Krokedillentranen

De heer Mr. T. J. Verschuur, voorzitter van de R.K. Staatspartij, sprak op de jaarvergadering van den R.K. Kamerkring- Haarlem. Natuurlijk ging zijn rede over de houding van Dr. Colijn, al raakte hij allerlei onderwerpen aan.

Wanneer Dr. Colijn het verslag dier rede in het Handelsblad heeft gelezen, zal hij zich niet bepaald gevleid gevoeld hebben en in elk geval zeer onbevredigd. 't Is waar, de geachte spreker heeft om den verstootene gehuild: „Thans heeft de rol van den heer Colijn voorloopig een eind genomen; we hadden het gaarne anders gezien", zoo zuchtte Mr. Verschuur, presiuent van de R.K. btaatspartij.

ik kan mij voorstellen, dat zijn stem bij deze uitspraak van ontroering gebeetd heett; wie weet, heeft hij een traan uit zijn ooghoek weggepinkt of zelfs zijn zakdoek te voorschijn gehaald?

M a a r . . . . 't was de echte droefheid niet. Dr. Colijn gold immers in heel zijn rede als de kop van jut. hn wie speelden de beau—role.' Dat waren natuurlijk de R.K.-ers, volksvrienden, redders van het parlementaire stelsel, voorvechters van het vaderland.

De tranen van Mr. Verschuur leken verbazend veel op krokodilletranen. Üe kabinetscrisis, tengevolge van de motie-Deckers, was ontstaan in het kabinet- Colijn zelf, zoo heette het. Men zou van een soort zelf torpedeering (wat dat is, weet een schooljongen van 8 jaar tegenwoordig al) kunnen spreken! Natuurlijk voegde de geachte spreker er niet bij: Omdat Dr. Coiijn 't gewaagd had na de halsstarrigheid der R.K.-ers een kabinet te vormen zonder Roomsche ministers. Dit blijkt wel de grootste politieke fout te zijn, ooit door dezen bekwamen man gemaakt; althans in de oogen zijner R.K. bondgenooten.

Doch meer pijlen had de redenaar te Haarlem in zijn koker. „Nog een oorzaak was dat het den heer Colijn steeds minder aanstond met de Katholieken samen te werken; reeds in 1937 ontwikkelde hij de meening dat er weer een kabinet op breede basis moest komen. Hij geloofde nooit aan de coalitie en ook niet aan de antithese tusschen geloof en ongeloof, waaraan Kuyper zijn geheele leven gewijd heeft."

Merkt ge, Colijn neergehaald met behulp van Kuyper. Kuyper strijder voor Jiet geloof tegen 't ongeloof; Colijn daarentegen geloofde niet aan de tegenstelling -tas'sehen -yeloerf «h ongeloof' Colijn de rechte broeder niet! Zóó gaat het, wanneer men je lang genoeg heeft gebruikt. Ondank: is 's werelds loon. Mr. Verschuur en de zijnen strijders voor het geloof! Maar Colijn? Men noemt hem nog wel geen humanist; maar een liberaal is hij zeker en gewis, ondanks het feit dat hij de man van de A.R. Partij is.

Inderdaad, ontdekkende woorden en feiten kan men in de politiek opdoen. Zelfs een politicus als Dr. Colijn. Zou hier het spreekwoord: Wanneer de vos de passie preekt, boer pas op je ganzen!, ook van toepassing kunnen zijn? Maar de degradatie van den ex-bondgenoot moest nog dieper gaan. „Op economisch terrein hield de liefde van Colijn voor de coalitie op"; m.a.w. Colijn was conservatief, reactionair; de R.K. Staatspartijers zijn echter de ware volksvrienden. Immers, de R.K. S. heett in de laatste jaren een tamelijk rooden inslag gekregen. Baron van Wijngaarden is haar voorzitter niet meer; vooruitstrevender elementen geven nu den toon aan. Dat de R.K. S. langzamerhand er geen been in ziet samen te gaan met de S. D. A. P.'ers, ligt in de lijn van d^ R.K. S. Daarin is een opstuwen van het arbeiderselement naar links, al meer naar links. Daarbij paste het inzicht van Dr. Colijn niet langer.

Doch nog één pijl had Mr. Verschuur op zijn boog. Die trof in het hart. Dr. Colijn stond een interview aan de Telegraaf toe; daarin liet hij bezadigde critiek op de houding der tegenwoordige regeering in verband met den spannenden 1 len November hooren. Uitgebuit werd dat door den spreker te Haarlem op deze wijze: „Meen nu iemand dat deze maatregelen (inundatie, evaculatie, alarmtoestand in het leger) genomen zijn zonder dat ze noodig waren? Het is misselijk en laf achteraf te zeggen: was die drukte nu wel noodig? Spreker heeft hier vooral het oog op de kritiek van de Telegraaf. Het is jammer dat de heer Colijn, door zich in te laten met dat blad, een droevig figuur heeft geslagen."

Ziezoo, daar kan de Telegraaf het mee doen e n . . . . Dr. Colijn. Op die wijze zal het hem wel duidelijk worden, gelijk de Telegraaf het natuurlijk al lang wist, dat hij bij de R.K. Maasbode, enz. geen persona grata meer is. Mr. Verschuur gaf Dr. Colijn den genadestoot. Nog zei de spreker in zijn rede: „Wij kunnen zeggen van de dingen die om ons heen gebeuren, dat ze onmenschelijk zijn; ze zijn ook grootsch.... Wij hebben er de les uit geleerd grooter te denken." Zou de geachte spreker dat nu waarlijk denken? Heeft hij geleerd grooter te denken? Bestaat dat „grooter" dan daarin dat hij den vroegeren bondgenoot eens netjes uitkleedde en den volke tentoonstelde?

In elk geval, ook deze rede laat èn Dr. Colijn èn ieder die in ons land nog hangt aan zijn Protestantsche traditiën en vrijheden klaarlijk zien, dat Rome ons gebruikt zoolang wij ja en amen zeggen op wat zij gelieft te decreteeren. Doch zoodra we onszelf durven zijn, trekt ze de wenkbrauwen saam en laat ons de tanden zien. Dan gaat ze bijten en al die mooie tirades van voorheen over strijd van geloof tegen ongeloof, eenheid en broederschap zijn op eenmaal vergeten. We gaan nu van lieverlede den kant op van een bondgenootschap tusschen Roomsch en Rood. Minister de Geer speelt met zijn ministerie het praeludium voor de compositie die we in de naaste toekomst zullen hooren. Althans, wanneer de gebeurtenissen die tegenwoordig met sprongen gaan, dit verloop niet achterhalen. En Mr. Verschuur? Huilde hij? Weineen, maar de oude vriendschap bracht mee, dat hij toch even een bedroefd gezicht trok.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen