‘Het huisbezoek’

In de stukjes over het huisbezoek heb ik een- en andermaal aandacht gevraagd voor de luisterhouding van de bezoekende ambtsdrager. Natuurlijk moet het op het bezoek daar niet bij blijven. Het gezin verwacht dat er op een zeker ogenblik gesproken zal worden. Alleen is het de vraag: Wanneer doe ik als ambtsdrager mijn mond open?

Kortgeleden zaten mijn vrouw en ondergetekende op de boot vanuit Newcastle naar IJmuiden. We hadden in de dagen daarvóór verschillende plaatsen in Schotland bezocht waar predikers zoals R. en E. Erskine, S. Rutherford en vele anderen het Woord van de levende God hadden verkondigd.
’t Zal rond een uur of negen ’s avonds geweest zijn dat we op de vijfde etage van het grote schip werden aangesproken door een echtpaar uit Nederland. De man vroeg of ze bij ons mochten gaan zitten. Al gauw kwam het tot een gesprek. Een paar maanden geleden hadden ze een diepe teleurstelling moeten verwerken. Net voor de geboorte van het eerste kind was het kind overleden. Ze hadden in de krant gelezen dat wij dat ook met ons vijfde kind hadden meegemaakt. Daarom durfden zij erover te beginnen.

“Een ambtsdrager was wel in die moeilijke periode bij hen geweest. Na het bezoek was er eigenlijk geen echt pastoraal contact meer op gang gekomen.”

Op mijn vraag hoe het na het sterven van het kind pastoraal gegaan was, gingen de hoofden naar beneden. ’t Was heel moeilijk geweest. Op mijn vraag wat ze daarmee bedoelden, gaven zij als antwoord dat zij zich heel eenzaam en verdrietig hadden gevoeld. Niet alleen na het overlijden maar ook al maanden daarvóór, toen na medisch onderzoek was vastgesteld dat het kind niet levensvatbaar was. Een ambtsdrager was wel in die moeilijke periode bij hen geweest. Na het bezoek was er eigenlijk geen echt pastoraal contact meer op gang gekomen. Vooral de vrouw had zich in haar ontreddering heel eenzaam en onbegrepen gevoeld. De woorden die gesproken waren tijdens het bezoek, waren als ‘gemeenplaatsen’ ervaren. De Bijbel was wel geopend en er was gebeden, maar hun verhaal kon niet aan het licht gebracht worden. En dat had hun pijn gedaan. Gods Woord was niet als een licht gaan schijnen in een existentiële crisissituatie. Althans, zo was het ervaren. Op een sympathieke wijze wilden ze het optreden van de kerk enigszins vergoelijken. Er was geen wrok meer. Toch klonk door al de woorden de diepe teleurstelling heen. Vooral omdat ze de echte empathie hadden gemist. De kerk was er wel en toch ook weer niet. ’t Had hen niet echt verder geholpen terwijl ze beiden zo vol zaten met vele vragen. Vooral na het overlijden van het kind drukte de vraag: ‘Waar is nu ons kind?’ Op die vraag kwam geen antwoord.

Ik weet dat invoelingsvermogen een gave is. Toch moet iedere ambtsdrager ernaar staan en de Heere vragen of Hij dat vermogen wil schenken, en waar het geschonken is, wil versterken. Met name de vrouw was psychisch gaan lijden. Er was tijdens het bezoek wel gesproken maar de woorden waren op geen enkele wijze aangekomen. De woorden werkten als een drempel. Zij nodigden niet uit tot delen maar om zich af te grendelen. Dat laatste gebeurde dan ook. Het verdriet kreeg geen plaats en kon daarom niet verwerkt worden. In een later stadium werd door een ouderling veel begrip gegeven en nabijheid getoond. Deze pastorale handreiking was heel belangrijk voor hen. Broeders, weeg uw woorden en ga er niet van uit dat u iedere situatie van de ander begrijpt. In de Bijbel lezen wij over het zware lijden van Job. Wie is met Job te vergelijken? We kennen allemaal de ontroerende geloofswoorden De HEERE heeft gegeven en de HEERE heeft genomen; de Naam des HEEREN zij geloofd. Job kon in die ogenblikken geen onrecht in God ontdekken. Job was alle rechten voor God verloren en kon door Gods genadekracht op de kale vlakte van zijn leven in God eindigen. In het volgende hoofdstuk van het boek lezen wij dat hij ook nog eens zijn vrouw kwijtraakte. We kennen deze anonieme vrouw van Job niet. Wel horen we haar in uiterste wanhoop zeggen: Houdt gij nog vast aan uw oprechtheid? Zegen God en sterf. In de kanttekening lezen we als slotcommentaar: Zij bespot zijn vertrouwen op God. Dat moest Job dus ook nog meemaken. In zijn diepste lijden bleef hij alleen met zijn God over. Zijn vrouw kreeg hij in deze weg niet mee. Ieder zal zijn eigen pak dragen. ’t Heeft het lijden van Job wel verzwaard. Wat een zegen als je samen het opgelegde lijden mag dragen.
Gelukkig had Job nog drie vrienden. Ze kwamen, zo kunnen we lezen in vers 11, om hem te beklagen en om hem te vertroosten. Bij het werkwoord ‘beklagen’ schrijft de kanttekening: medelijden te hebben of bewogen te worden over hem of: met hem bedroefd te zijn. Het lijden heeft Job niet onberoerd gelaten. Hij was voor hen onherkenbaar. Zo zijn er nog mensen die door een zwaar lijden in één nacht grijs geworden zijn. De vrienden van Job waren diep met hem begaan. Zij weenden, scheurden hun mantel en strooiden as op hun hoofd. Niemand sprak een woord, want zij zagen dat de smart zeer groot was. De smart lag op het lichaam van Job. Hij ging er letterlijk onder gebukt.

Opmerkelijk is dat tijdens het pastorale bezoek geen woord gezegd werd. De vrienden hebben dat zeven dagen en nachten volgehouden. Toen waren ze heel dicht bij hun vriend Job. Ze leden mee! En dat mee-lijden maakte hen in de eerste dagen sprakeloos. De woorden kwamen niet. Zeker geen gemeenplaatsen. Het lijden werd gerespecteerd en Job voelde zich in zijn smart gedragen door de woordloze aanwezigheid van de vrienden.

Wordt vervolgd.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen