De verkiezing (1) het wonder

Nu, dan is het óók de moeite waard om de Dordtse Leerregels uit te laten spreken. Het lijkt een moeilijk, theologisch geschrift. Maar wie de moeite neemt om te luisteren, hoort hier een getuige van een groot wonder, van een opwekking uit de dood. Het begint namelijk met een dodelijk verloren zondaar, en het eindigt met een volkomen zaligheid. Iemand die zéker verdoemd is, wordt zéker gered. Hoe kan dit ooit? Daar ligt het werk van de drie-enige God tussen. In Hém eindigen dan ook de Dordtse Leerregels (V.15): “Welken enigen God, Vader Zoon en Heiligen Geest, zij eer en heerlijkheid in eeuwigheid. Amen.”

Het werk van de drie-enige God, dat is het geheim van deze Vijf Artikelen. De drie-enige God brengt een volstrekt verlorene tot een volkomen verlossing. We kunnen het zo ordenen:

• Verloren zondaar

• Verkiezende Vader

• Verdienende Zoon

• Vernieuwende Geest

• Geredde zondaar

Dit vijftal loopt ongeveer parallel met de zogenoemde “vijf punten van het calvinisme”:

1. Totale verdorvenheid

2. Onvoorwaardelijke verkiezing

3. Persoonlijke verzoening

4. Onwederstandelijke genade

5. Volharding der heiligen

En u begrijpt het al: deze vijf punten vallen nagenoeg samen met de “Vijf Artikelen tegen de remonstranten” oftewel de Dordtse Leerregels. Die gaan als eerste over de verkiezing. Daarover gaan deze en de twee volgende bijdragen in deze serie.

Spreken over verkiezing

Misschien hebt u zich intussen wel afgevraagd, waarom ik dit artikel zó begin. Waarom ga ik niet direct over tot het behandelen van de inhoud van hoofdstuk I? Omdat juist het leerstuk van de verkiezing zo snel verkeerd begrepen wordt. Sommigen willen daar het liefst helemaal niet van weten, anderen geloven er wèl in maar lopen er juist mee vast (over die beiden meer in het derde artikel). Bij allebei komt dit doordat de verkiezing niet goed geplaatst wordt. De verkiezing wordt dan gezien als een soort loterij. Alsof God in de eeuwigheid willekeurig uit een bak met namen er een aantal getrokken heeft. Degenen die niet getrokken zijn hebben pech gehad en kunnen er verder ook niets aan doen.

Nee! Zó is God niet, zo spreekt de Bijbel niet over Hem en zo spreken de Dordtse Leerregels niet over de verkiezing. Ik hoop dat u kunt eindigen waar de Dordtse Leerregels eindigen: in de lof op de drie-enige God (V.15). Daarvoor moet u ook beginnen waar zij beginnen (I.1): in verdriet over de gevallen mens: “Aangezien alle mensen in Adam gezondigd hebben en aan de vloek en eeuwige dood zijn schuldig geworden…” Dát is onze toestand: dood in de misdaden en de zonden. Geen willoos slachtoffer van een willekeurige God, maar onwillige zondaren tegenover een goede God. Daarom zou het terecht geweest zijn als wij állen verloren zouden gaan. Dat is een notie die in dit hoofdstuk voortdurend terugkomt. Niet alleen in artikel 1, maar ook in artikel 5, 6 en 15 (waarin staat dat God heeft besloten mensen “in de algemene ellende te laten waarin zij zichzelf door hun eigen boosheid hebben gestort”). Een vreselijke, aangrijpende werkelijkheid, maar één waar we onze ogen niet voor mogen sluiten. Integendeel, we hebben die onder ogen te zien en daarin onze eigen schuld te erkennen. Dán wordt het zo’n wonder, te zien dat er een uitweg is. Een uitverkiezing. Een Goddelijk besluit vóórdat er maar een mens was, om te zorgen dat er mensen gered zouden worden. Niet verloren gaan, maar het eeuwige leven krijgen. Ziet u? De uitverkiezing is onderdeel van Gods plan om zalig te maken – niet om mensen lastig te vallen! Hoe komen verloren zondaren ooit tot de volkomen zaligheid? Kijk nog eens terug hierboven: door de verkiezende Vader!

Gods goedheid

Wilt u zeker weten dat de Dordtse Leerregels het zó bedoelen? Lees dan nog eens mee vanaf het begin. Artikel 2: “Maar hierin is de liefde Gods geopenbaard”. Hoort u wel? Vanuit onze diepte willen de leerregels ons omhoog doen kijken tot God. En dan zien we geen willekeurig God, maar een liefhebbend God. Hij heeft Zijn Zoon in deze wereld gezonden. Midden in deze verloren wereld, waar alleen maar mensen leven die het 100 % verzondigd hebben en die allemaal onderweg zijn naar het eeuwige verderf. Hij heeft Zijn Zoon gegeven opdat zij die geloven niet verderven. Wat een oneindige goedheid!

Daar nemen de artikelen ons ook verder in mee. “Opdat mensen tot het geloof worden gebracht, zendt God goedertierenlijk verkondigers van deze zeer blijde boodschap”. Hoort u het opnieuw? Dit zijn geen theoretische zinnen, keurig rechtzinnig maar verder doods en afstandelijk. Nee, zij zingen verheugd van Gods goedheid. Een goedheid waarmee de Heere ook al tot u gekomen is. Hij heeft immers verkondigers van die zeer blijde boodschap naar u toe gestuurd! Dat u het Evangelie gehoord hebt, dat is een wonder van genade. Onverdiend, ongevraagd. Alleen al in dit opzicht bent u ‘uitverkoren’. En voordat u zich druk maakt over de vraag of u ook in de volle zin van het woord uitverkoren bent tot zaligheid, mag u eerst dit onder ogen zien. En moet het eerst tot een geloofsantwoord komen (art. 4). Dát is het ‘werk’ dat u hebt te doen als u nog verstoken bent van de zaligheid: “geloof in de Heere Jezus Christus en gij zult zalig worden”. Maak u niet druk om de vraag of u wel verkoren bent, maar of u wel gelooft.

En áls u dan geloof mag beoefenen, dan mag u ook leren belijden dat de enige oorzaak daarvan ligt in de verkiezende God. U bent niet begonnen, maar Hij is begonnen, al ver voordat u er was. Hierin ligt het ongerijmde van de remonstrantse visie. In de “verwerping der dwalingen” (achteraan hoofdstuk I) verwerpen onze vaderen de remonstrantse gedachte dat God hen verkiest die op een goede manier gebruik maken van hun verstand enzovoorts (Verwerping art. 4). Alsof er ooit iemand zou zijn die dat zou lukken! Wij zijn “dood in de misdaden en de zonden”. Dan is er toch geen beginnen aan! En al zou je al een begin weten te krijgen, dan zou je het nooit weten vol te houden. Nooit zou je dus zeker kunnen zijn dat je zalig zou worden. Ook die gedachte mogen wij met onze vaderen (Verwerping art. 7) ver van ons werpen. God is Degene Die begint, voortzet en voleindigt. In Hem ligt de zaligheid zeker. Wie Zich aan deze God toevertrouwt, mag in Hem vast liggen en in Hem eindigen. Zoals artikel 18 dat doet: “Want uit Hem en door Hem en tot Hem zijn alle dingen. Hem zij de heerlijkheid in der eeuwigheid. Amen.”

Oldebroek, ds. M. van Reenen

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen