‘Gij zult niet begeren’

Verkeerde begeerten komen voort uit een hart dat verkeerd is. Een hart dat toegebogen is naar zichzelf, zoals Luther zei, in plaats van naar God. Je ziet het al bij kleine kinderen. Soms kan een kind niet talen naar bepaald speelgoed, totdat een ander kind ermee begint te spelen. ‘Die is van mij!’ Kinderen willen dezelfde pen als hun vriendinnetje, dezelfde voetbalschoenen als hun vriendje, een kinderfeestje dat even mooi is, een cadeautje voor de juf waarmee je voor de dag kunt komen…

Het vorige artikel ging erover dat dit gebod de vinger legt bij twee gevaren waartoe ons hart maar al te zeer geneigd is: de seksuele begeerte en de zucht naar geld en goed. Die zijn echter nog maar het topje van de ijsberg. Het hart van volwassenen is niet anders dan dat van kleine kinderen. Als we zien dat anderen iets hebben wat wij zelf niet hebben, roept dat ontevredenheid en jaloezie op. Wat zouden we graag de psychische stabiliteit willen hebben die we bij een ander menen te zien, of die gelijkmatige, toegewijde echtgenoot, die intelligente kinderen, die rust in huis, die lichamelijke gezondheid, die heerlijke vakanties, die kinderen zonder problemen. Enzovoort.

Ons arglistige hart praat zulke ontevredenheid graag goed. Het zijn toch geen verkeerde dingen waarnaar je verlangt? Dat klopt. Maar we kunnen op een verkeerde manier naar goede dingen verlangen. We kunnen ook op een verkeerde manier jaloers zijn op het geloof van een ander, een even goede christen willen zijn als een ander. Predikanten kunnen hun collega's heimelijk benijden om hun goede preken en de vrucht op hun bediening. Als we zulke zaken ootmoedig van God begeren, wil Hij mild geven. Als ze echter voorwerp worden van ontevreden begeerte, kan dat ons geestelijk leven ontwrichten en verwoesten.

Waar komt die ontevredenheid vandaan? Het raakt aan ons eergevoel als anderen meer hebben dan wij. We krijgen het gevoel op een tweede plek te staan. Terwijl we voor ons besef net zo goed de eerste plaats verdienen. We vergelijken onszelf veel gemakkelijker met iemand die meer heeft, dan met iemand die minder heeft. En als we wel kijken naar iemand die minder heeft, worden we eerder trots dan dankbaar. Ons eergevoel is een gebrek aan ootmoed voor God. We denken rechten te hebben, terwijl we zondaren zijn die alles verbeurd hebben.

Ontevredenheid laat zien wat er in ons hart leeft. Daar huist niet alleen trots, maar ook afgoderij. We zoeken ons heil en geluk in wat God heeft geschapen in plaats van in God zelf. Volgens Paulus is dat de kern van afgoderij: het schepsel eren boven de Schepper (Rom. 1:25). We willen graag Gods gaven hebben. Een mooi huis wordt ons geluk, een fijn gezin, een goede gezondheid enzovoort. De Gever kan een woord van dank krijgen, maar niet de liefde van heel ons hart. Daarmee onteren we God. Hij heeft ons gemaakt om ons geluk te vinden in Hem. Er loopt hier een duidelijke lijn van het tiende gebod naar het eerste gebod. Het tiende gebod maakt de cirkel van Gods wet rond. ‘Uw gebod is zeer wijd’ (Ps. 119:96).

Het tegengif tegen ontevredenheid en verkeerde begeerte is genade. Waar de wet van God ons ontdekt aan onze schuld en verlorenheid en waar de Heilige Geest uitdrijft naar Christus, daar bloeit de ootmoed en verwondering op. God is genadig. Hij schenkt uit goedheid, zonder peil, ons het eeuwig zalig leven. Elke gave die ik van God ontvang, is onverdiend, gekocht met het kostbaar bloed van Christus. Ik mag delen in alle schatten en gaven van Christus. Vergeving van zonden, eeuwige gerechtigheid en zaligheid. De vreugde die ik daarin vind, is nog maar een voorproefje van wat komen gaat. En ik mag weten dat God zelfs mijn gebrek gebruikt voor Zijn goede bedoelingen.

De beleving van Gods genade geeft tevredenheid in tegenspoed en kruis. De Psalmen tekenen die bevinding voor ons uit. Asaf is jaloers op de voorspoed van de goddelozen. Maar als hij in Gods heiligdommen ingaat, leert hij om aan God genoeg te hebben: ‘Bezwijkt mijn vlees en mijn hart, zo is God de Rotssteen van mijn hart en mijn Deel in eeuwigheid’ (Ps. 73:26). Te midden van alle verdrukking zingt Psalm 119 het uit: ‘Ik ben vrolijker in de weg van Uw getuigenissen dan over alle rijkdom’ (Ps. 119:14).

Het tiende gebod is diep en ontdekkend. Het legt onze verlorenheid bloot en laat ons zien hoe zeer wij Christus nodig hebben. Tegelijk is het gebod ook een belofte. Wat God eist, wil Hij in genade schenken. Nu als een klein beginsel en straks volkomen. Hij Zelf wil voor eeuwig genoeg voor ons zijn. Hij wil mij gebruiken in Zijn dienst op de plek en met de mogelijkheden die Hij mij geeft. Het laatste gebod stelt mij de vraag: Heb ik genoeg aan mijn Schepper, Die ook mijn Verlosser wil zijn?

Stolwijk, ds. W. van Klinken

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen