Herdenking Reformatie met de bisschoppen?

Refo500 is een meerjarenplan waarin de herdenking van de Reformatie in 2017 wordt voorbereid. Het project ging in februari van dit jaar tijdens een persconferentie officieel van start. Het woord “refo” staat niet voor een subcultuur in Nederland, maar verwijst naar de Reformatie. Talloze organisaties zijn aangeschoven om dit grootse project te vieren. Het opvallendst is de betrokkenheid van de Katholieke Vereniging voor Oecumene Athanasius en Willibrord. Het bestuur van de vereniging meldde dat de “open opzet” en “een geest van wederzijds respect” belangrijke redenen zijn om in te gaan op de uitnodiging van de initiatiefnemers van Refo500. De Katholieke Vereniging voor Oecumene schrijft dat deelname vanuit de Rooms- Katholieke Kerk uit oecumenisch oogpunt “van groot belang” is. “De kerkscheidende betekenis van de grote strijdvragen uit de 16e eeuw over de rechtvaardiging door het geloof is achterhaald. Katholieken en protestanten hebben een gezamenlijke opdracht om in onze tijd en samenleving getuigen van het Evangelie te zijn. De uitdaging is om vanuit de oecumenische ervaring in de twintigste eeuw ook samen terug te kijken op de geschiedenis van Reformatie, Contra-Reformatie en verder.”

Oecumenische beweging
Bisschop dr. G. J. N. de Korte van Groningen en Leeuwarden, zag de deelname aan Refo500 als een vrucht van de oecumenische beweging, zo reageerde hij in het Reformatorisch Dagblad. „Vijfhonderd jaar geleden stonden rooms-katholieken en protestanten vaak fel en onverzoenlijk tegenover elkaar.” “Wij hebben zelfs wederzijds, uit naam van ons geloof, geweld gebruikt. Gelukkig kunnen wij nu in een meer irenische sfeer terugkijken op het ontstaan van de Reformatie. Alleen als wij steeds meer onze onderlinge verdeeldheid overwinnen, kunnen we een geloofwaardig getuigenis omtrent Christus en zijn Evangelie geven.“ Hoe geloofwaardig is deze oecumenische stap? Je wrijft je ogen uit als je deze geluiden vergelijkt met wat zich 500 jaar geleden heeft afgespeeld. Excommunicatie van een rebellerende monnik, die voor zijn leven moest vluchten. Maar hoe staat Rome nu tegenover Luther? Zal Rome het klaarspelen om te komen tot een rehabilitatie van de hervormer? Immers, waarom wel aansluiten bij de herdenking van de Reformatie en toch vasthouden aan de ban op Luther? Paus Benedictus XVI heeft verschillende keren kenbaar gemaakt plannen te hebben om Luther te rehabiliteren.

Achterhaald standpunt
Volgens kardinaal Walter Kasper, hoofd van de pauselijke Raad voor Bevordering van de Eenheid onder Christenen, is de paus van mening dat Luther geen ketter is. Luther wilde de christelijke kerk niet opsplitsen, maar enkel corrupte praktijken in de kerk aan de kaak stellen en bestrijden. Volgens Kasper is het standpunt ‘Luther is een ketter’ na bijna 500 jaar achterhaald. Wie deze oecumenische geluiden vanuit Rome verneemt richting de herdenking van de Reformatie van 1517 kan niet anders dan de ontwikkelingen met grote spanning volgen. Niet bijvoorbaat afwijzend, want elke belangstelling voor de Reformatie van de kant van Rome moet positief worden bejegend. De kennis van de Reformatie en Luther is in roomskatholieke kring volkomen afwezig en wat men ervan weet, is door de historische literatuur erg gekleurd (zo niet misvormd). Wie weet, wat deze gezamenlijke herdenking teweeg zal brengen. De enige angst die mij bekruipt, is dat het mooie, oecumenische woorden blijven, waarbij de wezenlijke verschillen tussen de Rooms-Katholieke Kerk en de kerken van de Reformatie worden verdoezeld. Het komt aan op de praktijk. Daarbij is rehabilitatie van de hervormer van Wittenberg een must. Anders is de gezamenlijke herdenking van de Hervorming een farce. Want hoe zouden we het werk van de Reformatie samen kunnen herdenken en de aanstichter ervan verketteren? Luther zal zich de komende tijd opnieuw van zich laten horen. Moge het nu leiden tot hervorming van álle kerken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen