Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

De valse grondslag der verlichting - pagina 9

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De valse grondslag der verlichting - pagina 9

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

D e m a c h t v a n het v e r s t a n d , d a a r „ g e l o o f d e " de v e r l i c h t e m e n s onvoorwaardelijk in. M e n w a s o p t i m i s t . N a een l a n g e , b a n g e n a c h t g a a n w e het l i c h t tegemoet. D a t w a s de taal der V e r l i c h t i n g . H o e z e e r d e v e r l i c h t i n g s i d e e ë n zijn g e b o n d e n a a n d e s i t u a t i e , w a a r i n deze w e r e l d v e r k e e r t , b l i j k t i n F r a n k r i j k . D a a r w a r e n de o m s t a n d i g h e d e n i n de d a g e n , w a a r i n d e V e r l i c h t i n g w e r d g e p r o p a g e e r d , zéér slecht. R o u s s e a u , d i e h i e r de v e r l i c h t i n g s i d e e ë n v e r k o n d i g t , w e e t er e c h t e r w e l r a a d mee. A l l e e l l e n d e , d i e er i s , s c h r i j f t hij o p d e r e k e n i n g v a n de m i s v o r m d e c u l t u u r . M a a r , gel u k k i g , a l d u s R o u s s e a u , er is e e n o n b e d o r v e n n a t u u r . D e z e w e e t hij z o te b e s c h r i j v e n , d a t v a n d a a r u i t het „ n i e u w e l i c h t " het m e n s d o m , d a t er z i c h d o o r w i l l a t e n l e i d e n , i n v o l l e g l a n s e n h e e r lijkheid tegemoetstraalt. Z o b o u w t d e V e r l i c h t i n g i n de 17e, 18e e n 19e e e u w a a n e e n n i e u w e e n s c h o n e t o e k o m s t . Z i j z a l het l e v e n o p deze a a r d e een g l a n s g e v e n , d i e o n g e k e n d i s . D e z e d e n z u l l e n v e r b e t e r e n , er z u l l e n r e d e l i j k e w e t t e n k o m e n , d e s t r a f f e n z u l l e n steeds m i l d e r worden, allerlei humane instellingen v a n weldadigheid zullen zich het lot d e r a r m e e n o n g e l u k k i g e m e n s e n a a n t r e k k e n . I n d i t a l l e s z a l een o p b a s i s v a n V e r l i c h t i n g n i e u w e o p v o e d i n g e e n zeer g r o t e rol gaan spelen. M e n s c h o l d op de k e r k , die „niets d e e d " , „ h o p e l o o s c o n s e r v a t i e f " w a s , „ d e g r e e p o p de m a s s a " k w i j t w a s , e n t ó c h n o g o n v e r d r a a g z a a m d u r f d e te zijn e n z i c h o p s l o o t i n h a a r e i g e n r e c h t z i n n i g e geloof swereldje. ( E r w o r d t w e l eens b e w e e r d , d a t w i j s t a a n a a n het b e g i n v a n een n i e u w e „Aufklärung", v a n een n i e u w e periode, v o l „nieuw l i c h t " . U z u l t i n het v o o r g a a n d e h e b b e n b e m e r k t , d a t er s y m p tomen zijn, die i n d e r d a a d d a a r o p w i j z e n ) .

6.

De

wetenschap

der

Verlichting.

W a t heeft de V e r l i c h t i n g i n d e 17e, 18e en 19e e e u w u i t gewerkt ? Z i e d a a r een v r a a g v a n d e g r o t e b e t e k e n i s , o m d a t ze U r u i m s c h o o t s g e l e g e n h e i d geeft bij d e b e a n t w o o r d i n g e r v a n d e l i j n e n d o o r te t r e k k e n tot o n z e t i j d . W a t w e r k t e de V e r l i c h t i n g u i t op het t e r r e i n d e r w e t e n s c h a p , o p p o l i t i e k g e b i e d , o p het t e r r e i n v a n het e c o n o m i s c h e n m a a t schappelijk leven, op dat der zeden, der o p v o e d i n g ? V o o r ons is t h a n s de v r a a g zeer b e l a n g r i j k , w e l k e i n v l o e d zij heeft g e h a d o p het k e r k e l i j k , g o d s d i e n s t i g l e v e n . Z o a l s reeds e e r d e r g e z e g d , o v e r d e o p v o e d i n g s i d e e ë n d e r V e r l i c h t i n g s p r e k e n w e i n een aparte b r o c h u r e . 8

Dit artikel werd u aangeboden door: Driestar Educatief

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 augustus 1963

Koop de waarheid | 29 Pagina's

De valse grondslag der verlichting - pagina 9

Bekijk de hele uitgave van donderdag 1 augustus 1963

Koop de waarheid | 29 Pagina's