Christelijk Gereformeerd verlangen naar eenheid

In Bewaar het pand van donderdag 22 juni 2006 was een artikel te lezen onder de titel Samenwerking met HHK? De auteur, ds. P. den Butter, Christelijk Gereformeerd predikant, geeft op sympathieke wijze uiting aan zijn verlangen naar samenspreking met hen, die op dezelfde confessionele basis staan. Zijn behartenswaardige opmerkingen brengen we graag onder de aandacht van de lezer van ons blad. Het meeleven vanuit een andere kerk doet goed en mag beslist niet buiten onze gezichtskring blijven. Die gedeelten, die de hoop uitdrukken op samenwerking, nemen we integraal over.

De weg van de HHK
'De weg van de Hersteld Hervormde Kerk (HHK) gaat tot nog toe niet over rozen. Dankzij de harde opstelling van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN) wordt de HHK nauwelijks enige ruimte gegund. In ieder geval geen ruimte in kerkgebouwen. Terwijl de kerkgebouwen waarin men vroeger samenkwam op verschillende plaatsen bijna leeg blijven, moeten Hersteld Hervormde Gemeenten gebruik maken van kerkgebouwen van afgescheiden kerken, van aula's in schoolgebouwen, van gymzalen en verbouwde werkplaatsen of zien ze zich gedwongen tegen hoge kosten een nieuw kerkgebouw te bouwen. En dat alles onder de schijn van recht, gesanctioneerd door de wereldlijke rechter. Alsof er vanuit het bijbels onderwijs ook nog niet sprake zou moeten zijn van andere noties, die met name onder christenen in acht genomen dienden te worden. Hoe schrijnend deze dingen ook zijn, daarover wil ik het in dit artikel niet hebben. Waar ik wel het oog op heb, is op de vraag of er niet op de een of andere manier samenwerking zou kunnen zijn met de HHK.

(Opmerkingen van de scribent over verregaande contacten met de Vrijgemaakten en de Nederlands Gereformeerden laat ik hier achterwege, AV)

Contacten tussen onze kerken en het Hoofdbestuur van de Gereformeerde Bond (nu binnen de PKN, vroeger binnen de Nederlandse Hervormde Kerk) zijn nooit veel verder gekomen dan ontmoetingen op het niveau van deputaten; van kerkelijke samenwerking is nauwelijks sprake. Daar is voor de toekomst ook weinig van te verwachten, dunkt mij. Tenminste, zolang als we de confessionele basis van een kerk(verband) serieus nemen. En dan nu de Hersteld Hervormde Kerk. Zit in samenwerking in die richting perspectief? Onze generale synode heeft daar tot nog toe weinig over gezegd. Zij kon dat ook niet doen, omdat de ontwikkelingen nog erg recent zijn. In 2007 zou dat natuurlijk anders kunnen worden.
(In een door mij niet overgenomen gedeelte van het artikel neemt de auteur publiekelijk afstand van een door hem gesignaleerde legendevorming alsof er al Christelijke Gereformeerde kerken zijn, die hard samenwerken met herstelde gemeenten, AV)

Herkenning
Of er niet gehoopt wordt op mogelijkheden in de richting van samenwerking? Dat is zeker waar. Maar voor zover ik weet wil men van twee kanten de nodige voorzichtigheid betrachten en geduld oefenen. Dat er evenwel gehoopt wordt dat er in de toekomst iets tot stand zou kunnen komen in de relatie tot de HHK, ik zal het geenszins ontkennen. Is dat overigens ook niet begrijpelijk? De samenwerking met de al eerder genoemde kerkverbanden belooft weinig waar we blij mee kunnen zijn. Perspectieven in die richting zie ik niet. Het is te vrezen dat we er alleen maar bij zullen verliezen. En in eigen kerkverband kan een mens soms ook al meer vervreemd raken. Lees bijvoorbeeld een jaar lang het Kerkblad voor het Noorden en je vraagt je keer op keer af: Ben ik lid van dezelfde kerk? Worden deze dingen echt geleerd in een kerkverband, dat toch altijd voor bepaalde waarden van Reformatie en Nadere Reformatie heeft willen staan? We zijn niet alleen kwijt wat vanouds als Christelijk Gereformeerd gold, maar we zijn hard op weg om kwijt te raken wat klassiek gereformeerd mag heten.
Begrijpt u me goed: dit wordt geschreven met pijn. Ja, het doet pijn dit te moeten constateren. Er is ook zoiets als lijden aan de kerk. Vooral aan de kerk die je lief is, waarin je zoveel hebt ontvangen en die je nu helaas zich steeds verder ziet verwijderen van wat vanouds het karakter van die kerken bepaalde. En terwijl je die pijn voelt, ontdek je in de kringen van de HHK dingen die je lief zijn, maar die je in eigen kerkverband verloren ziet gaan. Dingen die met de rechte en eerlijke - dus ook onderscheidende - verkondiging van het Woord samenhangen, met de visie op de gemeente, met de kijk op het werk van de Heilige Geest, met een onvoorwaardelijk erkennen van het gezag van de Schrift, met een hartelijke waardering van de gereformeerde confessie, en zo zou er meer te noemen zijn. Is het begrijpelijk dat er dan een soort verlangen groeit: Kunnen we in die richting niet meer samenwerken? Zou het kerkverband ons daar geen ruimte voor kunnen geven? Sterker, ligt het niet in de weg die Gods Voorzienigheid ons aanwijst om in ieder geval de HHK binnen onze horizon te trekken?

Over de confessionele basis hoeven we niet eens vijf minuten te discussiëren. Bij het niet-meegaan in de PKN is met grote nadruk op de confessionele basis gewezen, en daarin weten wij ons één met hen. Over de interpretatie van die confessie is ook geen lang gesprek nodig. Over de kerkorde uiteraard wel; daarover is het gesprek nog niet zomaar ten einde. De kerkorde van de HHK is onzes inziens veel te 'hervormd'. Ik verwacht dat men dat in de HHK zelf ook wel aan het ontdekken is. Het is immers die kerkorde en vooral de interpretatie ervan, die nu voor zoveel verdriet zorgt. Ik begrijp heel best, dat we nog lang niet zover zijn, dat we op alle terreinen hard kunnen samenwerken. Ik weet ook best dat er binnen de HHK verschillen zijn, ook uitkomend in de prediking. Ineenschuiven van gemeenten is nog lang niet aan de orde. Maar verlangen - dat mag toch wel? Het gesprek gaande houden, daar is toch niets op tegen?'

Tot zover de weergave van de gedachten van collega Den Butter uit de Christelijke Gereformeerde Kerken. Een principieel getoonzet verlangen naar samenwerking met allen die op dezelfde confessionele basis staan in ons land heeft onze hartelijke instemming. Uiteraard realiseren we ons dat de stem van deze predikant niet maatgevend is voor de stemming in zijn kerkverband. Waardering is op zijn plaats voor het feit, dat dominee Den Butter zijn nek uitsteekt boven het maaiveld in zijn kerk en dat hij hardop uitspreekt welke zoekrichting naar zijn mening gevolgd dient te worden. Temidden van de weerbarstige en zorgvolle kerkelijke praxis in ons land hebben we elkaar te zoeken en te helpen, zoveel als mogelijk is. Ik kan me niet voorstellen dat de dichter van de langste Psalm een ánder verlangen had toen hij het uitdrukte in zijn tijd (zeker, al die kerkelijke denominaties van nu waren er toen niet): Ik ben een vriend, ik ben een metgezel van allen, die Uw naam ootmoedig vrezen en leven naar Uw Goddelijk bevel. Die wederzijdse gezindheid is voorwaarde om in een samenspreking met elkaar herkenning te vinden. Het is wel een weldaad, maar het is geen rustgrond als deze herkenning er mag zijn. Verlangen groeit naarmate er meer herkenning mag zijn.

Boven-Hardinxveld mag verder: kerkbouw is in zicht
In de kerkbode van Hervormd Boven-Hardinxveld d.d. 23 juni j.l. wordt met dankbaarheid melding gemaakt van het feit, dat op korte termijn met de bouw van een nieuw kerkgebouw mag worden begonnen. Behoudens de beroepschriftprocedure lijkt binnenkort de aannemer zijn opdracht te kunnen ontvangen en zal met hulp van vrijwilligers uit de gemeente de tijd van bouwen daadwerkelijk daar zijn. In verwondering meldt het plaatselijk kerkblad Gods bemoeienissen. De Heere heeft de geldelijke middelen zelfs van overzee willen beschikken! Hoe blijkt het wáár te wezen: Mijne is de wereld en haar volheid.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen