Langs de Kloof

Nu wij op 31 oktober weer het begin der kerkhervorming herdenken, past ook ons een terugblik. En wij zien dan zekere Pater Kruitwagen, die in het roomse orgaan „De Katholiek" van maart 1924 schreef, dat de Hervorming voor de R.K. kerk geweest is de „cloaca magna", het grote riool (!), waardoor „voor tweederde zijn afgevoerd juist die elementen, welke aan een algemene nadere toetreding tot het heilige der heiligen in de weg stonden."
Nu, zo iets zégt men tegenwoordig niet meer.... De Reformatie is nu inplaats van een „riool" blijkbaar een „woestijn" geworden. Althans, in het r.k. maandblad „de Zingende Kerk" wordt de bijdrage van een gewezen protestant als volgt ingeleid: „ . . . . D a a r o m laten wij de stem horen van één, die van de dorre vlakte was gekomen en een geestelijk tehuis vond in Gods Kerk" (waarmee dan natuurlij k de roomse kerk bedoeld wordt).

Zij die zch betrokken weten in de zaak van „Reformatie-Rome" komen zeker voor allerlei vragen te staan. Dr. J'. C. A. van Loon hield zich daarmee bezig in „De Weg", het bekende voorlichtingsorgaan ten dienste van de Geref. Kerken. Hij schreef o.m.: „Wat is Rome: de curie met het concilie, of eventueel niet met, maar daarnaast of daartegenover? Wat is Rome: de paus, speciaal paus Johannes XXIII, het Italiaanse, Spaanse of Zuid-Amerikaanse rooms-katholicisme, het Rome van Frankrijk, van de ontwakende en een zelfstandig woord sprekende leken? Wat is Rome: het roomskatholicisme, dat zich losmaakt van veel volksdevotie- praktijken, of het Rome dat de heilig Jozef een plaats geeft in de mis; of zijn die twee toch één? Wat is Rome: het Rome dat 1 minzaam is voor „gescheiden broeders" en „Pacem in terris" vordert en verkondigt voor allen opdat ieder „in het openbare leven zijn godsdienst kan belijden", waarbij we tegelijk weer bedenken, dat het in zijn hoogste vertegenwoordiger daarbij toch verzuimt de honderdduizend maal gekuste vingers op te heffen tegen eigen intolerantie."

In september j.1. hebben de Nederlandse bisschoppen hun goedkeuring verleent aan de nieuwe statuten van het Nederlands Katholiek Vakverbond'. Volgens deze statuten zou het N.K.V. zo nodig kunnen overgaan tot vorming van een eigen politieke groepering ter behartiging van de belangen der aangesloten leden op politiek terrein. De bisschoppen hebben er echt e r nadrukkelijk op gewezen, dat de kerkelijke 8 goedkeuring der statuten niet gezien mag worden als instemming met de eventuele vorming van een eigen politieke partij.

Niet alleen het hoogwaardig Nederlands Episcopaat, maar ook het Heilig Officie te Rome waakt over het heil der „beminde gelovigen". Op 16 september werden de richtlijnen gepubliceerd, die ten grondslag moeten liggen aan de wetenschappelijke samenwerking tussen r.k. en protestantse schrijvers. De bisschoppen kunnen hun „onderhorigen" van geval tot geval verlof verlenen met protestanten samen te werken, mits het gaat om werk van wetenschappelijke aard. Bij publicaties moet duidelijk worden aangegeven of de schrijver r.k. is of niet. De uitgever moet liefst niet r.k. zijn, maar wel te goeder naam bekend zijn en tenslotte moet de bisschop te voren kennis nemen van hetgeen door de niet-r.k. schrijvers zal worden gepubliceerd, teneinde de „opportunit e i t " en de „omstandigheden der samenwerking van katholieke zijde" te kunnen beoordelen. Het K.N.P. voegt hieraan toe, dat deze voorschriften wel niet de kracht van een decreet hebben, maar dat er toch grote waarde aan moet worden toegekend, daar zij door kardinaal Ottaviani zijn o n d e r t e k e n d . . ..

Mede i.v.m. het voorgaande zijn de overweging waard de vragen, welke ds. G. Samsom stelde in „Theologia Reformata" van juni j.1.: „. . . .Is het voor de Nederlandse protestant een aanlokkelijk beeld samen met de K.V.P. de eerste politieke macht in Nederland te vormen? Is dit een bijbels-legitiem beeld? Is het beroep op de belijdenis van de Drie-enige God samen met de K.V.P. (dat is geen stichtelijkheid, maar een feitelijkheid, aldus prof. Van Niftrik) ook niet een machtige camouflage van de andere visie op de wereld, op de mens, die de Reformatie kent? Het heeft er veel van weg, dat 't coquetteren met de gedachte aan een C.D.U. voor Nederland heel erg onzindelijk wordt, als niet eerst onze protestantse politici de r.k. golitieke doelstellingen herkennen als behorend tot het eigenlijke r.k. levens- en denkpatroon, geheel geïntegreerd in het rooms-katholicisme."

Naar wij in „Lettres de Paron" lazen, werd in het orgaan van de R.K. Nederlandse missie in Frankrijk geëist, dat men ds. H. J. Winter, Nederlands Geref. predikant te Parijs, geen gelegenheid meer zou geven aanvallen te doen op Taizé, het bekende protestantse mannenklooster. Ds. W. had o.m. geschreven, dat het hem niet aanstond, dat die ongetrouwde mannen van Taizé in hun kiooster zo druk bezig zijn met de maagdelijkheid van Maria en dat dit niet te verwonderen was. Zo iets mag over deze „oecumenische onderneming" natuurlijk niet gezegd worden! Ds. W. verweert zich echter o.m. als volgt: „ . . . . S o m m i g e R.K. en in hun gezelschap de broeders van Taizé verklaren U voor antipapist als ge dergelijke dingen zwart op wit zet en zij komen met de „verklaring", dat de Spanjaarden en Columbianen heel andere roomsen zijn dan hun broeders in Holland en Frankrijk. Alsof men de hand kan lichten met de primaire eisen van het Evangelie. Wij wachten nog steeds op een massaal verzet van alle weldenkende R. Katholieken tegen gewetensdwang, broodroof en vervolging en zolang dit niet het geval is, staan wij wantrouwend tegenover het oecumenisch streven van Rome en niet minder van Taizé."

Natuurlijk, men verbrandt U in deze dagen zo licht niet meer wegens uw niet-roomse gezindheid. Doch men tracht U op andere wijze „mond-dood" te maken, als in bovenvermeld geval, óf door U belachelijk te maken en voor te stellen als bezienswaardigheid van uitstervend ras en „biologisch wonder", zoals ds. D. K. Wielenga uit Rotterdam door Godfried Bomans betiteld werd in de r.k. „Volkskrant" van 17 aug. j.1. Nu is ds. Wielenga uitnemend in staat zich zelf te verdedigen, zeker als er hogere waard_en op het spel staan dan alleen de persoon van ds. W. En de „Volks" krant" was sportief genoeg zijn verweer goeddeels aan haar lezers weer te geven. Het blijft echter, zoals eerder werd geschreven in „Het Geref. Gezinsblad" : „Wie in deze oecumenische tijd ook tegenover Rome de lijnen met schriftuurlijke scherpte blijft trekken, wordt licht als een reactionair en onverdraagzaam mens beschouwd. Nochtans zullen wij ook in deze trouw moeten zijn aan Schrift en belijdenis

Terwille van de waarheid. Terwille van de Kerk van Christus. Terwille van onszelf. „Opdat wij waarlijk vrij zouden zijn, heeft Christus ons vrijgemaakt. Houdt dus stand en laat U niet weder een slavenjuk opleggen" (Gal. 5 : 1)." Het is goed dit in gedachten te houden. Ook op Hervormingsdag 1963.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen