Zaligverklaring en heiligverklaring van overledenen in de Roomse Kerk

Het is 500 jaar geleden dat onder leiding van koning Ferdinand en koningin Isabella de laatste Spaanse stad werd bevrijd van het juk van de Moren. Dat was de stad Granada, die zich op 2 januari 1492 moest overgeven aan de Spanjaarden. Daarmee was de bevrijdingsoorlog, die van 711 tot 1492 had geduurd, ten einde. Eindelijk! In die eeuwen van strijd was het besef gegroeid dat Spanje alleen maar kon overwinnen als het één was, één in de staatkunde, en één in de religie. Vandaar dat alle aantasting van die eenheid op zoveel verzet is gestuit. Ook al is men alleen maar in naam Rooms, men wil zich toch niet buiten de volksgemeenschap plaatsen door de 'Katholieke Eenheid' te verbreken. In dat zelfde jaar wilde men in het nu van de Moren 'gezuiverde' Spanje ook de Joden verdrijven: de uiterste gevolgtrekking van de leer van de eenheid van staat en kerk. En de ontdekking van Amerika, ook in 1492, zag men allerwegen als een 'goddelijke beloning' voor de diensten die Spanje de christenheid had bewezen. Dat nieuw ontdekte Amerika werd trouwens al spoedig op grote schaal zendingsveld. Er worden dus dit jaar drie belangrijke feiten herdacht: de uiteindelijke zegepraal op de Moren, de verdrijving van de Joden, en de ontdekking van Amerika.

Isabella / Columbus
En geheel in Spaanse stijl zou daarbij gepast hebben de heiligverklaring door de paus van enkele belangrijke personen uit de Spaanse geschiedenis. Men is daar inderdaad mee doende geweest, maar het ziet er niet naar uit dat het er nog van komt. Het proces om koningin Isabella zalig te verklaren is afgebroken, en ook Columbus, de ontdekker van Amerika, komt niet in aanmerking. Onder andere omdat zijn huwelijksleven niet vlekkeloos was. Daarentegen werd wèl besloten mgr. Escriva de Balaguer zalig te verklaren. Dit vond plaats in mei j.l. Escriva was de oprichter van de invloedrijke Rooms-Katholieke lekenorganisatie Opus Dei. Het is interessant om na te gaan wat zo'n 'heiligverklaring' door de paus eigenlijk inhoudt. We moeten hier onderscheiden tussen een 'zaligverklaring' en een 'heiligverklaring'. De zaligverklaring gaat steeds aan de heiligverklaring vooraf. Het is een uitspraak van de paus, dat een bepaalde gestorvene als 'zalig' moet worden beschouwd. Zo'n zaligverklaring draagt altijd een voorlopig karakter. Ze betekent dat de verering van een dergelijk persoon in een beperkt gebied van de kerk toegestaan wordt. Het is wel gebeurd dat een zaligverklaring later weer werd ingetrokken. Dan heeft men intussen 'verkeerd gebeden'! Geen wonder ook, als mensen op Gods stoel gaan zitten en zulke gewichtige uitspraken willen doen. Maar meestal wordt de zaligverklaring gevolgd door een heiligverklaring.

Proces
Daarvoor wordt een proces begonnen. De bisschop van het gebied waar de kandidaat-heilige heeft gewoond, krijgt de opdracht terdege alle bijzonderheden over diens levensloop na te gaan. Had de heilige de reputatie een heilige te zijn? Zijn er door hem of haar wonderen verricht? Is men hem of haar gaan vereren? Is daardoor de 'vroomheid' toegenomen? etc. Alle stukken die daar betrekking op hebben worden vervolgens naar Rome gestuurd, waar een uitgebreid en nauwkeurig onderzoek plaatsvindt. De argumenten vóór de heiligverklaring worden door een postulator verdedigd, terwijl de argumenten daartegen door de z.g. 'advocaat van de duivel' worden ingebracht. In drie zittingen wordt de zaak behandeld. In de derde zitting, waaraan altijd de paus deelneemt, valt de beslissing. Voor de zaligverklaring zijn 2 verrichte wonderen vereist, voor de heilgverklaring nog eens twee wonderen. Als alles een voor Rome bevredigend verloop heeft gehad, verklaart de paus vanaf zijn bisschopszetel dat die en die door de R.K.-Kerk als een heilige moet worden beschouwd, en daarom door heel de Roomse Kerk moet worden vereerd. We willen niet uitweiden over de plechtigheden die daarmee gepaard gaan. Over het schilderij van de 'heilige' dat in de St. Pieterskerk geplaatst wordt, over de inschrijving in het 'boek der heiligen', over het vergulde en verzilverde brood, over de vaatjes wijn, over de kooien met duiven en tortelduiven. Dit alles is zó onschriftuurlijk, dat we er geen woorden voor hebben.

Gods verklaring
In de Schrift lezen we óók over een zalig- en heiligverklaring: 'Zalig en heilig is hij, die deel heeft aan de eerste opstanding; over deze heeft de tweede dood geen macht' (Openb. 20:6). En: Zalig zijn de doden die in den Heere sterven' (Openb. 14:13). En in Openb. 20:12 lezen we van 'het boek, dat des levens is'. Dat boek waarin al Gods gekenden door Hem zijn ingeschreven. Daar heeft geen menselijke vinger iets aan te doen, niet in te schrijven en niet door te halen. Hij is het Die opent, en niemand sluit, en Hij sluit, en niemand opent.

Maar de valse kerk schrijft zich en haar ordinantiën meer macht en autoriteit toe dan het Woord Gods, en wil zich aan het juk van Christus niet onderwerpen. (NGB art. 29).

Het zal de lezer, ook uit het bovenstaande, duidelijk zijn, dat er tussen Rome en Reformatie maar niet wat accentsverschillen liggen, maar dat het verschil fundamenteel is. Eén vraag nog: Staan de kerken van de Reformatie altijd en in alles op de onwankelbare rotsgrond van Gods Woord? Of is er ook heel wat gangbaar onder ons dat niet kan bestaan voor die énige Toetssteen? Laten we dit biddend mogen onderzoeken voor Gods heilig aangezicht.

De ellende van de kerk in onze dagen is grotendeels daarop terug te voeren, dat men niet bij het Woord leeft, en dat men in de uitoefening van de ambten mensen naar de ogen kijkt. Schenke de Heere de Geest der uitbranding ook in dat opzicht!


Met toestemming overgenomen uit 'De Zendingsbode', orgaan van de Spaans Evangelische Zending, postbus 273,
3370 AG Hardinxveld- Giessendam.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen