Zuster Marie Simon-Pierre: “Wat de Heer mij heeft gegeven door tussenkomst van Johannes Paulus II is een groot mysterie…”

Paus Paus Johannes Paulus II werd als Karol Jozef Wojtyla op 18 mei 1920 geboren in Wadowice. In 1942 besloot hij priester te worden. Paus Paulus VI benoemde hem op 26 juni 1967 tot kardinaal. Op 16 oktober 1978 werd hij door 111 stemgerechtigde kardinalen tot paus gekozen.

Uit respect voor zijn voorganger nam hij de naam Johannes Paulus II aan. Toen al waren de hoofdlijnen van zijn pontificaat duidelijk: trouw aan het concilie, met bijzondere aandacht voor de verbreiding van het geloof en de oecumene, maar evenzeer voor kerkelijke discipline; bescherming van de kern van het geloof; eenheid van de kerk, respect voor de liturgische normen en bevordering van de collegialiteit. Karol Wojtila overleed op 2 april 2005 in Vaticaanstad.

Wat is een zaligverklaring?

Er is onderscheid tussen een zalig- en een heiligverklaring. De zaligverklaring gaat vooraf aan de heiligverklaring en is een noodzakelijke voorwaarde daartoe. Voorbeeldige mensen die plaatselijk grote indruk hebben gemaakt, worden door de Rooms-Katholieke Kerk louter “zalig” verklaard, en pas dan wanneer na zorgvuldige afwegingen vast is komen te staan dat ze een bijzondere plaats bij God innemen. Alleen zaligverklaarden die betekenis hebben gekregen in de gehele Rooms-Katholieke Kerk kunnen later ook nog de titel “heilig” krijgen.

Een zaligverklaring is een plechtige verklaring van de paus waarin hij een overledene de status van “zalige” toekent. Deze status houdt in dat de paus de (voorlopige) zekerheid heeft verkregen dat God de overledene het eeuwige heil deelachtig heeft gemaakt. Ten gevolge daarvan mag deze overledene op welbepaalde en door de paus aan te duiden plaatsen worden vereerd.

Procedure

Het proces voor de zalig- en heiligverklaring van Johannes Paulus II werd al op 28 juni 2005, nauwelijks drie maanden na zijn dood, opgestart. Dat was mogelijk omdat paus Benedictus XVI een uitzondering toestond op de regel dat zo’n proces pas vijf jaar na de dood begint.

De verering van de kandidaten voor de zalig- en heiligverklaringen moet “spontaan” ontstaan: “Dat betekent dat zij moet uitgaan van de gemeenschap van de gelovigen; dat is uiterst belangrijk. Want zonder de geur van heiligheid, die zich eigenlijk alleen onder de gelovigen kan ontwikkelen, kan de bisschop geen zaligverklaringsproces beginnen, zelfs wanneer hij het zou willen. Er moeten dus gelovigen zijn en een gemeenschap die tegen de bisschop zeggen: Naar onze mening is deze christen, deze dienaar van God werkelijk een heilige voor ons!”

Al tijdens de uitvaart van Johannes Paulus II scandeerde een grote groep gelovigen “Santo subito” (Heilig nu). Daarmee eisten ze een spoedige heiligverklaring van hun geliefde overleden paus.

Aan de zaligverklaring gaat een vaak langdurige procedure vooraf. Deze wordt ingeleid door een plaatselijke bisschop en wordt vervolgens voortgezet door de Romeinse Congregatie voor de zalig- en heiligverklaringen (Congregatio de Causis Sanctorum).

De congregatie gaat na of aan de voorwaarden voor zaligverklaring is voldaan. Onder andere wordt onderzocht of er door toedoen van de beoogde zalige wonderen zijn geschied.

In het geval van paus Johannes Paulus II werd door de huidige paus in het decreet van 14 januari bevestigd dat er op voorspraak van zijn voorganger een wonder is geschied. Op voorspraak van Johannes Paulus II zou op wonderbaarlijke wijze de Franse kloosterzuster Marie Simon-Pierre genezen zijn van de ziekte van Parkinson, nadat zij de overleden Poolse paus om hulp had gevraagd. Zij zelf zegt hierover: “Wat de Heer mij heeft gegeven door tussenkomst van Johannes Paulus II is een groot mysterie…”

Hoe moeten we het voorgaande in Bijbels licht duiden?

1. De ene paus (mens) verklaart de andere paus (mens) zalig. Daarbij komt het feit dat paus Johannes Paulus II zalig verklaard kan worden dankzij een door hemzelf geregelde versoepeling van de procedure van zalig- en heiligverklaringen (1983). Dat toont duidelijk het “menselijke” karakter ervan aan. De Reformatie leert op grond van de Bijbel dat wij niet zalig worden door het willekeurige oordeel van mensen, maar door het geloof.

2. Dat je weinig leest over het geloof is tegelijk het meest opvallende. Het wonder dat zou zijn gebeurd op voorspraak van de overleden Poolse paus krijgt alle aandacht. Vanwege dat feit kon deze zaligverklaring plaatsvinden. Hieruit blijkt hoe ook anno 2011 de “deugden” binnen de leer en de traditie van de Rooms-Katholieke Kerk nog steeds een belangrijke basis vormen. Hierin komt de tegenstelling tussen de Rooms-Katholieke Kerk en de Reformatie scherp naar voren. De Reformatie leert immers op grond van de Bijbel: “Uit genade zijt gij zalig geworden, door het geloof; en dat niet uit u, het is Gods gave” (Efeze 2:8).

3. Wanneer iemand zalig verklaard wordt, betekent dit dat zijn/haar voorspraak openlijk in de kerk mag worden ingeroepen als “voorspreker bij God”. Prof. A. Baars schreef daarover in het juninummer 2010 van IRS-magazine: “De kerkhervormers hebben zich altijd tegen dergelijke vormen van heiligenverering verzet. Het kernpunt van hun kritiek was wel dat zij niets wilden weten van de verering van heiligen die door hun verdiensten en voorbeden voor ons bepaalde genadegaven zouden kunnen verwerven. Zij beschouwden dit als een verduistering van de enige voorbede van Christus, waardoor Hij van Zijn eer wordt beroofd (vgl. art. 26 NGB).

4. Uit de beschrijving van zijn leven bleek al dat paus Johannes Paulus II trouw was aan het concilie. Binnen de Rooms- Katholieke Kerk zijn de Bijbel en het leergezag –vastgesteld door de concilies (traditie)– nevenschikkend. Dus de Bijbel heeft niet het absolute gezag. Het is Schrift én traditie. Hierdoor kunnen praktijken zoals heiligenverering ontstaan.

5. In een recente correspondentie met een rooms-katholiek kreeg ik op de vraag of iemand op grond van de Bijbel vanwege bepaalde “verdiensten” zalig verklaard kan worden een helder antwoord: “Nee.”

Onuitsprekelijke vreugde

“Welgelukzalig is hij, wiens overtreding vergeven is, wiens zonde bedekt is” (Ps. 32:1)

Spurgeon merkt bij deze tekst op: “Boven alle andere dingen is vergevende genade het kostelijkst, het meest te waarderen, want hij is het zekerste middel om gelukkig te zijn. Van Gods eigen Geest het “absolvo te” (uw zonden zijn u vergeven) te vernemen, dat is een onuitsprekelijke vreugde. De zaligheid wordt hier niet toegeschreven aan den man die vlijtig de wet heeft onderhouden; want dan zou zij nooit ons deel kunnen worden. Zij wordt veeleer toegeschreven aan hem die de wet geschonden heeft; maar die door overvloedige en vrije genade vergiffenis heeft verkregen.” Daarom:

“Welzalig zij, die, naar Zijn reine leer, In Hem hun heil, hun hoogst geluk beschouwen; Die Sions Vorst erkennen voor hun Heer’! Welzalig zij, die vast op Hem betrouwen.”

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen