De zaligsprekingen (1)

Hebt u weleens een portret van een echte christen gezien? Of persoonlijker: Bent u een christen? Op die vraag geeft Jezus Christus antwoord in de Bergrede (Mattheüs 5-7). Jezus tekent hier voor de ogen van de discipelen en de schare die op afstand meeluistert als het ware een portret van die mensen die zalig zijn, die horen bij het Koninkrijk der hemelen. Daarmee is het karakter van de Bergrede getekend. De Bergrede is geen nieuwe wet die Christus afkondigt op de berg en waarbij Hij zegt: Leef op deze manier en u zult een christen worden. De Bergrede is evenmin een onderwijs dat slechts van toepassing is op enkele mensen of dat van toepassing is in een eventueel nog komend duizendjarig rijk. Nee, hier geldt: Leef zo omdat u een christen bent. De Bergrede is een portret van de christen. De zaligsprekingen tekenen zijn karakter, het gedeelte dat volgt tekent zijn levenswijze. En deze volgorde is belangrijk. Ds. J. Overduin merkt typerend op: ‘Klimt niet over de muur de bergrede binnen, maar gaat door de poort der zaligsprekingen.’ De geboden mogen nooit worden losgemaakt van de zaligsprekingen.

We zien samengevat in de Bergrede het volgende beeld van de christen, ik volg daarbij de indeling van de bekende Londense predikant D.M. Lloyd Jones: Mattheüs 5:3-10 is het algemene portret van de christen. Hij is arm van geest, treurt, is zachtmoedig. Hij hongert en dorst naar de gerechtigheid en hij wordt omwille van die gerechtigheid vervolgd. Vers 11 en 12 laten ons dan zien hoe de christen zich ten opzichte van de wereld gedraagt: hij verheugt zich en is blij te midden van de vervolging en vers 13-16 laten ons dan zien hoe de christen is in de wereld: hij is een zoutend zout en een licht in de duisternis van de wereld. Dit zijn geen geboden, maar dit is de tekening van de christen. Hij moet niet arm zijn, treuren en zachtmoedig zijn. Hij moet niet een zout zijn, maar, als het goed is, dan is hij het.

Het eerste wat ik hierbij wil opmerken is dat elke ware christen wordt gekenmerkt door al deze eigenschappen die in de zaligsprekingen genoemd worden en door gehoorzaamheid aan de geboden die volgen. Het is niet zo dat we kunnen zeggen dat de ene christen arm is van geest, de volgende christen treurig is, de volgende hongert en dorst naar gerechtigheid. Nee, al deze aspecten horen wezenlijk bij het leven van de christen. In de tweede plaats geldt dat deze eigenschappen niet behoren bij ons natuurlijke leven. De Bergrede sluit niet aan bij onze natuurlijke vermogens. Misschien denken we dat wanneer we de zaligsprekingen oppervlakkig lezen. Je hebt bijvoorbeeld mensen die een hekel hebben aan conflicten. Maar dat wil nog niet zeggen dat Jezus over deze mensen spreekt als Hij het heeft over vreedzamen. De hele Bergrede van Jezus Christus is tegengesteld aan onze menselijke natuur en aan ons menselijk denken. Het onderwijs dat we hier vinden kunnen we met ds. J. Overduin terecht typeren als ‘Gods grote verrassing’.

In het vervolg van hoofdstuk 5 laat Christus de christen zien die oog in oog staat met de wet van God. Hoe gaat de christen om met de wet, met zaken als moord, overspel, zelfverdediging, de houding tot de naaste, zelfs tot de vijandige naaste? De christen streeft naar de volmaaktheid, zoals ook zijn Vader Die in de hemel is volmaakt is. In hoofdstuk 6 zien we dan de christen in zijn verhouding tot de Vader. We zien hier de christen die leeft in het besef dat hij altijd staat voor het aangezicht van God. De christen kijkt niet naar mensen en naar wat mensen vinden, maar de christen let in alle dingen van het leven eerst op God en op wat Gods wil is. Lloyd Jones noemt dit het grondbeginsel van het christelijke leven: Alles zien in het licht van de verhouding die we hebben ten opzichte van God onze Vader. In hoofdstuk 7 zien we dan vervolgens de christen die leeft in het besef dat het leven staat onder de spanning van het oordeel van God. Het leven van de christen wordt gekenmerkt door Godsvreze. Dat is geen angst voor God, maar dat is gehoorzaamheid aan God en ontzag voor God vanuit liefde voor de Heere, Die ons uit genade zalig spreekt. De christen is iemand die weet dat zijn levenshuis straks in de storm beproefd zal worden en daarom moet er nauwkeurig worden toegezien hoe er wordt gebouwd. Niet alleen het noemen van de naam Heere is genoeg, maar het komt aan op de daden van het leven. Het geloof blijkt uit de werken, uit de levenshouding die iemand heeft. De christen is dus iemand die altijd leeft in het besef van Gods tegenwoordigheid en daarmee is tegelijkertijd het cruciale verschil aangegeven tussen de wereld en de christen. De wereld leeft voor zichzelf, de christen zoekt God te behagen. De christen zit aan Jezus’ voeten en luistert naar Zijn onderwijs, waarbij horen en gehoorzamen onlosmakelijk aan elkaar zijn verbonden.

Vragen:
1. Bent u christen en waarom wel/niet?
2. Bespreek de stelling: Het is een dwaling christelijk gedrag te verwachten van iemand die niet wedergeboren is.

Verder studeren
• Gods grote verrassing, ds. J. Overduin
• De Bergrede. D.M. Lloyd Jones

Stolwijk, ds. W.J.C. van Blijderveen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen