Opvoeding op basis van "verlichte ideeën" - pagina 9
v e r h e v e n h e i d d e r m e n s e l i j k e n a t u u r te b e r e i k e n " . 2 ) W i e d i t c i t a a t leest, k a n n i e t a n d e r s d e n k e n , d a n te d o e n te h e b b e n met een h u m a n i s t - v a n - d e - b o v e n s t e - p l a n k . E n t o c h s c h r e e f d e z e l f d e C o m e n i u s op 7 7 - j a r i g e l e e f t i j d : ,,Ik heb a l m i j n w e r k u i t l i e f d e v e r r i c h t o m des H e e r e n w i l . V a n iets a n d e r s w e e t i k n i e t e n v e r v l o e k t zij e l k u u r , i e d e r o g e n b l i k , dat e e n of a n d e r e a c t i v i t e i t o m iets a n d e r s w e r d op t o u w g e z e t " . H e l a a s m o e t e n w e v a n d e z e i n v l o e d r i j k e m a n z e g g e n , d a t hij het w e r k , w a a r o v e r hij s p r a k ( n i e t z o n d e r enige z e l f g e n o e g z a a m h e i d o v e r i g e n s ) n i e t heeft g e b a s e e r d op B i j b e l s e g r o n d s l a g . V o o r a l z i j n o p v o e d i n g s l e e r geeft b l i j k , d a t hij h a a r l a a t o p k o m e n u i t het v e r s t a n d e l i j k d e n k e n v a n de m e n s . D o o r w e t e n s c h a p p e l i j k e v o r m i n g , d e u g d e n v r o o m h e i d , alles dus g e z i e n v a n u i t het m e n s e l i j k d e n k e n , w i l hij het g o e d e i n de m e n s n a a r b o v e n h a l e n . D e mens k a n gel u k k i g w o r d e n , w a n n e e r hij als j o n g m e n s , i n eerste i n s t a n t i e e e n v e r s t a n d e l i j k w e z e n , ,,met v e r s t a n d als e e n v e r s t a n d e l i j k s c h e p s e l geleid w o r d t " . 3 ) C o m e n i u s g a a t zelfs n o g v e r d e r : w i e w i l w e t e n , h o e de m e n s m o e t w o r d e n o p g e v o e d , m o e t n a a r de n a t u u r k i j k e n . I n de n a t u u r v i n d e n w e de b r o n v a n a l l e k e n n i s d e r w a a r h e i d e n de g r o n d s l a g v a n alle o p v o e d i n g . W a n n e e r de m e n s dus met z i j n v e r s t a n d e l i j k d e n k e n z i c h i n s t e l t o p d e o n b e d o r v e n n a t u u r , v i n d t hij de w e g , d i e h e m tot het geluk leidt. H i e r h e b b e n w e r e e d s v o o r ons de v a l s e g r o n d s l a g , w a a r o p , z o a l s w e z e i d e n , e e u w e n l a n g het d e n k e n v a n de W e s t e r s e m e n s h e i d h a a r l e v e n s g e b o u w heeft o p g e t r o k k e n . E e n z a n d g r o n d , d i e d i t g e b o u w , als d e G o d des g e r i c h t s k o m t , i n é é n z a l d o e n s t o r t e n . D e V e r l i c h t i n g , z o a l s d e d e n k r i c h t i n g , d i e is u i t g e g r o e i d tot e e n l e v e n s - e n w e r e l d b e s c h o u w i n g , d i e m i l j o e n e n heeft verslagen, w o r d t g e n o e m d , heeft het W o o r d des H e e r e n als g r o n d s l a g v o o r h e t d o e n e n l a t e n v a n d e m e n s o p a l l e t e r r e i n e n des l e v e n s v a a r w e l g e z e g d e n d a a r v o o r i n de p l a a t s een v a l s e g r o n d s l a g gevonden. Z o a l s U w e l z u l t b e g r i j p e n , i n t e r e s s e e r t o n s d i t alles het meest, w a a r het betreft het o n d e r w i j s e n de o p v o e d i n g . T r o u w e n s , d a a r o p e n b a a r t z i c h a l t i j d w e e r het meest e n o o k met het meeste s u c c e s de geest d e r e e u w . , , W i e de j e u g d heeft, heeft de t o e k o m s t " . D a t w i s t L u t h e r , maar dat w i s t e n de mensen der V e r l i c h t i n g ook. D e a a n h a n g e r s v a n de m o d e r n e tijdgeest, d i e n ü r o n d w a a r t , z i j n z i c h d a t o o k b e w u s t . Z e l a t e n de o u d e r e n m a a r w a t d ó ó r s u k k e l e n , m a a r g r i j p e n n a a r de j e u g d . M i s s c h i e n v i n d e n w e , h e t g e e n d e geest d e r V e r l i c h t i n g met de j e u g d v o o r h a d , het s c h e r p s t g e f o r m u l e e r d i n de v o l g e n d e z i n sneden : , , W a t de o p v o e d i n g bij de e n k e l i n g is, w a s é é n s de O p e n b a r i n g (de 8
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 16 maart 1963
Koop de waarheid | 32 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 16 maart 1963
Koop de waarheid | 32 Pagina's