Hoezo bevrijding?

Mijn eerste herinnering aan het wereldnieuws dateert van 22 november 1963. We vierden mijn zevende verjaardag. Aardgas was er nog niet, dus mijn moeder kookte op butagas. Die avond was de gasfles leeg. De woorden van de man die hem kwam vervangen, staan in mijn geheugen gegrift: Kennedy is dood. Alsof er een wolk voor de zon schoof. Het feestje ging door, maar het plezier was eraf. Want plotseling deed de dood zijn intrede. Een medemens moest voor God verschijnen, daar werd je als kind stil van. Het zal wel door het gepraat van de volwassenen gekomen zijn dat ik ’s nachts niet best sliep. Komt er nu oorlog? Wordt het dan nog erger dan in ’40-45? Zou de wereld vergaan? Oorlog is iets verschrikkelijks. Het zal een ontroerend moment geweest zijn, toen op 5 mei 1945 de bevrijding gevierd kon worden. Er was voor gevochten, om gebeden, naar uitgezien. Er zal ook voor gedankt zijn. De kerken stroomden immers vol die eerste tijd. Maar hoe is het afgelopen?

Wat verstaan wij eigenlijk onder vrijheid? Het woordenboek geeft als betekenis van bevrijding: het vrijmaken van overheersing. Het woord ‘vrijheid’ wordt iets ruimer gedefinieerd: niet onderworpen of afhankelijk zijn, het kunnen gaan en staan waar men wil. Sinds 1945 is Nederland niet meer overheerst geweest door een buitenlands leger, maar kun je ook daadwerkelijk van bevrijding en van vrijheid spreken? De bekende Engelse schrijver C.S. Lewis, net als president Kennedy op 22 november 1963 overleden, waarschuwde al voor de macht van de meerderheid over de minderheid en van de overheid over de onderdanen. Vijftig jaar na zijn dood zien wij zijn profetie in vervulling gaan. Waar de meerderheid van de bevolking vindt dat homoseksualiteit moet kunnen, daar wordt het reformatorische instellingen verboden in dit opzicht een eigen personeelsbeleid te voeren. Hoezo vrijheid?

Op het niveau van land en volk is de vrijheid zeker niet toegenomen sinds 1945. Een bezetting mag dan uitgebleven zijn, dat wil niet zeggen dat alles pais en vree was in Europa en daarbuiten. Aanvankelijk was er sprake van een zeker evenwicht omdat Oost en West elkaar in de tang hielden. Sinds de instorting van het IJzeren Gordijn kan de vijand echter van alle kanten komen. De val van de Twin Towers op 11 september 2001 heeft ons laten zien hoe kwetsbaar onze beveiliging en hoe betrekkelijk onze vrijheid is. Sindsdien worden we opgejaagd door de angst voor terroristen. Dat beperkt overigens ook anderszins onze vrijheid, want de strijd tegen het terrorisme geeft de overheden een alibi om de controle op de burgers te vergroten.

Sinds 1945 is de wereld in economisch opzicht steeds meer een dorp geworden. Alles hangt met alles samen. Er hoeft niks te gebeuren of het is crisis, met alle gevolgen van dien. Geen wonder dat overheden hun greep op het economische leven en daarmee op de samenleving willen vergroten. Ten koste van de vrijheid van de burgers. De euforie van de bevrijding zal in 1945 betrekkelijk snel weggeëbd zijn. Er moest gewerkt worden aan de wederopbouw. Velen zullen vastgesteld hebben dat het tegenviel. Toen de Duitsers verdwenen, veranderden de omstandigheden weliswaar fundamenteel. Maar leverde dat echte vrijheid op? De diepste gevoelens van onvrijheid hebben geen externe, maar een interne oorzaak. Ze komen uit ons hart. In hoeverre is er sprake van onafhankelijkheid, van gaan en staan waar je zelf wilt, als je met handen en voeten gebonden bent aan de lusten van je vlees, als je bezeten bent om je bezit te vermeerderen, als je het knechtje van de duivel bent en steeds weer gedrongen wordt tot zijn dienstwerk? Echte vrijheid is er alleen als je dienstknecht van de levende God mag worden. Hoe waar is het Woord van de Meester Zelf: ‘Indien dan de Zoon u zal vrijgemaakt hebben, zo zult gij waarlijk vrij zijn.’

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen