Buitenland.

Duitschland. Een kerkelijk proces tegen Licenciaat Traub,

Nauwelijks is de agitatie, die veroorzaakt werd door de afzetting van den Keulschen predikant Jatho eenigermate tot bedaren gekomen, of de gemoederen van hen die belangstellen in den welstand der landskerk, zijn opnieuw bewogen doordat een „Disciplinarverfahren" tegen den modernen predikant Licenciaat Traub begonnen werd.

Lic, Traub heeft dezer dagen bij een interview het publiek er op voorbereid, dat zijn eventueele afzetting niet zulk een smartelijken echo in zijn gemeente zou te voorschijn roepen als dat van Jatho te Keulen, wijl bij niet zooveel menschen als deze achter zich had staan, In de liberale pers sprak men er zijn bezwaar over uit, dat men tegen Traub het „onteerende Disciplinarverfahren" begonnen was, in plaats van hem voor het „Spruchcollegium" tot verantwoording te roepen. Op eens is men dus met het Spruchcollegium, dat van liberalistische lijde met smaad overladen werd, ingenomen. Toen Jatho door dit Spruchcollegium afgezet werd, is het uitgesproken dat er niets „afschuwelijkers" was dan dat college, en nu klaagt men er over, dat men Traub de weldaad om voor die kerkelijke rechtbank te verschijnen, onthouden had. Men meldt ook, dat lic, Traub zich tot den Evangelischen Opperkerkeraad gewend heeft met verzoek om zijn zaak niet door het consistorium van Westfalen te laten behandelen, wijl de Konsistorialrat Richter daarin zitting heeft; van welken heer men niet verwachten kan dat hij onpartijdig zijn zal, omdat hij in een vroeger geval als aanklager tegen hem optrad. De Opperkerkeraad is Traub daarin ter wille geweest en heeft daarom de behandeling van de zaak Traub aan het Consistorium van Breslau opgedragen.

Portugal, Een wetsvoorstel tot knechting der kerk.

De Portugeesche republiek wil, evenals in Frankrijk reeds geschied is, scheiding van Kerk en Staat invoeren. Wanneer men echter kennis neemt van het wetsontwerp, dat daarvoor aan de wetgevende vergadering door den Minister Costa is voorgesteld, dan komt men tot de overtuiging, dat de in Portugal bovendrijvende partij de religie wil onderdrukken. Dit zal ons blijken wanneer wij het voorstel Costa nagaan.

In het eerste hoofdstuk wordt ieders vrijheid van conscientie gewaarborgd. De Roomsche godsdienst houdt op staatsgodsdienst te zijn. Alle godsdiensten worden door den staat erkend, mits zij niet in strijd zijn met de publieke eerbaarheid en met de wetten van het land. Niemand mag op grond van zijn religie vervolgd worden.

Het houden van huis-godsdienstoefeningen ii vrij; openbare godsdienstoefeningen mogen alleen onder bepaalde voorwaarden gehouden worden. Het tweede hoofdstuk handelt over het bestrijden van de kosten van den eeredienst. Daarvoor hebben, evenals in Frankrijk, de cultusvereenigingen te zorgen. Een deel van de inkomsten der kerkelijke goederen wordt besteed voor weldadige doeleinden, of voor werken die het algemeen ten goede komen. De cultusvereenigingen hebben ook te zorgen voor de kosten ran het godsdienstonderwijs, dat voortaan niet meer in de openbare scholen mag gegeven worden.

Het derde hoofdstuk handelt over de staatscontrole over den openbaren eeredienst en over de gebouwen, die daarvoor gebruikt worden; het vierde hoofdstuk schrijft voor, dat alle kerkelijke goederen, zoowel roerende als onroerende, moeten geïnventariseerd worden. Volgens het vijfde hoofdstuk staat de Staat aan de vereenigingen voor den eeredienst de kerkgebouwen, die zij voor de godsdienstoefeningen noodig hebben, kosteloos af. Die godsdienstoefeningen mogen echter alleen geleid worden door Portugeesche geestelijken, die in Portugal hunne opleiding gehad hebben, In het zesde hoofdstuk wordt bepaald, dat Portugeesche geestelijken, die bij het uitroepen van de republiek in het land waren, een pensioen kunnen ontvangen, en in het zevende hoofdstuk worden alle verplichte bijdragen van gemeenteleden voor het onderhoud van de kerkelijke gemeente afgeschaft, terwijl alle seminariën onder het toezicht van den staat worden geplaatst. De bekendmakingen en encyclieken van den paus mogen alleen afgekondigd worden, wanneer de regeering daartoe machtiging verleent.

Latere toelichtingen van dit wetsontwerp bewijzen duidelijk, dat de Portugeesche regeering in hare poging tot knechting van de Kerk verder wil gaan dan de machthebbers in de Fransche republiek, Den geestelijken zal het voortaan verboden zijn, hun geestelijk gewaad buiten de kerkgebouwen te dragen; zij mogen dus daarin niet op kerkhoven verschijnen. Alle congregatiën die zich niet speciaal op het uitoefenen vin weldadigheid toeleggen, worden opgeheven. Alle arandgodsdienstoefeningen zijn verboden; alleen van zonsopgang tot zonsondergang mogen openbare godsdienstige samenkomsten gehouden worden; de gouverneurs kunnen van deze bepaling dispensatie geven, welke echter telkens voor elk speciaal geval gevraagd en verleend moet worden. Geen kerkelijke ceremoniën mogen op de kerkhoven plaats hebben zonder toestemming van de burgerlijke autoriteit. De wet beveelt ook dat de kerkelijke goederen door de burgerlijke autoriteit moeten bestuurd worden: een geestelijke mag van zulk een bestuur geen deel uitmaken. Deze besturen zijn verplicht, minstens een derde deel der kerkelijke inkomsten te besteden voor weldadige doeleinden, zelfs ook van die inkomsten, welke uitdrukkelijk voor kerkelijke doeleinden bestemd zijn. De wet bepaalt ook, dat na 89 jaar alle kerkgebouwen, ook die welke in vervolg van tijd door degeloovigeniuUengebouwd, worden, aan den Staat komen, die dan naar welgevallen daarover beschikken kan.

De aan de geestelijken verzekerde tractementen worden slechts voor een jaar toegezegd en kunnen bij de geringste overtreding van de wet weder onthouden worden. Gesuspendeerde geestelijken en ook • hnnne vrouwen en kinderen, wanneer zij gehuwd zijn, krijgen een staatspensioen. Voor de Roomschgezinden is deze bepaling natuurlijk een slag in het aangezicht.

De Portugeesche bisschoppen hebben zoowel mondeling als schriftelijk tegen dit voorstel geprotesteerd en het in een schrijven aan de geloovigen als een ongerechtigheid, onderdruk­ king, berooving en als een leugenwerk gekarakteriseerd. De paus verbood de Portugeesche geestelijken om de vragen die hun omtrent het kerkegoed schriftelijk gedaan werden, te beantwoorden.

Ook de Protestanten die zich in Portugal bevinden, achten zich in het wetsvoorstel onrechtvaardig behandeld en in hun vrijheid gekrenkt. Het verbod van het houden van avondgodsdienstoefeningen maakt den evangelisatie arbeid in Portugal zoo goed als onmogelijk. De bepaling omtrent de kerkelijke goederen treft zoowel Roomschen als Protestanten, Het artikel, waarbij geboden wordt dat de geestelijken alleen bezoldigd mogen worden uit de vrijwillige liefdegaven van de leden der gemeente, maakt het aan de Protestantsche gemeenten, die door bijdragen uit het buitenland gesteund worden, onmogelijk hunne predikanten te onderhouden. De bepaling, dat de cultusvereenigingen geen schenkingen of giften mogen kapitaliseeren, is even bezwarend voor de Roomsche als voor de Protestantsche kerken.

Men hoopt dat de „Constituante" aan dit wetsvoorstel zijn scherpte zal ontnemen. Maar dit neemt niet weg dat er helder uit blijkt, wat de radicale liberalisten onder vrijheid van conscientie verstaan en wat zij, die niet met de Christelijke religie gebroken hebben, kunnen verwachten wanneer links aan het roer komt.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen