allerlei dierlijke moraal. Zelfs oor de homosexualiteit wordt een goed woord esproken. Op theologisch gebied verlaat men en levenden God, en houwt zich gebroken baken die geen water houden. Alle deze leeringen oen den lande geen behoudenis aan. De ijsheid der wereld is dwaasheid. Dwaasheid oor God, en dwaasheid bij Gods volk. Wij idden als Salomo: „Heere geef wijsheid en etenschap!", waar wij gelooven en weten dat lleen in de vreeze des Heeren het beginsel an alle ware wijsheid en echte wetenschap ligt.

Bidden wij voor de Vrije Universiteit, ons nstituut voor Christelijke Wetenschap, dat de eere de Almachtige haar zegene, en baar telle tot een rijken zegen voor de Kerk, den taat en heel de Maatschappij, tot eere Zijns aams.

De Heere geeft wijsheid, uit Zijn mond komt ennis en verstand (Spreuken 2 : 6). Maar nze God . wil er om gebeden zijn. — Die ijsheid van noode heeft, dat hij ze van God egeere, die mildelijk geett, en niet verwijt.

Nadat Dr, A. Kuyper Jr. de belangen der ereeniging en van haar school den Heere had pgedragen, verliet de schare onder den indruk an zijn woord het bedehuis.

Na afloop van deze gebedssameo komst was r voor leden en begunstigers der Vereeniging elegenheid, om elkander in de Buiten-Societeit e ontmoeten. Zulk een samenzijn is altijd zeer aantrekkelijk. Men hernieuwt oude kennismakingen ; vindt bloedverwanten of vrienden; men spreekt over 't genotene en van wat nog te genieten valt. Zoo ook nu. Het was een aangename avond; ome voormannen op 't gebied der wetenschap waren met leden en begunstigers bijeen. De Commissie, die de zaak had geregeld, heeft eer van haar werk; zij zorgde uitstekend voor een gastvrije ontvangst; de uren vlogen om; opgewekt en verkwikt ging men uiteen, vol verlangen naar wat de jaarvergadering brengen zou.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen