Toenemende invloed van de Rooms-Katholieke Kerk in Polen

De Rooms-Katholieke Kerk probeert in Polen steeds meer invloed in en controle op de maatschappij te krijgen. Wat dat concreet betekent, kunnen we bijvoorbeeld zien in het onderwijs.

Sinds 1990 maakt godsdienstonderwijs onderdeel uit van het lesprogramma op openbare scholen. Dit onderwijs wordt gegeven door priesters of nonnen en in een enkel geval ook door protestantse predikanten. Elke leerling heeft recht op godsdienstonderwijs in zijn eigen godsdienst. In de praktijk wordt alleen het rooms-katholieke onderwijs aangeboden met op een enkele plaats ook Luthers godsdienstonderwijs. Er is geen alternatief ethiekonderwijs zoals bijvoorbeeld in Nederland en Duitsland.

Tegenstrijdig

Als er een of meerdere protestantse kinderen op een school zijn en er een predikant is die godsdienst geven kan, zijn de school en de verantwoordelijke overheidsinstantie verplicht protestants godsdienstonderwijs mogelijk te maken. In de praktijk wordt protestants godsdienstonderwijs echter vaak door ambtenaren of door de schooldirectie tegengehouden, hoewel dat in strijd is met de grondwet.

Tijdens het communisme was er geen godsdienstonderwijs op school, maar ging het overgrote deel van de kinderen na schooltijd naar godsdienstonderwijs in de rooms-katholieke parochies. Het godsdienstonderwijs bood een alternatief tegen de communistische propaganda.

In 1990 werd godsdienstonderwijs op scholen ingevoerd met als motivatie, dat deze lessen een grote opvoedkundige en morele waarde hebben. In de praktijk bestaan deze lessen uit onderwijs in de rooms-katholieke. doctrines met zeer veel aandacht voor de Mariologie alsmede uit onderwijs in praktijken: liturgie, biechten, et cetera.

Propaganda

Deze godsdienstlessen zijn doorgaans een uiting van nationalistische roomskatholieke propaganda. Er wordt bijvoorbeeld onderwezen dat Polen rooms-katholiek is en dat altijd geweest is (wat historisch onjuist is) en dat een ware Pool altijd rooms-katholiek is. Alle andersdenkenden (zoals bijvoorbeeld communisten, atheïsten, protestanten, feministen, homoseksuelen) zijn vijanden van de Rooms-Katholieke Kerk en daarmee automatisch ook van het Poolse volk. In de praktijk is de marxistisch-leninistische propaganda ingeruild voor nationalistischkatholieke propaganda; de enige juiste leer voor alle Polen.

Het is gelukkig meestal niet zo extreem als die priester, die tijdens de godsdienstles zei dat het protestantse kind in de klas een duivelse ketter is, waar je niet mee om mag gaan. Discriminatie en pesten van protestantse kinderen naar aanleiding van de godsdienstlessen komen regelmatig voor op Poolse scholen.

Controle

Dit laat meteen een groot probleem in het huidige Polen zien: de Rooms-Katholieke Kerk heeft feitelijk de plaats ingenomen van de communistische partij. Zoals de communistische partij de burgers wil controleren en indoctrineren, zo probeert de Rooms-Katholieke Kerk dat ook, waarbij de kerk nog verder gaat, omdat ze ook de gewetens en het privéleven van de burgers volledig probeert te controleren.

Verplicht

Een ander probleem is dat de Rooms- Katholieke Kerk steeds verder in het reguliere schoolleven buiten de godsdienstlessen om doordringt. Het is tegenwoordig op veel openbare scholen normaal dat het schooljaar geopend wordt met een mis, waaraan deelname verplicht is voor leerlingen en leerkrachten. Ook andere bijzondere dagen hebben een verplichte mis op het programma en de voorbereiding op de eerste communie en het ontvangen van het vormsel maken eveneens deel uit van het reguliere lesprogramma.

Bezinningsdagen

Eén keer per jaar vindt er op alle scholen een zogenoemde ‘rekolekcje’ plaats. Dat zijn een soort bezinningsdagen die elke parochie regelmatig organiseert voor volwassenen en voor kinderen. Dan hebben de kinderen drie dagen lang geen les, maar gaan naar de plaatselijke parochie om daar extra roomse religie onderwezen te krijgen. Dit zijn normale schooldagen waarop een kind verplicht is naar school te gaan; het is dus ook in strijd met de wet dat de lessen op deze dagen gewoon uitvallen. De school mag deelname aan deze ‘rekolekcje’ niet verplicht stellen voor kinderen, maar dat gebeurt in de praktijk wel. De kinderen moeten verplicht naar school, maar daar vindt geen onderwijs plaats en de school weet niet wat met deze kinderen te doen; ze moeten dan maar in de bibliotheek gaan zitten. De onderwijzers zijn verplicht mee te gaan naar de parochie om de kinderen in het gareel te houden.

Toen mijn vrouw zelf nog onderwijzeres op een school was, heeft ze problemen met de directie gehad omdat ze niet deel wilde nemen.

Maria

Op vele plaatsen wordt een Week van het christendom georganiseerd die in de praktijk een week van het roomskatholicisme betekent. In Rzeszów heeft een school het dit jaar gepresteerd om in deze week letterlijk alle lessen in het teken te doen staan van Maria.

Tijdens de tekenles krijgen de kinderen de opdracht een waardige afbeelding van Maria te tekenen.

Tijdens de muzieklessen in de eerste klas moeten alle kinderen een lied ter ere van Maria uit het hoofd leren en voorzingen. Tijdens wiskunde moeten leerlingen de omtrek en andere maten van een nabijgelegen Mariaheiligdom berekenen. Tijdens Engels moeten de leerlingen bijvoorbeeld het Ave Maria in het Engels uit het hoofd leren. De directeur wil geen kritiek horen en stelt dat het leren van het Ave Maria in een vreemde taal “levensbeschouwelijk neutraal” is.

Onbegrip

Protestantse families sturen hun kinderen naar openbare scholen, omdat er geen andere keus is, bijzondere en privéscholen zijn er nauwelijks en als ze er al zijn, zijn ze erg duur of zeer rooms-katholiek.

Een protestants kind is meestal de enige protestant in de klas. Vrijwel alle protestantse ouders in Polen hebben te maken met hetzelfde probleem. Telkens weer de confrontatie, telkens weer uitleggen dat je vanwege je geloof niet wilt dat je kind deelneemt aan de mis en dan telkens weer op onbegrip of erger stuiten. Telkens weer de vragen van je kinderen waarom ze anders zijn, waarom ze gepest worden, waarom ze de enige zijn die niet meedoet met bepaalde schoolse activiteiten.

Het is een ongelooflijke en voor velen ongekende luxe en voorrecht je kind naar een eigen christelijke school te kunnen sturen.

Poolse christenen en vooral de kinderen hebben ons gebed hard nodig.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen