Huisgodsdienst (1)

Huisgodsdienst wil zeggen: samen God dienen in je huis. Onder huis verstaan we in de Bijbel de vader en moeder, de kinderen van alle leeftijden en daarnaast ook allen die tot het gezin gerekend worden. Ware godsdienst wil zeggen: leven naar Gods wil. Leven naar Gods wil is: luisteren naar en gehoorzamen aan Gods wil. Zo mag het geloof een gestalte krijgen in het gezin. Zonder wedergeboorte kunnen we God niet welaangenaam dienen. De Heilige Geest is daarvoor nodig. We moeten ons steeds afvragen, hoe we het gelezen gedeelte kunnen toepassen op de praktijk van het leven. Het gezin zoals het in de Bijbel getekend wordt, is weleens genoemd ‘een kerkje in de kerk’. Voor huisgodsdienst kunnen we in grote lijnen dezelfde liturgie aanhouden als in de kerkdienst. Samen lezen, samen bidden en samen zingen.

Opdracht
De opdracht voor huisgodsdienst ligt bij echtparen en bij ouders die kinderen toevertrouwd hebben gekregen. Het is een Bijbelse opdracht. Een opdracht van God. In het Oude Testament lezen we daarvan: ‘En deze woorden, die ik u heden gebiede, zullen in uw hart zijn. En gij zult ze uw kinderen inscherpen, en daarvan spreken, als gij in uw huis zit, en als gij op den weg gaat, en als gij nederligt, en als gij opstaat’ (Deut. 6). En in het Nieuwe Testament lezen we: ‘Voedt hen op in de lering en vermaning des Heeren’ (Ef. 6:4). Ouders hebben bij de doop ook beloofd hun kind(eren) naar hun vermogen te onderwijzen. Onze jawoorden zijn echter makkelijker uitgesproken dan dat we ze in de praktijk waarmaken. Ook ambtsdragers hebben de taak op huisbezoek navraag te doen hoe het er in gezinnen voorstaat met de huisgodsdienst. In de kerkorde staat: ‘predikanten en ouderlingen wekken, met name bij huisbezoek, de leden der gemeente op tot het getrouw onderhouden van huis(gods)dienst met Schriftlezing, gebed en gezongen of gelezen lied …’

Praktijk
Wat mooi als je in de praktijk vastberaden ouders tegenkomt die de Heere met hun gezin verlangen te dienen. Jozua is zo’n ouder: ‘Aangaande mij en mijn huis, wij zullen de Heere dienen.’ De praktijk is echter weerbarstig. Zeker bij het ouder worden van de kinderen. Hoe gaat dat? De maaltijd is voorbij. ‘Het eten heeft weer gesmaakt.’ Vader geeft moeder het dagelijks compliment over het eten en pakt de Bijbel. Het gezin zit samen aan tafel rondom het Woord van God. Ik hoop dat vader Psalm 117 leest, denkt Hanneke. Zij heeft weinig tijd, want de pianoles begint om half zeven. Maurits en Marlies hebben ook haast. Marlies moet naar vioolles en Maurits denkt aan de pittige aardrijkskunderepetitie van morgen. Het vriendje van Henry staat voor de deur al te wachten. En daarbij: de jongste telg van het gezin zit al enige tijd aan tafel uit moeheid te jengelen. In dat spanningsveld opent vader de Bijbel en zit het gezin bijeen. Vader is moe na een dag inspannend werk. Misschien herkennen we dit?

Bedenk steeds het voorrecht om met elkaar het Woord van God te openen. Daarvan mogen we hoge verwachtingen hebben. Gods Woord is levend en krachtig (Hebr. 4:12). Het Woord wil ons wijs maken tot zaligheid (2 Tim. 3:15). Het is het zaad dat de Heilige Geest gebruikt voor de wedergeboorte (Jak. 1:18) Het Woord van God wijst ons de weg van het leven (Ps. 32:8). En de Heere spreekt daardoor: ‘Hoort aandachtig naar Mij’ (Jes. 55:3). Wat komt er een hoop bij kijken als je met je gezin huisgodsdienst wilt houden. Dat is niet alleen een moment op de dag. Kinderen voed je niet alleen op door wat ze horen en lezen, maar ook in wat ze zien. Het is mooi als het leven van ouders spreekt. Dat is onderdeel van het Bijbels inscherpen. Een goed uitgangspunt is dat de kinderen van jongsaf van ouders weten: de Heere is Koning en wij willen Hem in alles dienen. De voorkeur heeft een dagelijks vast moment te nemen voor huisgodsdienst. Rondom een van de maaltijden. Bij het begin of afsluiten van de dag. De tijd is een schaars artikel. ‘Geen tijd’ is geen excuus. ‘Zoekt eerst het Koninkrijk Gods en Zijn gerechtigheid ...’ heeft de Heere Jezus gezegd. Hoe ouder kinderen worden, hoe moeilijker het soms wordt. Creëer bij kinderen die doordeweeks op kamers wonen, in het weekend een geschikt moment om samen te zijn rondom Gods Woord.

Onderzoek Gods Woord
Opvoeden in de leer van Gods Woord betekent dat ouders hun kinderen vertrouwd maken met het Woord van God. Gods Woord is het enige richtsnoer voor ons leven. God spreekt door Zijn Woord. Vertel daar eens iets over vanuit eigen leven aan de kinderen. Breng eerbied bij voor Gods spreken. De voorkeur heeft Gods Woord in zijn geheel door te lezen. Hetzij op volgorde, hetzij bij afwisseling het Oude en Nieuwe Testament. Matthew Henry zegt: ‘Schijnen sommige Schriftgedeelten minder stichtelijk te zijn? Lees dan vooral die gedeelten die het meest stichten.’ Laat ieder vanuit een eigen Bijbel meelezen of om beurten een vers lezen. Bij afwisseling kun je met de kleinere kinderen ’s middags de Kijk-en-luister-Bijbel, Kleuter- of kinderbijbel lezen. Misschien is er op zondag een mooi moment iets vanuit de kerkgeschiedenis mee te geven of voor te lezen uit Bunyans Christen- of Christinnereis, of de Heilige oorlog. Een goed dagboek, Bijbelstudiemateriaal, een commentaar, een studiebijbel of kanttekeningen kunnen bij het onderzoeken van Gods Woord ook helpen het Woord uit te leggen.

Van het hoofd naar het hart
De Puriteinen waren gewoon te zeggen dat de Heere doorgaans van het hoofd naar het hart werkt. Ik citeer een collega (ds. PdO) die liefde heeft voor het Puriteins gedachtengoed en die nog niet zo lang geleden in Om Sions Wil schreef: ‘Uit het hoofd leren (ook voor onszelf!) is een heel belangrijk punt, waar helaas te weinig aandacht voor is. Het lijkt moeilijk, maar in de praktijk is het goed te doen. Kies een kernachtig, afgerond Bijbelgedeelte, bijvoorbeeld Psalm 23, 51, 103; Jes. 53, 54, 55; Rom. 5:1-11; Efeze 2:1- 10. Kopieer dat, zodat er niet gebladerd hoeft te worden. Zeg voor of na het Bijbellezen vers 1 met elkaar op. Doe dit bij iedere maaltijd, dan kan ik je verzekeren dat ze het na een week kennen. De week daarop vers 1 en 2, de week daarop vers 1, 2, 3 enzovoort. Na het laatste vers is het goed om het hele gedeelte nog een week te blijven herhalen, anders zitten de laatste verzen er niet zo goed in. Ter afwisseling kan er een goed inhoudsvol gedicht geleerd worden. Zorg dat ze dat allemaal op papier voor zich hebben. Elke week een couplet. Stel een beloning in het vooruitzicht, als stimulans. Het is belangrijk om hierin consequent te zijn, anders komt er niets van terecht. Als kinderen aan het ritme gewend zijn, gaan ze het ook normaal vinden en weten ze gewoon dat het gebeurt.’

Bedenk steeds waarvoor uw kinderen in deze wereld bestemd zijn. Zij moeten een zaad zijn dat de Heere zal dienen, dat Hem aangeschreven zal worden tot in geslachten (Ps. 22:31).

Veenendaal, ds. H. van der Ziel

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen