Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Waar we nog altoos in afwachting

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Waar we nog altoos in afwachting

7 minuten leestijd Arcering uitzetten

Waar we nog altoos In afwachting zijn van de nadere uiteenzetting, die Dr. Kromsigt geven zal van de Vrge Kerk-idee of de Gereformeerde Volkskerk-idee, zij ons reeds thans een enkele opmerking vergund, om daarmede het probleem zuiverder te stellen,

In de fulminante rede, die Dr. Kromsigt tegenover ons hield, beweerde hij, dat de Vrije Kerk-Idee was opgekomen bQ de Independenten, die van huis uit niet Gereformeerd waren; dat deze idee vooral in Amerika tot ontwikkeling was gekomen door den invloed der pelgrimvaders, en dat deze idee ter onzaliger ure zich ook van ons had meester gemaakt. Het vitium originis, of wil men het „in ongerechtigheid geboren", zou dus daarin schuilen, dat we van de oud-Gereformeerde lijn op de independentlstlsche waren overgegaan.

Nu is historisch deze uiteenzetting van de wordingsgeschiedenis der Vrije Kerk-Idee niet juist. Reeds de naam toont dit aan. De naam Vrije Kerk is noch door de Independenten noch door de uit hun kring voortgekomen Kerken in Amerika aangenomen. En evenzeer is er geen het minste bewijs te leveren, dat hetzij van het Independentisme In Engeland of van deze Kerken In Amerika eenige rechtstreeksche invloed is uitgegaan op de Separatie of de Doleantie. Noch de vaderen der Afscheiding noch de leiders der Doleantie hebben zich ooit op de Independenten beroepen, en veeleer hebben ze telkens onverholen te kennen gegeven, dat z^' met het Independentisme het niet eens waren.

Historisch staat het vraagstuk dan ook heel anders dan Dr. Kromsigt het geteekend heeft. De Vrije Kerk, die In de 19 eeuw in Sclïotland, Frankrijk, Zwitserland en Nederland ontstond, heeft overal daaraan haar ontstaan te danken gehad, dat men zich verzette tegen een Staatsmacht, , die aan de Kerk een organisatie opdrong, welke tegen haar wezen inging en waardoor feitelijk de bel^denis der Kerk van haar gezag beroofd werd. Het proces, dat zich overal herhaalt, is dit, dat de Staat ingrgpt in de organisatie der Kerk, haar eigenmachtig een statuut oplegt, waardoor de Kerk onder het gezag van den Staat komt en haar de facto berooft van haar belijdenis, en dat het geloovig gedeelte daarom met deze Kerk breekt en tegenover de Staatskerk een Vrije Kerk opricht. Zien we een oogenblik van ons eigen land af, dan toont de wordingsgeschiedenis van elk dezer Vri^e Kerken, hoe het steeds te doen was om de souverelniteit van Christus over zijn Kerk te handhaven tegenover staatsbemoeiing en de zuiverheid der belijdenis tegenover de moderniseering der Staatskerk. In Waadland, waar onder invloed van Vinet de eerste Eglise Libre in Zwitserland ontstond, geschiedde dit, zegt Rieker In zijn Grundsatze reformierter Klrchenverfassung, omdat de landskerk geheel onder de macht van den Staatwas gekomen; „es lasst sich nicht verkennen, voegt h^' er aan toe, dass in der frelen Kirche des Waadtlandes die kalvlnlschen Ideen der Selbst^ndigkeit der Kirche wieder erwacht sind". De Calvinistische Idee van de zelfstandigheid der Kerk heeft dus tot stichting dezer Vrije Kerk den stoot gegeven. En wel verre vandaar, dat deze Kerk zich in Independentlstischen zin zou ontwikkeld hebben, zegt deze onpartijdige historicus, dat haar organisatie steeds meer „in Ueberelnstimming mit den Grunds^tzen des Calvinismus" is geregeld geworden. Het doel waarmede deze Kerk optrad, was dan ook volgens Art, i van haar statuten: pour maintenir de concert les droits de Jésus Christ sur son église. Ia purité du ministère evangélique, la liberté rellgleuse et la saine doctrine", d, w, z. om gemeenschappelijk te-handhaven de rechten van Jezus Christus over zi^n Kerk, de zuiverheid van de bedlening des Evangelies, de vrijheid van den godsdienst en de gezonde leer. Evenzoo ging het te Geneve, waar de Vri^e Kerk in 1848 ontstond. Aanleiding daartoe was, dat de Overheid van Geneve bij staatswet de Kerk reorganiseerde en de belijdenis ophief. De „vom Grossen Rate proklamirte Bekenntnislosigkeit der evangelischenNationalkirche" was de onmiddellijke aanleiding, zegt Rieker, dat men een vr^e Kerk heeft gesticht. En evenzoo was het proces te Neuchatel, waar de Overheid In 1873 een wet aannam op de kerkgenootschappen, die de Kerk geheel afhankelijk van den Staat maakte. Deze wet was oorzaak, dat velen de Staatskerk verlieten en een Vrije Kerk hebben geformeerd, met het doel, zooals Art, I van haar constitutie zegt: „pour maintenir conformément aux principes de l'ancienne Eglise Neuch4teloIse la souveraineté du Seigneur Jésus-Christ sur son Eglise et la predication du pur Evanglle", d. w. z. om te handhaven In overeenstemming met de beginselen der oude Kerk van Neuchatel, de souverelniteit van den Heere Jezus Christus over zijn Kerk en de prediking van het zuivere Evangelie. Omtrent de wording en oorsprong der Vri^'e Kerk In Zwitserland kan er dus geen oogenblik twijfel over bestaan, dat de aanleiding geen andere is geweest, dan dat men breken wilde met een Staatskerk, die onder de macht van den liberalen Staat was gekomen, om de Souverelne rechten van Christus over zijn Eerk te handhaven en voor de belijdenis der waarheid op te komen. Twee gedachten, die zeker niemand voor „ongereformeerd" zal verklaren.

Hetzelfde geldt evenzeer van Frankrijk. Hier was het Napoleon I die eve» zoo bij de staatswet een organisatie In de Protestantsche Kerken Invoerde, welke lijnrecht in strgd was met de Gereformeerde beginselen van Kerkregeering en haar geheel afhankelijk maakte van den Staat. Zelfs een Generale Synode mocht niet meer saamkomen en feitelgk waren er evenmin Kerkeraden of ouderlingen rneer. Juist deze overheersching van den Staat heMien Monod en den graaf

anssen van Leiden, secretoris Ds. T. A. Bikker en penningmeester Ds. A. v. d. Heyden, belden te 's-Gravenhage.

Vanwege dere missie wordt een maandblad voor de «ending uitgegeven, getiteld: „Uw Koninkriik kome", maar evenmin als bu den Gereformeerden Zendingsbond kon het bij haar tnt Aaavtt tot het uitienden van een tendelmg komen, Wel is door de Synode der Chr. Ger. Kerk de commissie in 19 ii gemachtigd, met een persoon, die rich voor uitzending aangemeld had, onderhandelingen te voeren en «oo mogelijk tot «ijn opleiding over te gaan. Ook lal op de Synode van dit jaar de commissie een schema indienen voor de opleiding van de missionaire dienaren der genoemde kerk.

Intusschen bedragen de inkomsten voor deze missie rond / 1000 per jaar. Daarvan wordt / 50 'sjaars afgedragen aan een bijbelgenootschap, terwijl het overige wordt opgelegd totdat tot het opleiden en uitxenden van een missionair kan worden overgegaan.

Verder bestaan in het Ned. Herv. Kerkgenootschap tal van classieale zendingscommissièn envereenigengen, welke hier even vluchtig de revue moeten passeeren. Allereerst moet in dit verband vermeld, dat in de classis Arnhem een classieale commissie bestaat, benoemd door het classicaal bestuur, die in overleg met het hoofdbestuur van het Ned. Zendelinggenootschap voor haar rekening heeft genomen den post Koekoe, behoorende tot de Posso «ending op Centraal-Celebes. De commissie heeft verleden jaar haar eerste «endingsfeest gehouden op het landgoed Roiendaal bij Velp.

Voorts moeten genoemd de classieale commissiën voor Zutphen, Tiel, Bommel, Leiden; de classieale commissie voor Rotterdam, die voor haar rekening heeft genomen de uitzending van een zendelingediacones te Modjowarno; de commissiën voor Dordrecht en Amsterdam; de, classieale zendingsvereeniging voor Haarlem; de zendingsvereeniging voor Noord-en Zuid-Beveland tot steun der zending op de Sangien Talauer-eilanden; de commissiën voor Utrecht, Wijk, Dokkum, Zwolle, Kampen; de classieale zendingsvereen^ng voor Amersfoort.

De Wageningsche Zendingsvereeniging, die o. a. het Java-Comité steunt, werd reeds genoemd. Wel moet nog genoemd worden de Veruniging tot bevordering der Zendingszaak te Leiden en omstreken, die 30 Nov, 1909 werd opgericht als hulpvereeniging van het Ned. Zendeling-genootschapen verleden jtar haar ie Zendingsfeest hield op „Ond-Poelgeest" bij Leiden.

Reeds een en ander maal, ook in dit overzicht, werd gesproken van zendingsfeesten, die door verschillende zendingscorporaties worden georganiseerd. In verband hiermede willen we in een volgend overzicht iets zeggen van de vereeni^ngen en commissiën, die zich bijzonderlijk bezighouden met het organiseeren van zendingibijeenkomsten van allerlei aard.

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 12 mei 1912

De Heraut | 4 Pagina's

Waar we nog altoos in afwachting

Bekijk de hele uitgave van zondag 12 mei 1912

De Heraut | 4 Pagina's