Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Stierengevechten en DE MIS

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Stierengevechten en DE MIS

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

De stier is een godheid „

Voor de Spanjaard is de stier een grootheid, een primitieve godheid, die men een ovatie brengt als hij de arena wordt uitgesleept, mits hij de mens moedig heeft weerstaan.

De Spanjaard houdt van de stier, bewondert de stier, bejubelt hem. Het lijden en de dood van de stier zijn verre van nodeloos. Integendeel, de stier is een uitverkorene, boven het domme slachtvee, omdat hij vechten mag in de arena. Zijn lijden en dood zijn uitverkiezing. Hij mag de dood sterven die de natuur voor hem heeft uitgedacht; de dood op het veld van eer, in het volle gevecht, togen de mens, de matador.

De mis een gesublimeerd stierengevecht

Waarvandaan komt deze, voor de noorderling zo zonderlinge, opvatting? Deze is afkomstig uit zeer antieke religieuze lagen van het oerbewustzijn der volkeren. In de primitieve oerreligie ziet men de stier steeds optreden als godheid. In Klein-Azië, in Egypte, op Kreta, overal wordt de stier als godheid vereerd. Maar hij wordt niet alleen vereerd als godheid; hij wordt ook, als godheid gedood opdat de gelovigen, door zijn dood, leven zullen en deel zullen hebben aan het goddelijke leven. Deze oergodsdienst, in allerlei vormen in het Oude Testament aanwezig, vindt zijn uiteindelijke voltooiing en kerstening in de mis, waar God, door de mens, op onbloedige wijze, geofferd wordt, opdat diezelfde mens deel zal hebben aan het goddelijke leven.

De stierenvechter is een priester

Het stierengevecht nu is niet anders dan een overschot in Zuid-Europa van wat men een heidense en zeer primitieve voorloper van de mis zou kunnen noemen. De stier vervult in het stierengevecht de rol van primitieve godheid, de matador is de primitieve priester, die in het midden van de arena de primitieve godheid met de degen tegemoet treedt, de godheid en daarmee het noodlot tartend, de godheid dodend en daarmee het eigen lot in handen nemend.

Ik weet niet of een godsdiensthistoricus reeds op deze wijze het fenomeen van het stierengevecht onderzocht heeft, maar ik sta in mijn mening, die ik al jaren geleden voor het eerst formuleerde, allerminst alleen.

Het stierengevecht is een liturgie

Bij de Spaanse dichter Garcia Lorca, die het wezen van de Spaanse mens kent als geen ander, las ik onlangs: „Het stierengevecht in zijn liturgie, is een werkelijk religieus drama waarin, als in de mis, een aanbidding plaats vindt en God wordt geofferd." Duidelijker kan het niet geformuleerd.

Waar het stierengevecht zulk een ondergrond heeft, is het duidelijk dat de corrida voor een Spanjaard een magische, liturgische en onderbewust religieuze betekenis heeft.

Spanje, zonder stierengevecht, is vooralsnog ondenkbaar. Het stierengevecht heeft dermate vormend (voor de tegenstander misschien: misvormend) gewerkt op het Spaanse volkskarakter van Goya tot García Lorca en Picasso, dat het ondenkbaar is de corrida uit het Spaanse volkskarakter te elimineren. Zeker niet op motieven die de dierenbeschermer pleegt aan te voeren, al heeft hij voor zich, nog zo gelijk. Maar deze motieven appelleren geen moment aan de geest en de verbeelding van de Spanjaard.

Uitgave J. M Meulenhoff, Amsterdam:

Bertus Aafjes „De fazant op de klokketoren" blz. 43-45.

(Wij ontvingen dit boek ter recensie. Het is een beschrijving van een reis door Spanje. Boeiend zoals Bertus Aafjes altijd schrijft).

Wie nu verwachten zou, dat de matadores (letterlijk: doders) dan ook vevl naar de mis zouden gaan om een zegen over hun stierengevechten af te bidden, heeft het echter mis.

In het Eindhovens Dagblad van 30 juni 1961 werd een heel artikel gewijd aan de nieuwe ster aan de hemel van de Spaanse stierenvechters, n.l. Chamaco. Daarin stond o.a. te lezen:

Een zeer godvruchtige stierenvechter

„Zijn grootste triomfen vierde Chamaco in Barcelona, waar hij na iedere corrida een kleine honderd kilo bloemen kreeg toegeworpen, die hij na afloop prompt neerlegde aan het altaar van Onze 'Lieve Vrouw. Onberekenbare stieren deden hem een keer of tien in het ziekenhuis terecht komen en hij werd tweemaal zo ernstig gewond dat men voor zijn leven vreesde...."

„De jonge melancholieke Chamaco is zeer godvruchtig van aard. In de kleurrijke optocht vóór het gevecht, loopt hij met gebogen hoofd steeds biddend. Rond zijn hals hangen een tiental gelukbrengende medailles aan een gouden kettinkje en op zijn hotelkamer, waar hij de „traje de luces", het schitterende kostuum aantrekt, liggen op het nachtkastje, tafel en radiator wel een vijftigtal prentjes van diverse Onze Lieve Vrouwen aan wie hij, alvorens de corrida te beginnen, zijn leven aanbeveelt".

Droevige misvorming van het Evangelie

Intens droevig deze misvorming van de Bijbelse boodschap, waarbij de gekruisigde Christus vergeleken wordt bij een Spaanse stier die gedood wordt en waarbij de Moeder van Jezus wordt aangeroepen als beschermster van de stierenvechters.

Sakramentsprocessie en stierengevecht

In 1961 brachten wij een week vakantie door in Torredembarra en bezochten toen ook de stad Tarragona.

Er had een stierengevecht plaats en tegelijkertijd een processie van de plechtige kommunikantjes (kinderen, die op plechtige wijze aan de kommunie, d.i. r.k. Avondmaal, deelnemen).

Het stierengevecht trok echter veel meer belangstellenden dan deze processie. Wij mengden ons onder de wachtenden op het kerkplein en maakten foto's van een paar kommunikantjes, die feestelijk waren uitgedost.

Daarna gingen we wat verder op en konden zo, over een muur heen, foto's en dia's maken van de naderende processie.

Ook het leger nam deel aan deze processie. Dat is te begrijpen, want kerk en staat zijn immers ÉÉn in Spanje.

Langzaam schreed de processie aan ons voorbij.

In de verte klonk het gejoel van de massa, die de stierengevechten bijwoonden, terwijl de r.k. kijkers hier neerknielden om iets te aanbidden, dat volgens ons slechts brood is.

Zo spreekt de Here

„Hoort het woord van Jahweh, Israëls kinderen: Jahweh heeft een aanklacht tegen de bewoners van het land. Want er is geen trouw meer, geen liefde, geen kennis van God in het land......

Ik haat, Ik veracht uw feesten, en kan uw samenkomsten niet luchten. Doe van mij weg het getier van uw liederen, het getokkel van uw harpen wil Ik niet horen. Maar laat het recht als water golven, en gerechtigheid als een immer vloeiende beek. - Amos 5:21, 23 en 24.

Dit artikel werd u aangeboden door: In de Rechte Straat

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 1 maart 1964

In de Rechte Straat | 64 Pagina's

Stierengevechten en DE MIS

Bekijk de hele uitgave van zondag 1 maart 1964

In de Rechte Straat | 64 Pagina's