De oorsprong van ons volk als volk

Prof. mr. P. Scholten heeft in de Universiteit van Amsterdam een lezing gehouden over: ,,De invloed van het geloof op ons volkskarakter"; het was de laatste lezing van den lezingencyclus ,,Nederlandsche geest" vanwege de contact-commissie van studentenvereenigingen.

De geopenbaarde waarheid, zoo zeide spreker, is het object van de theologie, zoodat hierin geen direct verband tusschen geloof en volk bestaat. Dit verband bestaat wel waar het den vorm betreft. Een volk ontstaat daar, waar gemeenschappelijk wordt geleden en gestreden.

Het Nederlandsche volk is in den strijd tegen Spanje als volk ontstaan. Deze strijd was tegelijk een geloofsstrijd. Hierbij heeft de gereformeerde godsdienst in den ruimsten zin een stempel op ons volk gedrukt. ,.Het Wilhelmus" is hiervan een voorbeeld. Nooit is er een volkslied geweest, dat iegelijk zoowel een volkslied als een geestelijk lied is. De vrijheidszin, die in ons volk leeft, is ook uit den Calvinistischen strijd voor vrijiheid van geloof te verklaren. Ook is de verdraagzaamheid een gevolg van het Calvinisme. Hier wordt verdraagzaamheid niet bedoeld zooals Lessing haar opvatte in ,,Nathan der Weise". Want in dat opzicht is het Calvinisme onverdraagzaam, maar het wil geen geloofsdwang. Zoo is er in de zestiende eeuw een burgerij met een Christelijken burgerzin ontstaan, die mede zijn inhoud van het Calvinisme ontving. Door de Fransche revolutie heeft het begrip ,,burger" verandering en verzwakking ondergaan en is het in de negentiende eeuw vaak een hol begrip geworden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen