Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Buitenland.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Buitenland.

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Boheme. Vereeniging van de Gereformeerde en Luthersche Kerk.

Terwijl men in Duitschland nog niet weet, welke weg op kerkelijk gebied moet ingeslagen worden, is er in Bohème en in de landen die daarmede verbonden zijn, een nieuwe kerkelijke toestand geschapen. Dit wekt onze belangstelling omdat de verandering, waartoe de politieke revolutie aanleiding gaf, een Gereformeerde Kerk betreft en wijl de in Bohème getroffen regeling in menig opzicht waarschuwend is.

Op 17 en 18 December 1918 had in Praag een a'gemeene kerkvergadering der Zechisch-Evai gelischen uit Bohème, Moravië en Silezié plaats. De vergadering werd gehouden in hei Praagsche stadhuis, terwijl een vertegenwoordigei van den Minister van Onderwijs en van de stad Praag, de rector der Universiteit, afgevaardigden der Hernhuttersche gemeenten, van de Vrije Gereformeerden en van de Baptistische Kerk, aanwezig waren. De vertegenwoordiger van. den Minister van Onderwijs verklaarde verschenen te zijn om de wenschen der vergadering te vernemen teneinde deze dan aan zijn lastgever te kunnen overbrengen. Ook gaf hij de verzekering, dat de verhouding tusschen Kerk en Staat in den geest van de democratie en van den vooruitgang zou geregeld worden. Deze woorden beteekenen niet veel. Maar als men weet dat de president van den staat de heer Massarijk is, kan men hopen dat de verhouding tusschen Kerk en Staat op een voor de Kerk welwillende manier zal geregeld worden. Massarijk is van huis uit Roomsch, doch ging tot de Gereformeerde Kerk over. Hij wordt voor een ernstige, hoogstaande persoonlijkheid gehouden. In een rede bij de aanvaarding van zijn ambt sloot hij zich nadrukkelijk bij de woorden van den laatsten Boheemsch-Moravischen bisschop, Johan Amos Comenius (1592 —1671) aan.

In de vergadering waren 121 gemeenten door 208 afgevaardigden, d.w.z. meer dan drie vierden van alle Evangelische gemeei ten van Zechische nationaliteit in Bohème, Moravië en Silesië, vertegenwoordigd, en wel dezulken die de Augsburgsche Confessie (de Luthersche) als zij dir de Helvetische Confessie (de Gereformeerde) als hunne belijdenis erkenden. In het vroegere Oostenrijk werden de Gereformeerden en Luthersche kerken steeds respectievelijk A. C. (Augsburgsche Confessie) en H. C. (Helvetische Confessie) genoemd.

Deze voor Bohème historische kerkvergadering ging terug tot 'het begin der reformatie ir Bohème en besloot tot eene vereeniging var de beide kerken voor zoover zij tot de Zechische nationaliteit kunnen gerekend worden. Zonder te letten op de historische ontwikkeling sederi het edict van tolerantie van Keizer Jozef II, nam men de Boheemsche Confessie van het jaar IS78 en de Broederconfessie van 1682 aan, als «uitdrukking van de historische en geestelijke saamhoorigheid met de Zechische reformatie", gelijk het in het besluit der vergadering luidt. Eenige moeilijkheid leverde het vinden van den naam der nieuwe vereenigde kerk op. Ten slotte besloot men den naam van «Evangelische Broederkerke aan te nemen.

Of het ernstig met het aanvaarden van een belijdenis die meer dan drie eeuwen geleden opgesteld, werd, gemeend is? Uit de onderhandelingen die aan deze kerkelijke vergadering vooraf gingen, blijkt duidelijk, dat een groot deel van de leidende persoonlijkheden tegenover de belijdenisschriften der vaderen staan gelijk een schrijver in een Kerkelijk maandschrift het uitdrukte. Deze schreef woordelijk: «Zij — namelijk de genoemde belijdenisschriften — zien op ons met het starre oog van een lijk. Zij hebben niets meer tot ons te zeggen en wij niets meer tot hen.e Het vereenigende moment in deze kerkvergaderir g is het nationale, dat de kloof tusschen orthodox en modern moet overbruggen.

Uit de door deze vergadering genomen besluiten vermelden wij nog de volgende: De nog op te stellen Kerkenordening zal consequent volgens presbyteriaal-synodale beginselen en naar de grondstelling dat vrouwen en mannen dezelfde rechten in de kerk hebben, worden uitgewerkt, e Hoe het een met het ander in overeenstemming te brengen is, verklaren wij niet te verstaan.

Er werd ook besloten tot het stichten van een centrale Kerkekas. Staande de vergadering werd reeds voor 42, 000 kronen geteekend. Dit getuigt wel van de offrvaardigheid der leden. Maar deze zal ook noodig blijken, want de staatstractementen die de predikanten der beide Kerken genoten, zijn door de nieuwe regeering ingetrokken.

Of de aanwezigheid van afgevaardigden uit Hernhuttersche, Vrije Gereformeerde en Baptistische Kerken enkel sympathiebetuiging geweest is voor de nieuwe keiklormaiie. of dat de kcikek die zij vertegenwoordigden, ook begrepen zijn in de nieuwe kcrkformatie, kouden wij uit het vérslag van de vergadering te Piaag niet opmaken.

Volgens ons is het eenige lichtpunt in deze vergaacring, dat ook de modernen gevoeld hebben, dat zonder belijdenis een kerkelijk samenleven onmogelijk is, ai staat daar tegenover dat de moderne groep, voordat de vergadering tiamkwam, die belijdenis voor een doode letter verklaard heeft.

Zouden die modernen niet beter gedaan hebben met zich zelfstandig te orgauiseereu ? Of hebben zij zich daartoe onmachtig gevoeld en gedacht: een positieve belijdenis kan ons toch met deren omdat zij niet gehandhaafd zal worden? Wat daarvan zij, de modernen in Bohemen hebben, door zich aan te sluiten en kiding te geven aan eene kerkformatie die tot grondslag eene bepaalde Christehjke belijdenis nam, te kennen gegeven, dat eene kerk zonder vasten vorm niet bestaan kan.

Wij betwijfelen echter zeer, of ook de nieuwe Kerkformatie een groote kracht ten goede voor het Boheemsche volk zijn zal.

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 27 april 1919

De Heraut | 4 Pagina's

Buitenland.

Bekijk de hele uitgave van zondag 27 april 1919

De Heraut | 4 Pagina's