Het protestantisme in Oostenrijk

Meermalen wezen wij den laatsten tijd op de verdrukking, die over de Kerk in Oostenrijk gekomen is. In dit ongelukkige land leeft de Kerk sinds een paar jaren onder een ware terreur, waarin Rome en de Staat samenspannen om haar ten onder te krijgen en zoo mogelijk te dooden. Nooit heeft ons dit alles echter zóó duidelijk voor oogen gestaan alti! 'sinds wij het voorrecht hadden, persoonlijk twee Oostenrijksche predikanten, naar Amsterdam gekomen, te ontmoeten. De artikelen van üs. van Hoogenhuyze in De Protestant waren reeds vol van tragedie die zich in Oostenrijk afspeelt, maar eerst als ge het met eigen ooren hoort -uit den mond van deze vervolgde mannen, begint het in al zijn vreeselijkheid voor u te léven!
Sinds eenige jaren is in Oostenrijk de „uittredingsbeweging" begonnen. Duizenden bij duizenden wierpen het juk der dwaalleer af en vroegen toegang tot de Evangelische Kerk. Tot op heden gaat dat door. Het volk is innerlijk geheel los geraakt van de Roomsche Kerk, die het steenen gaf voor brood. iMen begeert in steeds wijder kring het Evangelie van Gods vergevende liefde in Christus te hooren. Het „enkel door des Middelaars bloed" trekt de zielen machtig aan, overal ritselt er nieuw leven in Oostenrijk! Rome heeft dit natuurlijk met groote zorg aangezien. Niet, dat zoovelen die „belijdenis-loos" waren, gingen vragen naar het Woord Gods — dat waren zij, die reeds vroeger met Rome gebroken hadden. Maar dat duizenden uit de Roomsche Kerk traden en zich tot de Evangelische Kerk voegden, dat wekte zorg en woede. Daar moest 'n eind aan komen! Indien niet goedschiks dan kwaadschiks!
Welnu, het gaat nu kwaadschiks! Eerst Dollfuss, nu Schussnigg zijn gewillige instrumenten in de hand der Roomsche Kerk, om haar te beschermen en de Evangelische Kerk op ongehoorde wijze te onderdrukken. De moord op Dollfuss werd welkome aanleiding om alle recht ter zijde te stellen en tegen de Protestanten te gaan woeden. Een der predikanten dien wij spraken, verhaalde van zijn wekenlange gevangenschap. Met vijf en twintig anderen in één kerker. De gevangenen geslagen en mishandeld tot zij voor dood ineenzakten, verschillende met gebroken armen en beenen. Een jonge man van 34 jaar werd op zijn verjaardag opgehangen — 'n proces was nog niet gevoerd, maar uit Weenen was het bevel gekomen dat hij geëxecuteerd moest worden. Den volgenden dag werden de andere gevangenen bij hun gewone „half uur in de buitenlucht" gedurende dien tijd gedwongen in een kring om de galg te loopen!
Deze predikant dankte het aan het feit dat hij behalve Oostenrijksch ook Zwitsersch Staatsburger was, dat hij een gelijk lot ontkwam. Men zocht in hem het hoofd der uittredings-beweging te treffen. Al zijn goederen verbeurd-verklaard, precies als van de andere leidende figuren der Evangelische Kerk. Zoo ging het verhaal door1 i—. Een verhaal óók van den geloofsmoed van velen, die slechts in het Woord Gods hun steun en in den Heere hun vertrouwen en schild vonden. Wij hoorden met spanning van kostbaar evangelisatiewerk van dezen predikant in zijn gevangenschap, dag in dag uit bij degenen die met hem in zijn kerker opgesloten zaten. En van zijn wassenden invloed op de schare. „Eerst als een predikant óók in de gevangenis gezeten heeft, wordt hij bij de Gemeente voor „vol" aangezien!"
Daar in Oostenrijk is op het oogenblik de eerste vuurlinie in den strijd der „actio catholica" van Rome en van het Protestantisme. Daar ligt als het ware een dam — het bezwijken daarvan zou voor de Protestantsche zaak in Europa bedenkelijke gevolgen hebben! Daar vecht men met den moed der wanhoop, neen des geloofs. Zonder geldmiddelen. Zonder bescherming van het Recht. Recht is er in Oostenrijk voor de Protestanten niet meer. De roomsche terreur zet er alles op alles tegen het Protestantisme, dat nochtans veld wint — men hoopt in 1936 vijftigduizend nieuwe overgangen uit Rome te kunnen boeken!
Wat ons in dit samenspreken trof, was de scherpe blik, die deze predikanten bleken te hebben op de positie van het huidig Protestantisme in heel Europa. Met name over Duitschland en zijn strijd tegen Rome hoorden Wij belangrijke dingen van een man, die ook daar telkens vertoeft, die figuren als Müller, Kerll en anderen persoonlijk kent. Hoe Rome in het drie-kwart Protestantsche Zwitserland thans Buitenlandsche Zaken in zijn greep heeft weten te krijgen, maar het Zwitsersch Protestantisme slaapt en ziet het niet —
Onze eindindruk was wel, dat wij leven in een tijd die voor de ontwikkeling der dingen van het uiterste belang is. Overal komt het probleem van de verhouding van Kerk en Staat weer op het eerste plan te staan. Rome doet een hernieuwde poging om het verloren gebied te herwinnen, ln Oostenrijk wist het 'n soort theocratie te vestigen die beter met den naam diabolocratie ware te stempelen, en waarbij, naar de woorden van ons Volkslied, Christus' „arme schapen" „in grooter nood" zijn gekomen.
Dat de oogen van het Vaticaan bij dit alles óók op Nederland zijn geslagen, is een waarheid die men in ons land nog altijd niet beseft. Al meer blijkt wat een Kuyper op zijn geweten nam. toen hij Rome in ons land te paard hielp. En als God het niet verhoedt, gaan wij in Nederland toestanden tegen, die aan de huidige Oostenrijksche gelijk zullen zijn. En nog altijd wordt de Roomsche Staatspartij daarbij geholpen door verblinde Protestantsche partijen — wat zullen wij anders doen dan De Klok te lufden, die welhaast een noodklok wordt, gewagend van naderende doorbraak der dijken? Het Oostenrijksche Protestantisme heeft een dubbel recht op onze hulp. 't Is onze dure roeping die kleine schare verdrukten en ontrechten naar onze kracht bij te staan. Met ons gebed. Zeker, maar ook met ons geld in dien ongelijken strijd tegen de macht die zich daar weer eens in haar ware gedaante laat zien: „hij draagt zijn rusting nog van gruwel en bedrog." Wij hebben dit te doen om hunnentwil. Maar niet minder om onszelfs wil! Want daar in Oostenrijk ligt een deel van het front. Ver weg, zeker, maar 't is tenslotte hetzelfde front. En de nederlaag daar zou ons niet zonder meer voorbijgaan! Leden van Protestantsch Nederland, wien de zaak van het Protestantisme, de heerschappij van het Evangelie, de eere van Christus boven alles lief is, verstaat uw roeping, doet uw plicht!
L. C. W. E.
Postrekening 1-2-6-4-4. N.S. Wij vestigen de aandacht op een brochure van Ds. A. G. H. v. Hoogenhuyze: De Protestanten in Oostenrijk in onze dagen vervolgd, uitgave van De Evang. Maatschappij (ƒ0.15).

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen