De valse grondslag der verlichting - pagina 13

het g o d s d i e n s t i g l e v e n . E n d a n het g o d s d i e n s t i g l e v e n b e d o e l d a l s het l e v e n , d a t z i c h b u i g t i n g e h o o r z a a m h e i d e n d a n k b a a r h e i d onder G o d s heilige w i l . W a n n e e r w e z o g a a n s c h e i d e n , g a a n w e het d o e n e n l a t e n v a n d e mens b e o o r d e l e n n a a r m a a t s t a v e n , d i e d e mens zélf v a s t s t e l t . B o v e n d i e n i s het d a n m o g e l i j k , n o r m e n v o o r 's m e n s e n d o e n e n l a t e n te v i n d e n , w a a r a a n b . v . o o k e e n a t h e ï s t e n e e n h e i d e n kunnen beantwoorden. E r zijn v e r l i c h t e w i j s g e r e n g e w e e s t , d i e t o c h v o o r deze c o n s e q u e n t i e zijn t e r u g g e s c h r o k k e n e n b . v . t e g e n de O v e r h e i d i n h u n l a n d h e b b e n g e z e g d : w e e s v o o r z i c h t i g , l a a t U w v o l k niet e e n w e g o p g a a n , w a a r h e t a l l e g o d s d i e n s t l o s l a a t , w a n t de g o d s d i e n s t ( w e l k e , d a t doet er niet b e p a a l d t o e ) is e e n b e l a n g r i j k e s t e u n v o o r het z e d e l i j k e l e v e n . V e e l a l w e r d het v e r h a a l d a n a l s v o l g t : d o e w a t o v e r e e n s t e m t met U w n a t u u r l i j k e n o r m b e s e f e n m e t w a t b e v o r d e r l i j k is v o o r U w e n a n d e r e r g e l u k . B e d e n k e n b e r e d e n e e r d i t , v ó ó r U iets doet. D o o r d e n k e n e n beredeneren v i n d t U de deugd en gaat U deugdzaam handelen. W e e s daarbij ervan overtuigd, dat U G o d h i e r i n m e e h e b t e n d a t H i j U z e k e r z a l b e l o n e n , w a n n e e r U „het pad der deugd betreedt". I n de p e r i o d e , w a a r i n de V e r l i c h t i n g i n o p k o m s t w a s , h a d m e n b u i t e n g e w o o n veel belangstelling v o o r de ethiek ; „ d e u g d " w a s een zeer g e l i e f d b e g r i p . I n o n z e p s a l m b e r i j m i n g v a n 1773 v i n d e n w e zelfs m e e r d e r e m a l e n d e d e u g d , d i e o o k d a a r zelfs a l s h o o g s t e g o e d w o r d t a a n b e v o l e n ( P s . 1 ; P s . 101 ; P s . 105 : „ D e v r o m e Jozef, r i j k v a n d e u g d " ) . M a a r . . . l a t e n w e d a a r b i j d a n niet v e r g e t e n , d a t het g o d s d i e n s t i g e l e v e n , z o a l s d i t i n G o d s W o o r d w o r d t geëist e n z o a l s d i t v r u c h t is v a n w e d e r g e b o o r t e , g e l o o f e n b e k e r i n g , h i e r o p de a c h t e r g r o n d g e d r u k t w o r d t . H o o g s t e n s w e r d het, a l s d i t g o d s d i e n s t i g l e v e n i n z i j n a l g e m e e n h e i d g e n o m e n w e r d , g e t o l e r e e r d , o m d a t het e e n deugdzaam leven k o n bevorderen. V a n een l e v e n d e r d a n k b a a r h e i d , z o a l s o n z e c a t e c h i s m u s d a a r v a n spreekt en zoals daarnaar v e r l a n g d w o r d t door zondaren, d i e a a n h u n e l l e n d e s t a a t o n t d e k t z i j n e n u i t g e n a d e iets m o g e n k e n n e n v a n d e v e r l o s s i n g , d i e i n C h r i s t u s J e z u s i s , moest d e v r o m e v e r l i c h t i n g s m e n s niets, m a a r d a n o o k niets h e b b e n . 9.

D e invloed van de kerkelijk leven.

Verlichting

op het godsdienstig

en

W e k o m e n n u a a n het v o o r o n s b e l a n g r i j k s t e d e e l v a n o n s onderwerp. I n het v o o r a f g a a n d e h e b b e n w e g e z i e n , d a t d e V e r l i c h t i n g i n de g r o n d der zaak een u i t g e s p r o k e n w e r e l d l i j k e b e w e g i n g w a s . 12

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen