Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Dordtse Leerregels

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Dordtse Leerregels

Hoofdstuk 3 en 4. Artikel 14

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Zo is dan het geloof een gave Gods; niet omdat het aan den vrijen wil des mensen van God wordt aangeboden, maar omdat het den mens metterdaad wordt medegedeeld, ingegeven en ingestort; ook niet daarom, dat God alleen de macht om te geloven zou geven en daarna de toestemming of het daadwerkelijk geloven van den vrijen wil des mensen verwachten; maar omdat Hij, Die daar werkt het willen en het werken, ja alles werkt in allen, in den mens teweegbrengt beide, den wil om te geloven en het geloof zelf.

Er wordt wel eens gezegd: ‘Niets is voor niets.’ Met deze uitdrukking wordt bedoeld dat bijna overal voor betaald moet worden of als iemand iets voor een ander doet, hij er een vergoeding voor moet betalen. Maar er is een plaats waar u alles voor niets, uit genade, gratis kunt ontvangen: op de markt van vrije genade. Daar kunt u kopen zonder geld en zonder prijs (Jes. 55:1). De leer van sola fide, alleen door het geloof, en sola gratia, alleen door genade, zijn door de kerk steeds krachtig verdedigd. We kunnen onder andere denken aan Augustinus contra Pelagius, Luther en Calvijn in hun strijd met het semi-pelagianisme van de roomse kerk en ‘Dordrecht’ in hun strijd met de remonstranten. Laten wij onze ogen niet sluiten voor de dreiging die op dat punt vandaag uitgaat van de zogeheten evangelische beweging, die vooral op onze jongeren een sterke aantrekkingskracht heeft.

In alle gevallen werd het sola fide en sola gratia gebruikt om de doodsteek toe te brengen aan de leer van wat in dit artikel genoemd wordt ‘den vrijen wil des mensen’. Hoe zwaar dit punt voor de Dordtse vaderen woog, blijk niet alleen uit artikel 14, maar ook uit het feit dat in de Verwerping der dwalingen 3 en 4 – 9a, de zienswijze van de remonstranten betreffende de vrije wil nóg eens wordt ontmaskerd en veroordeeld. Daarin wordt gezegd: ‘Zo verwerpt de Synode de dwalingen dergenen die leren: Dat de genade en de vrije wil gedeeltelijke oorzaken zijn, die beide tezamen het begin van de bekering werken, en dat de genade in orde van werking niet gaat vóór de werking van den wil; dat is, dat God niet eer den wil des mensen krachtiglijk helpt tot de bekering, dan wanneer de wil des mensen zichzelven beweegt en daartoe bepaalt. Want de Oude Kerk heeft deze leer al overlang in de Pelagianen veroordeeld, uit de woorden van den apostel: Zo is het dan niet desgenen die wil, noch desgenen die loopt, maar des ontfermenden Gods (Rom. 9:16). Insgelijks: Wie onderscheidt u? En wat hebt gij, dat gij niet hebt ontvangen? (1 Kor. 4:7). En: Het is God, Die in u werkt beide het willen en het werken, naar Zijn welbehagen (Fil. 2:13).’

De remonstranten erkenden net als de Dordtse vaderen dat het geloof een gave van God is, maar uiteindelijk staat het in de vrijheid van de wil om op de aanbieding van Gods heil positief te reflecteren en te reageren. Het kwam er dus op neer dat de remonstranten wel zéiden dat het geloof een gave van God is, maar in de praktijk het erop neerkwam dat het een daad van de mens is. Zij ontkenden dat in wedergeboorte geen nieuwe hoedanigheden, krachten of gaven in de wil door God worden ingestort. Het geloof is dan niet een gave van God, maar alleen een daad van de mens. Als we dan willen spreken van een gave van God, dan bestaat die volgens de remonstranten alleen in het aanbod. Maar dit is niet meer dan dat de mógelijkheid van te geloven door God aan de mens wordt aangeboden. Hij kan met zijn vrije wil ervoor kiezen die macht te gebruiken, maar hij kan die macht ook ongebruikt laten. Wat op de achtergrond speelde, was dat de remonstranten de geestelijke doodstaat van de mens ontkenden. Men zag niet hoe diep de zondeval is, maar stapte daar luchtig overheen. Hoe menselijk is deze houding. Wij zullen misschien met de mond wel de totale verdorvenheid van de mens erkennen. Maar geloven wij het ook met ons hart, dat ‘ik van nature geneigd ben God en mijn naaste te haten’; en dat ‘wij alzo verdorven zijn, dat wij ganselijk onbekwaam zijn tot enig goed en geneigd tot alle kwaad’ (HC vr. 5 en 8)? Verder kwam de leer van de remonstranten erop neer dat God maar moet afwachten of de mens wel of niet gewillig is voor Hem te kiezen. De Leerregels zeggen daarentegen: ‘Zo is dan het geloof een gave Gods; niet omdat het aan den vrijen wil des mensen van God wordt aangeboden, maar omdat het den mens metterdaad wordt medegedeeld, ingegeven en ingestort.’

God eist het geloof, maar Hij geeft het tegelijk. De mens heeft de duivel en zijn leugen geloofd, daarom is hij niet meer in staat om God en de waarheid te geloven. God laat het dan niet aan de keuze, wil of beslissing van de mens om Zijn genade wel of niet aan te nemen. In het zalig worden is er geen samenwerking tussen God en de mens. God geeft niet de keus om te geloven, maar Hij geeft het geloof zelf. God kán het niet alleen geven. Hij alléén kan het ons geven. Hij wil het ook geven en geeft het ook. Omdat God ‘werkt het willen en het werken, ja alles werkt in allen’, dankt de mens het aan de genade van God dat hij niet alleen kan geloven, maar ook ‘den wil om te geloven en het geloof zelf’. Wat een troost biedt ons deze Bijbelse leer van Dordt. De Heere wacht niet af of de mens zich wel of niet wil bekeren. Zeker, de mens is voor honderd procent verantwoordelijk. Wij zullen door eigen schuld verloren gaan. Maar het is ook honderd procent genade als wij zalig worden. Er rest ons dan slechts een ding: ‘Die roemt, roeme in den Heere’ (1 Kor. 1:31).

Dit artikel werd u aangeboden door: Hersteld Hervormde Kerk

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 3 september 2010

Kerkblad | 12 Pagina's

Dordtse Leerregels

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 3 september 2010

Kerkblad | 12 Pagina's