Rome, de Reformatie en de Wetenschap - pagina 39

Z o w a s het i n t e l l e c t v a n de mens, de rede, w a a r v a n D e s c a r t e s zo h o o g o p g a f , m a c h t i g genoeg v e r k l a a r d o m alles te v e r w e r k e n . M e n w a s i n staat o m het hele v e r l o o p v a n het w e r e l d g e b e u r e n , o o k v o o r d e t o e k o m s t te b e r e k e n e n e n te v o o r s p e l l e n . W a n t alles w o r d t beheerst d o o r de e e u w i g e w e t t e n v a n k r a c h t en stof. D a a r m e d e k w a m dus de w e t e n s c h a p ( e n het l e v e n , dat zij z o u b e ï n v l o e d e n ) te s t a a n i n het t e k e n v a n het materialisme. S t r a k s grijpt m e n niet a l l e e n het s t o f f e l i j k g e b e u r e n a a n , maar m e n w a a g t het erop, o o k het terrein v a n de geest te b e t r e d e n ; heel het l e v e n , o o k het z i e l e l e v e n , k a n d a n w o r d e n t e r u g g e b r a c h t tot een proces, dat v o l g e n s te b e r e k e n e n w e t t e n v e r l o o p t . D a n k o m e n m a n n e n a a n het w o o r d als D a r w i n e n K a r l M a r x . SLOT W a a r voert dit alles h e e n ? zo v r a g e n w e ons af. D e w e t e n s c h a p heeft z i c h g e w o r p e n o p de n a t u u r . Z i j meende d i e met h a a r k u n n e n e n - k e n n e n te z u l l e n beheersen. D e v l u c h t v a n de techniek, i n de v o r i g e e e u w b e g o n n e n , heeft a a n g e t o o n d , dat de mens i n d e r d a a d tot v e e l i n staat is. Z ó d a r t e l is de w e t e n s c h a p tenslotte te w e r k g e g a a n , dat ze, a l r e k e n e n d en p r o b e r e n d , w e l l i c h t z o n d e r zelf te b e v r o e d e n , w a t er v o o r de d a g z o u k o m e n , is g e k o m e n tot a t o o m s p l i t s i n g , tot het v r i j m a k e n v a n k r a c h t e n , die i n staat zijn i n één o g e n b l i k deze w e r e l d te m a k e n tot een chaos, woest en ledig. W e staan n u a c h t e r t w e e w e r e l d o o r l o g e n . Z o n d e r o v e r d r i j v i n g k u n n e n w e z e g g e n , dat d a a r a a n ten g r o n d s l a g l i g g e n de i n v l o e d e n , die er zijn u i t g e g a a n . v a n d e w e t e n s c h a p , die met G o d e n Z i j n W o o r d heeft a f g e d a a n . D e z e w e t e n s c h a p heeft op elk h a r e r t e r r e i n e n elke gedachte a a n de b e s t u r i n g G o d s , a a n Z i j n a l m a c h t , z e l f s a a n Z i j n p e r s o o n l i j k bestaan, uit het denken van de moderne mens verdrongen. D e g e v o l g e n z i j n o n t z e t t e n d geweest. W o n d e r l i j k , e n t o c h o o k w e l te b e g r i j p e n , is het — en dit is h o o g s t b e l a n g r i j k — dat de m o d e r n e mens i n z o ' n léven, dat ber e k e n d k a n w o r d e n e n w a a r i n tegelijk de m e n s h e i d b e d r e i g d w o r d t i n h a a r b e s t a a n , het niet meer uit k a n h o u d e n . E r ontstaat een d r a n g o m dit l e v e n te o n t v l u c h t e n e n het te bespotten, te h a t e n . T e r e c h t w o r d t o p g e m e r k t , dat de moderne mens zich innerlijk vereenzaamd gevoelt. D e n k t U eens i n : U fietst d o o r een d r u k k e s t a d . R e g e l s zijn er niet v o o r het v e r k e e r . I e d e r doet, w a t h e m g o e d d e n k t . Verkeerslichten ontbreken. W a t moet dat w o r d e n . . . ! D a a r k o m e n grote o n q e l u k k e n v a n . U v o e l t z i c h geen o g e n b l i k zeker. T u i s t ! peen v e r k e e r s l i c h t e n . D e m o d e r n e m e n s k e n t geen v e r k e e r s l i c h t e n meer op het gebied

38

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen