Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Het verbond (2)

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Het verbond (2)

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

In het vorige artikel zagen we dat de HEERE met mensen omgaat door met hen in een verbond te treden. Zo verbindt Hij Zich met zondaren. Wie dat door geloof en bekering verstaat, ziet daarin de grote goedheid en genade van God. Immers, door het verbond wil de Heere ons brengen bij het hart van het Evangelie. In deze bijdrage willen we erop letten wat het inhoudt dat het verbond eenzijdig is wat betreft de sluiting ervan en dat het verbond zijn grond heeft in de liefde en het welbehagen van God. Eerst geven we echter antwoord op de vraag: Wat is een verbond eigenlijk?

Wat houdt het in dat het verbond eenzijdig is wat betreft de sluiting ervan en dat het verbond zijn grond heeft in de liefde en het welbehagen van God?

Wat is een verbond?
In de Bijbel komt het woord ‘verbond’ vele keren voor. In het Oude Testament vinden we in het Hebreeuws 287 keer het woord berith, in het Nieuwe Testament 33 keer in het Grieks diathèkè. Allebei woorden die in het Nederlands met ‘verbond’ of ‘testament’ worden weergegeven. Nu is vooral het woord berith niet zo makkelijk te vertalen. Het wordt wel consequent met ‘verbond’ vertaald, maar het kan slaan op verschillende verhoudingen binnen een verbond. Zo kan het gaan om een verbond tussen God en mensen, zoals bij Abraham in Genesis 15. Andere keren gaat het om een verbond tussen mensen onderling, zoals tussen David en Jonathan in 1 Samuël 18 en 20. De Schrift kent drie soorten verdragen tussen mensen onderling: het pariteitsverdrag, de koninklijke toekenning en het vazalverdrag. Als de verhouding tussen twee gelijkwaardige partners wordt geregeld, zoals bij David en Jonathan, dan wordt dat een pariteitsverdrag genoemd. Een koninklijke toekenning wordt door een koning gegeven aan een trouwe dienaar. Zo lezen we in 2 Samuël 9:7-12 dat David alle vroegere bezittingen van Saul aan Mefiboseth geeft en later weer een gedeelte aan diens knecht Ziba (2 Samuël 16:1-4). Een koning die in een oorlog had overwonnen, kon de verliezer een vazalverdrag aanbieden. Deze werd van de overwinnaar afhankelijk. Elk jaar moest hij aan bepaalde verplichtingen voldoen. Hij kon op bescherming rekenen als hij gehoorzaam was. Zo niet, dan volgde straf (Genesis 14:4).

Ten diepste is een verbond onverbreekbaar. Verbondsafspraken gaan door in de geslachten. Vanwege het verbond met Jonathan bewijst David weldadigheid aan Mefiboseth (2 Samuël 9:7). Zo wordt heel het samenleven in Israël ten diepste door de verbondsgedachte bepaald. Als God een verbond sluit met Zijn volk, dan is dat voor Zijn volk dus niet iets onbekends. Bepaalde elementen uit die menselijke verdragen worden overgenomen, maar een wezenlijk verschil daarin is, dat het verbond tussen God en mensen nooit wordt aangeduid als een overeenstemming tussen gelijkwaardige partners. Gods verbond is in de sluiting ervan een testamentum, een beschikking, een bij uitstek genadige beschikking, die wel tot wederkerigheid bedoelt te leiden, maar dus in eerste instantie eenzijdig van inzet is.

Eenzijdig in de sluiting
In de Bijbel gaat het sluiten van een verbond tussen God en de mens altijd van God uit en niet van de mens. Daarom spreken we van een eenzijdig verbond. De grondslag van dit verbond komt immers niet tot stand door wederzijdse vrijwilligheid, maar door Gods eenzijdige verkiezende liefde. Waarom sloot God een verbond met het volk Israël alleen? Niet, omdat het een groot, sterk of goed volk was, maar omdat de HEERE het volk liefhad. Dat brengt ons bij het welbehagen van God, waarop het verbond rust. Dat behoort ootmoedig te maken. Het verbond dat wij met God hebben, hebben wij alleen aan Hem en aan Zijn welbehagen te danken. Later is Israël hoogmoedig met deze verkiezing omhooggevallen: ‘Wij zijn Abrahams zaad.’ Van Goddelijke verkiezing begrepen ze toen weinig of niets, want die maakt ons nederig. Het heil is niet onze prestatie, maar is gratie van God. Geen gevolg van onze verdiensten, maar van Zijn welbehagen. De HEERE is en blijft de Eerste en getrouwe Getuige, Die Zijn verbond sluit en houdt. Indrukwekkend wordt ons dat ook getoond in de verbondssluiting met Abraham in Genesis 15. De twee stukken van een dier symboliseren de zegen en de vloek. Over het bloedspoor gaat de HEERE als Enige door de stukken heen. Het verbond is vast in Hem.

Tweezijdig in functioneren
Zodra het verbond echter is gesloten, is het wel een tweezijdige verbintenis. De mens wordt verplicht tot gehoorzaamheid aan de voorschriften die binnen het verbond zijn gegeven. Het gaat erom dat het verbond van God ingewilligd wordt door bekering en geloof, willen wij delen in de zegeningen van het verbond. Gods verbond is geen statisch gebeuren, maar staat onder de hoogspanning van het oordeel, bij ongehoorzaamheid. Dr. H. Berkhof zegt: ‘Het verbond is eenzijdig van oorsprong en tweezijdig van strekking. De liefde komt van één kant, maar zoekt de wederliefde. Wat gebeurt er dan met de liefde, als ze geen wederliefde vindt? Ze kan toch niet eeuwig van één kant komen?’ Over deze geweldige spanning in de verbondsverhouding tussen God en Zijn volk een volgende keer meer.

Dit artikel werd u aangeboden door: Hersteld Hervormde Kerk

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 23 maart 2013

Kerkblad | 16 Pagina's

Het verbond (2)

Bekijk de hele uitgave van zaterdag 23 maart 2013

Kerkblad | 16 Pagina's