Johannes’ brieven (123)

Vrede zij u. De vrienden groeten u. Groet de vrienden met name.
3 Johannes 15

Vredegroet
De groet volgt: Vrede zij u. In de tweede brief kwam de apostel met dezelfde vredegroet bij de uitverkoren vrouw binnen (2 Joh. 3). Het is de overbekende vredegroet die meer is dan een wens. De groet is de veelgebruikte joodse vredegroet (1 Sam. 25:6; verg. 1 Petr. 5:14). De groet heeft in het Nieuwe Testament handen en voeten gekregen. Naar Zijn belofte: Deze zal Vrede zijn (Micha 5:4). Vanuit de diepten van Gods gedachten en verkiezing: Ik weet de gedachten, die Ik over u denk, spreekt de HEERE, gedachten des vredes, en niet des kwaads, dat Ik geve het einde en de verwachting (Jer. 29:11). God heeft genade gedacht en de Zoon vol genade is er. De Heere Jezus heeft met Zijn littekenen aan de groet zijn boordevolle betekenis gegeven. De inhoud daarvan is zonder Hem ondenkbaar!

Johannes ervoer de betekenis daarvan ten volle toen Hij in de kring van de apostelen en Zijn discipelen tweemaal achtereen op de dag des Heeren van Zijn tegenwoordigheid blijk gaf en van Zich deed horen: Vrede zij ulieden (Joh. 20:19 en 26). Het is geen loze kreet maar de ge-tekende vrede. De groet is belofte en vervulling samen. Tastbare vrede in littekenen van diepe wonden. Betaalde realiteit: Hij toonde hun Zijn handen en Zijn zijde (Joh. 20:20 en 27). De betaalde kwitantie op zijn best: ‘Ik heb recht gedaan!’ Openbaart de Heere Zich, dan maakt Hij vrede.

De mannen die deze vrede hebben ontvangen, zijn ermee de wereld in gezonden (Joh. 20:21). De Heilige Geest is met ze op pad gegaan (Joh. 20:22). Wordt Hij gehoord, dan is het losprijs (Joh. 20:23)! Vergeving door bloedstorting, het rantsoen is betaald. Johannes weet dat de vrede van Boven (Joh. 14:27) zich heeft verwerkelijkt en voortgezet. De sjaloom of vrede komt metterdaad over degene die de vrede ontvangt (2 Joh. 3; verg. Luk. 11:6). Het is een kostelijk briefeinde voor Gajus. Met een persoonlijke notie. Het woord ‘u’ is namelijk echt een enkelvoud. Doelgericht en strikt persoonlijk aan het adres van Gajus geschreven! In de brief is heel wat gezegd, de omstandigheden van Gajus zijn allesbehalve gemakkelijk, maar hiermee kan hij staan, gaan en liggen. Twee Middelaarshanden doen hem standvastig zijn, stellen hem in staat de vrede te zoeken en zorgen ervoor dat zijn hand op de klink van de deur gaat om broeders van Hem te ontvangen. Gajus staat er niet alleen voor, hij leeft niet voor eigen rekening, maar komt met Middelaarshanden, die de betalingskwitantie van zijn leven zijn, duidelijk voor rekening van de Heere Jezus Christus: Mijn vrede geef Ik u! Johannes is in aantocht, maar Hij is er al!

Groeten van vrienden
De oplettende lezer heeft het begrepen: bij het groeten gaat de Heere en Meester hier voorop! Een goed verstaander heeft dit nodig! Daarin komt natuurlijk en vanzelfsprekend voor Gajus de briefschrijver mee. De Heere schenkt vrede en Johannes groet zijn ‘geliefde’ in Hem Die hun beider Vrede is. In het ‘vrede zij u’ hoort Gajus de afgezant van Christus hem rijk groeten. Daarna brengt Johannes aan Gajus de groeten over van de vrienden en ontvangt hij ook de groeten voor de vrienden.

De vrienden groeten u! De Heere Jezus riep tijdens Zijn leven op aarde tot het groeten op, zelfs ruimer dan de broeders alleen (Matth. 5:47). Hij zond daarnaast de zeventig weg en gebood onderweg niemand te groeten, maar de huizen in te gaan en met de vredegroet ingang te zoeken (Luk. 10:4-5). Voordat Paulus inscheepte, werden eerst de groeten gebracht (Hand. 21:6). Met hetzelfde werkwoord voor ‘groeten’ groet Paulus in het laatste hoofdstuk van de Romeinenbrief de een na de ander. Paulus besluit daar ook enkele van zijn brieven mee, namelijk aan de gemeente te Korinthe (1 Kor. 16:20; 2 Kor. 13:12), aan die van Thessalonica (1 Thess. 5:26), aan die van Filippi (Fil. 4:21-22) en aan die van Titus (Tit. 3:15). Hartelijk groeten is een christelijk voorschrift. Gajus wordt gegroet door de vrienden. Volgens dr. Lalleman is achter de keuze voor het woord ‘vrienden’ niets te zoeken. Hij meent dat achter de verandering van ‘broeders’ (vers 3 en 10) in ‘vrienden’ niet meer te zoeken is dan een behoefte aan variatie. Ook De Jonge ziet geen reden om achter de aanduiding ‘vrienden’ een diepere betekenis te zoeken. Dit is op zijn minst onzeker. De briefschrijver schreef een Evangelie waaraan niet onbesproken voorbij kan worden gegaan. In die Evangeliebeschrijving beschrijft Johannes dat de Heere Jezus zei: ‘Dit is Mijn gebod, dat gij elkander liefhebt, gelijkerwijs Ik u liefgehad heb. Niemand heeft meerder liefde dan deze, dat iemand zijn leven zet voor zijn vrienden. Gij zijt Mijn vrienden, zo gij doet wat Ik u gebied. Ik heet u niet meer dienstknechten, want de dienstknecht weet niet wat zijn heer doet; maar Ik heb u vrienden genoemd, want al wat Ik van Mijn Vader gehoord heb, dat heb Ik u bekendgemaakt’ (Joh. 15:12-15). Bij de keuze voor het woord ‘vrienden’ kan juist de liefde die de broeders ervaren hebben en waarvan openbaar getuigd is, de doorslag hebben gegeven. Gedachtig aan het woord van de Heere Jezus is zeer wel verklaarbaar voor ‘vrienden’ gekozen. Gajus zette zich immers in voor zijn hartsvrienden die gekomen waren, ondanks alle gevaren die dit met zich meebracht.

Johannes schrijft ‘de vrienden’. Het lidwoord ‘de’ kan erop wijzen dat het gaat om de groeten van degenen die zo warm, hartelijk en zeer gastvrij door Gajus zijn onthaald. Daarmee gehoorzaamde hij aan het gebod van Christus waarmee hijzelf een vriend van Hem is genaamd. Op de gehoorzaamheid aan Gods wil ligt in deze derde brief nadruk. De manier van leven heeft alle aandacht. Daarbij past op grond van Jezus’ eigen woorden het woord ‘vrienden’ wondermooi. Er kan ook aan gedacht worden dat het woord ‘vrienden’ gebruikt wordt voor gelovigen in Johannes’ omgeving, hartsvrienden die Jezus’ liefdesgebod gehoorzaam zijn. Met vorenstaande uitleg is overigens niets over de diepte van het woord ‘broeder’ gezegd en daarvan is niets afgedaan. Het woord ‘broeder’ is door de Heere verworven en het wordt door Hem geschonken: ‘Een vriend heeft te allen tijde lief, en een broeder wordt in de benauwdheid geboren’ (Spr. 17:17). De bruidskinderen hebben in Christus de Oudste Broeder Die Zijn leven voor hen heeft gezet. Slechts de uitspraak dat vrienden elkaar liefhebben, werpt licht op het opvallend gebruik van het woord ‘vrienden’ hier.

Groeten aan vrienden met name
Heeft Gajus de groeten ontvangen van de vrienden, hij moet vervolgens de groeten doen aan de vrienden met name. Wie zijn die vrienden met name? Gajus zal heel goed hebben geweten wie Johannes met de vrienden bedoelt. Hij kende niet slechts de vrienden in de gemeente van waaruit Johannes schrijft, maar omgekeerd ook de geloofsgenoten of geestelijke vrienden in zijn eigen omgeving en nabijheid. Zij zijn medegelovigen die eensgeestes met Gajus zijn en met wie hij de band des geloofs bezit en onderhoudt. Kennelijk is er niet alleen sprake van de felle tegenkanting van Diótrefes. Ook zijn er warmbloedige medestanders met wie Gajus schouder aan schouder, geloofshand in geloofshand, optrekt. Johannes wil nu dat Gajus de vrienden in zijn omgeving bij name de groeten doet. Ieder krijgt persoonlijk de apostolische groeten. Het is moeilijk te zeggen of Johannes hier bij het overbrengen van zijn groeten aan specifieke gemeenteleden denkt die de apostel zelf bij name kent. Hij kan ook denken aan iedere christen in Gajus’ omgeving ongeacht of Johannes die zelf kent. Het staat buiten kijf dat elke gelovige Johannes’ liefde geniet. Gelovigen gedenkt de apostel warm en over hen is hij bewogen. De gelovige die Gajus slechts kent maar die Johannes niet kent, draagt de apostel vast en zeker ook een warm hart toe. Wie het uiteindelijk ook zijn geweest, vaststaat wel dat velen in Gajus’ omgeving gegroet zijn geworden en bekend zijn geraakt met de ontvangst door Gajus van een persoonlijke brief van de apostel Johannes.

De wijze waarop de apostel groet is ook een prachtig bewijs hoe de gemeenschap tussen gemeenten werd onderhouden en hoe de band tussen de op verschillende plaatsen wonende gemeenteleden bestond en intensief werd bewaard. Johannes schrijft dan wel een zeer persoonlijke brief, maar hij gaat niet de deur uit zonder samenspraak met de broeders. De bewogen brief wordt meegenomen met zwart op wit de hartelijke groeten voor ontvanger en degenen met wie hij in Christus verbonden is. Het is aannemelijk dat kort na de ontvangst van de brief Johannes zelf is gearriveerd en in de gemeente onvergetelijk heeft gesproken. Diótrefes moet het voor zijn kiezen hebben gekregen en de harde waarheid heeft de apostel hem ingepeperd. Johannes heeft het operatiemes in zijn vlees gezet en de kwalijke praktijken en de ongemanierde leefwijze zijn uitgemeten. Het zout van de Geest is in de wonden gestrooid. Diótrefes is tegen de lamp gelopen. Hoe een en ander is verlopen blijft verborgen, maar Johannes’ beloften in de brief doen vermoeden dat het op het scherpst van de snede is gegaan. Zoveel is duidelijk: de kerk en de gemeenten behoeven aandacht, steeds zorgvuldige bewaking. Zij zijn en blijven een Godswonder, gelet op het onuitroeibare haantjesgedrag en de heerszucht in haar. De kerk is een wonder Gods, gezien Zijn grondpersoneel dat nochtans verkoren wordt. Het is alleen maar omdat Hij vrienden en broeders maakt …!

Vragen
1. De vredegroet is wezenlijk van betekenis. Is dat besef onder ons aanwezig en leven wij in de gemeente daaruit? Kunt u dit verklaren?
2. Welke les moeten gemeenten halen uit deze brief als het gaat om de onderlinge contacten tussen haar, de wederkerige aandacht en zorg?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen