Onsaligh Oncruyt in de Akker des Heeren - pagina 14

HOOFDSTUK

III. JACOBUS

ARMINIUS.

D e predikanten Coolhaas, W i g g e r t s en Herberts hadden met h u n bestrijd i n g v a n de l e e r d e r v e r k i e z i n g n i e t z o ' n g r o t e i n v l o e d g e h a d a l s l a t e r J a c o b u s A r m i n i u s . H i j z a g i m m e r s k a n s h o o g l e r a a r te w o r d e n a a n de e e r s t e h o g e s c h o o l t e r o p l e i d i n g v a n o n z e p r e d i k a n t e n te L e i d e n . D e z e s c h o o l s t o n d n i e t o n d e r d i r e c t k e r k e l i j k t o e z i c h t , z o d a t A r m i n i u s e r bet r e k k e l i j k v r i j w a s . A l s hij m a a r h e t c u r a t o r i u m t e v r e d e n s t e l d e e n de S t a t e n v a n H o l l a n d , w a r e n er w e i n i g moeilijkheden te vrezen. Z o heeft A r m i n i u s g r o t e i n v l o e d k u n n e n u i t o e f e n e n op de j o n g e l u i , die bij h e m t e r c o l l e g e k w a m e n . A l l e m a a l j o n g e m e n s e n v a n 16 t o t r u i m 20 j a a r . W e k u n n e n n i e t n a l a t e n h i e r n o g eens te w i j z e n op h e t g r o o t b e l a n g v a n h e t o n d e r w i j s , o o k a a n j o n g e m e n s e n v a n deze leeftijd. W e m e n e n , dat. h e t w e l eens te v e e l w o r d t voorbijgezien. W e z u l l e n e e r s t een e n a n d e r u i t h e t l e v e n v a n J a c o b u s A r m i n i u s n a s p e u r e n , w a n t een m a n v a n z o v e e l i n v l o e d m o e t z e l v e o o k w e l een bijzonder m a n zijn geweest. W a t een d r o e v e j e u g d h e e f t A r m i n i u s g e h a d ! I n O u d e w a t e r w e r d hij g e b o r e n . Z i j n v a d e r w a s een h e e l e e n v o u d i g m a n , die met het m a k e n v a n messen zijn brood verdiende. A l vroeg moest hij z i j n v a d e r m i s s e n . E n o o k de p a s t o o r , d i e h e m m e e n a m n a a r U t r e c h t , overleed spoedig. D a n g a a t de j o n g e J a c o b u s n a a r M a r b u r g i n D u i t s l a n d . H e t w a s de g e l e e r d e S n e l l i u s , een w i s k u n d i g e , die z i c h o v e r h e m o n t f e r m d e . N a u w e l i j k s i s hij d a a r a a n g e k o m e n , of h e m b e r e i k t h e t o n t z e t t e n d ber i c h t , d a t de S p a n j a a r d e n O u d e w a t e r h e b b e n g e n o m e n e n e r a l l e s h e b b e n uitgemoord. O o k zijn familie. N u i s J a c o b u s g e h e e l e n a l w e e s . H i j s t a a t a l s h e t w a r e a l l e e n op de wereld. D e z o r g v o o r J a c o b u s n e m e n n u e n k e l e p r e d i k a n t e n op z i c h . Z e z e n d e n h e m o p 1 6 - j a r i g e l e e f t i j d n a a r de h o g e s c h o o l te L e i d e n , w a a r hij z a l w o r d e n opgeleid v o o r het p r e d i k a m b t . H i e r h e e f t e i g e n l i j k A r m i n i u s a l een v e r k e e r d e i n v l o e d o n d e r g a a n . E r w e r d i n L e i d e n ook wijsbegeerte onderwezen. A r m i n i u s g i n g daar zoz e e r i n op, d a t hij g e v a a r l i e p de G e r e f o r m e e r d e D o g m a t i e k te v e r w a a r l o z e n e n a l s g r o n d s l a g v o o r z i j n p r e d i k i n g te k i e z e n de t o e g e p a s t e z i e l k u n d e , v o o r a l de l e e r v a n de w i l des m e n s e n , die i n de c o l l e g e ' s v a n P r o f . Snellius altijd weer n a a r voren k w a m . D e v r i e n d e n , die A r m i n i u s op de h o g e s c h o o l h a d , z i j n l a t e r o o k de t e g e n s t a n d e r s v a n de w a r e G e r e f o r m e e r d e R e l i g i e e n de v o o r s t a n d e r s v a n het R e m o n s t r a n t i s m e . I n A m s t e r d a m z i e t m e n w e l i e t s b i j z o n d e r s i n A r m i n i u s . H i j w a s n u 21 j a a r ; zijn studie i n L e i d e n w a s voltooid. A l s het goed is, m o e t A r m i n i u s n u n o g e e n poosje i n h e t b u i t e n l a n d g a a n s t u d e r e n . D a a r t o e k r i j g t hij e e n b e u r s . D i e s t e l t h e m i n de g e l e g e n h e i d o m a a n de h o g e s c h o o l v a n C a l v i j n te g a a n s t u d e r e n . D a a r g a f de o p v o l g e r e n v r i e n d v a n C a l v i j n toen les: Theodorus B e z a . H i e r heeft A r m i n i u s leren k e n n e n zijn later zo innige v r i e n d U y t e n b o g a e r t e n a n d e r e m a n n e n , v a n w i e hij l a t e r v e e l g e m a k z a l h e b b e n , a l s de s t r i j d o n t b r a n d t . I n Genève i s A r m i n i u s t w e e m a a l g e w e e s t . E e r s t e e n p o o s j e i n 1581 e n l a t e r n o g e n k e l e m a a n d e n i n 1584. I n 1581 i s A r m i n i u s u i t Genève e n v a n d e s c h o o l w e g g e l o p e n . H e t g i n g e r n i e t g o e d . H i j h a d e e n s e e n l e z i n g g e h o u d e n , w a a r i n z i j n ideeën, d i e 13

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen