Twee lutherse Hongaren Hepen in vrijheidsstrijd van 1848 voorop

"Geschied en gegeven op de dag van Epifaniën 1542. Ik, Philippus Melanchthon, en ik, Caspar Cruciger, en ook ik, Johannes Bugenhagen, getuig dit". Het staat er in het Duits en Latijn en ik lees het in een museum in Boedapest: het testament van hervormer Maarten Luther. Dat de Hongaarse hoofdstad een nogal calvinistisch bolwerk is, is bekend. Maar dat Boedapest aan het Frans Deak-Plein ook een mooie lutherse kerk en museum heeft, ontdek je min of meer bij toeval. Het "Evangelisches Landesmuseum" in Hongarije timmert weinig aan de weg. Ik ben er op zaterdagmiddag de enige bezoeker. Zo heeft men rustig de tijd om het testament van Luther met de verklaringen van zijn vrienden te bestuderen.