Jonker Georg

t Zou morgen Allerheiligen zijn in Wittenberg. Dan zouden de kerkdeuren openstaan en de feesthoudende schare zou binnenstroomen om al de heiligen tezamen, teveel in getal dan dat ieder zijn „heiligendag" zou hebben, te eeren.

Die gelegenheid kon een gefolterde ziel als van Maarten Luther, al dagen in zijn binnenste protesteerende t e - gen den aflaatzwendel van Tetzel, niet laten voorbijgaan. Hij moest zijn geweten vrij maken; en op den stillen avond van den voorgaanden dag, 81 October 1517, gaat hij naar de poort van de slotkapel en hamert zijn perkament met de beroemde 95 stellingen daarop vast. Dat was in die dagen het middel van publicatie. Zoo zouden de inwoners zijner stad den volgenen dag allen op de hoogte zijn van zijn bezwaren.

Hoe heeft die klop op de deur in den stillen avond van dien dag vóór Allerheiligen doorgeklonken. Hij is gehoord in heel Saksenland, in heel het Duitsche Rijk. Vorsten en prelaten zoo goed als de gewone man hebben hem vernomen. Ja, over de grenzen van Duitschland, in het land van den paus, in Spanje, in Oostenrijk, ook in ons vaderland heeft men dien klop gehoord Het was „een nieuw geluid", voorbode van „een nieuwe lente". Het was de noodkreet van een Indrukte ziel; maar ook de profetie van nieuwe tijden en nieuwe vreugden. Hongerige menschenharten zouden brood, het Brood des Levens, ontvangen. Luthers klop op de deur kondigde deze heugelijke gebeurtenis aan. Want ideze^ eerste stap op het " "pacTTlê? nerv<>rmnig moêsTodö'r een tweede, een derde gevolgd worden. Goddelijke macht stuwde dezen man en de beweging, door hem ontketend, voort. Straks heeft hij zich te verantwoorden voor den jongen Keizer, de Rijksstanden en den legaat van den paus op den Rijiksdaig te Worms., waar hij zich als een held verdedigt en eindigt met deze onvergetelijke woorden: „Hier sta i k ; ik kan niet anders; God helpe m i j !"

Luther staat niet alleen tegenover de machtigen in wereld en kerk. God staat naast hem; en zorgt dat hij zijn vrienden en medestanders in dezen t i jd ook heeft. Keurvorst Frederik de Wijze neemt Luther op zijn terugreis van Worms gevangen, niet om hem te benadeelen, maar tot zijn bescherming en zoo vangt op den Wartburg voor den Augustijner monnik maar die in dezen burcht Jonker Georg heet. een periode van afzondering, van rust en stille overpeinzing, van onderzoek der Schriften en noesten arbeid aan. Hier wordt de Bijbel voor het Duitsche volk vertaald.

„Ik zal den Bijbel verduitschen, ofschoon ik daarmee een last op mij genomen heb, die mijn krachten te boven gaat", schreef hij reeds 13 Januari 1522 aan zijn ambtgenoot, Nic. Amsdorff te Wittenberg. Inderdaad heeft hij op den Wartburg in enkele maanden tijds het Nieuwe Testament vertaald; en straks volgt ook de overzetting van het oude. Hier werd de grondslag gelegd voor zijn verderen arbeid als Hervormer. Pinksteren 1534 was de heele Bijbel in de volkstaal overgezet.

Zoo herschiep Luther door zijn vertaling de Duitsche taal. Immers ' t was een sterk levende, de volksziel dadelijk aansprekende taal, waarin hij den corspronkelijken tekst overbracht. Zooals onze Statenvertaling machtigen invloed oefende op onze Nederlandsche taal, op heel onze cultuur, zoodat zelfs nu nog haar invloed blijkt in de meest sprekende en kernachtige uitdrukkingen, helaas! menigmaal niet meer door ons volk verstaan, evenzoo heeft Luther's Duitsche Bijbel met zijn typische woordkeus, zijn verkla!- rende toelichtingen, diep ingewerkt op de volkstaal; men verstond den Bijbel men kreeg hem lief, men n am zijn marnier van uitdrukken in het gewonedagelijksche leven over, men dronjr tot zijn diepere beteekenis tot hefl der ziel en eeuwig behoud door. Het werk van „Jonker Georg" droeg rijke vrucht, dertig-, zestig-, honderdvoud.

Bij alle waardeering voor dezeji heroïschen arbeid van één enkelen man bleef en b l i j f t de Roomsche kritiek natuurlijk niet achterwege. Men wil als vakgeleerden toegeven, dat Luther's Bijbel een taalmonument ij, doch weet tegelijk te melden, dat Luther den letterlijken zin der B|. Schrift ten behoeve zijner dwaalleer heeft veranderd en geweld aangedaan. Zoo spreekt men in dat kamp van „kettersche en leugenachtige plaatsen". ' t Is echter de vraag wie bij Bijbelvertaling de schuld draagt van vervalsching, door eigen leer in te dragen in de H. Schrift. Dat Luther's arbeid niet volmaakt was. is zeker. Dat naderhand de Bijbelvertaling opnieuw ter hand werd genomen, o.a. ook op lasten van de Staten dezer Gewesten, behoeft niet te verbazen Maar wanneer Maarten Luther alleen maar het machtige werk der Bijbelvertaling voor zijn volk had volbracht, zou hij zich reeds onvergankel ijken dank hébben verdiend van ieder die in den Bijlbei als het Woord Gods zijn heil in de vergiffenis zijner zonden om Christus' zoenverdienste mocht vinden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen