ZOEKEND NAAR BALANS TUSSEN BEGINSEL EN GEVOLG

De SGP-jongeren kregen met hun amendement over de inperking van de bevoegdheden de EU de meerderheid achter zich. Ook waren er discussies op het partijcongres over het niet expliciet noemen van de doodstraf en het homohuwelijk in het verkiezingsprogramma. Kritiek dat dit betekent dat de SGP een bestuurderspartij wordt, wijst Maarten van Leeuwen echter van de hand. Toch neemt hij signalen hierover vanuit de achterban serieus. ‘Het is niet onze agenda en het mag dat ook nooit worden om wat van onze principes af te slijpen en die vervolgens af te vlakken om salonfähig te willen worden.’

U hebt nogal wat functies bij de SGP gehad. Wat heeft u allemaal gedaan over de jaren?
“Op jonge leeftijd raakte ik bij de SGP in Naarden-Bussum betrokken. Toen ik ging studeren en daarna in militaire dienst ging, raakte de SGP echter wat op de achtergrond. Totdat ik hier in Maartensdijk ging wonen en leerkracht werd op de school met de Bijbel. Ik werd actief lid van de plaatselijke SGP-kiesvereniging en kwam in 1990 in de gemeenteraad. Vier jaar later werd ik deeltijd wethouder. Dit deed ik naast mijn functie als conrector op het Van Lodenstein College in Amersfoort. Na dat een periode te hebben gedaan moest ik kiezen tussen verder gaan als locatiedirecteur of als wethouder. Toen heb ik toch voor het onderwijs gekozen. Dat heb ik vervolgens een tijd lang gecombineerd met het Statenlidmaatschap in de provincie Utrecht, waar ik mee stopte toen ik voorzitter van het college van bestuur van het Van Lodenstein College en Hoornbeeck College werd. In 2006 was ik ondertussen in het hoofdbestuur gekozen en daarin ben ik in 2011 Wim Kolijn opgevolgd als voorzitter.”

Wat doet het hoofdbestuur van de SGP nu zoal?
“Wij zijn zowel ideologisch als organisatorisch bezig. Onze hoofdtaak is om het identiteitsplatform binnen de partij te zijn. Onze kerndoelstelling is om de Bijbel, Gods Woord tot meerdere erkenning te brengen in de samenleving. Als hoofdbestuur zijn wij verantwoordelijk voor de doorwerking van dit beginsel naar de praktijk. Als SGP is enerzijds het getuigen van het heilzame van Gods geboden onze kerntaak, maar anderzijds komen er allerlei politiek-maatschappelijke vraagstukken op ons af, waar we ons bestuurlijk verantwoordelijk voor voelen. Wij als bestuur hebben een ondersteunende rol naar de SGP-politici in de verschillende vertegenwoordigende organen. Verder onderhouden wij als hoofdbestuur het contact met de diverse partijgeledingen, met andere partijen en dan met name met de ChristenUnie. We worden ook regelmatig uitgenodigd op een partijcongres of voor een overleg op een ministerie.”

Wat vond u van het partijcongres en de discussie over de doodstraf die daar plaatsvond?
“We hebben veel positieve reacties gekregen over het verloop van het partijcongres. Voor ons was het ook nieuw in deze vorm, dus dan is het altijd afwachten wat voor respons je krijgt. Respons is er zeker gekomen met 90 amendementen. De discussie was goed en op de juiste toonhoogte. We hadden er dit keer voor gekozen de gebruikelijke zinsnede over de doodstraf niet op te nemen in het verkiezingsprogramma. Het ging echter niet om een standpunt voor of tegen de doodstraf, maar om de communicatie naar buiten. Met een verkiezingsprogramma getiteld ‘Vóór het leven’ wordt het een moeizame communicatie naar buiten als dat gecombineerd wordt met een accent op de doodstraf. Ten tweede is het een onderwerp dat een buitengewoon lange tijd nodig heeft voor realisatie. Het heeft inmiddels al een aantal keer in ons verkiezingsprogramma gestaan, maar dat heeft nog nooit tot een debat in de Tweede Kamer geleid. Wat ik mooi vind is dat, omdat de pers er nu mee aan de haal ging, veel sterker de inhoudelijke discussie over de doodstraf aan de orde kwam. Maar intern vraagt dit nog wel om enige nazorg.”

Maar de doodstraf is niet het enige dat verdween. Het homohuwelijk wordt ook niet meer expliciet genoemd. Is dit een trend van een getuigenispartij die naar het centrum van de macht wil?
“Het is een trend, maar een andere dan die jij nu veronderstelt. Wij hebben nu gekozen voor een positieve omschrijving. Wat wij in dit verkiezingsprogramma meer dan in het verleden hebben geprobeerd is het samenstellen van een goed leesbaar programma. Dus de stijl van het schrijven en de woordkeus liggen veel dichter bij de kiezers. Wij willen graag in gesprek gaan over onze thema’s en wij willen dat dit een doorwerking heeft in ons land. Neem nou die discussie over trouw in het huwelijk. We hadden toen kunnen zeggen dat we tegen echtscheiding zijn en de strijd daarmee kunnen aanbinden. We hebben het echter anders gedaan en gezegd: ‘We gaan voor trouw’. Hierdoor konden we veel beter de waarde van het huwelijk uitleggen en kwam er een heel goed maatschappelijk debat op gang. Je kunt je boodschap veel beter uitdragen wanneer je die positief omschrijft. Dus zeggen wij dat het huwelijk in bijbels licht een verbintenis is tussen één man en één vrouw die samen hopen een gezin te vormen en dat die exclusieve status in regelgeving en beleid moet worden vastgelegd.”

Maar is het CDA ook niet ooit zo begonnen? Is dit niet gewoon een hellend vlak?
“Dat vind ik kritiek die wij ter harte moeten nemen. Je kunt vanuit een oprechte overtuiging manoeuvreren en daarmee een positieve annotatie willen neerleggen. Als dat er vervolgens echter toe zou leiden dat je eigen achterban denkt dat je probeert een bestuurderspartij te worden, is dat wel een signaal. Een signaal dat we moeten nadenken over de balans tussen op positieve wijze je beginsel uitdragen, maar vervolgens eveneens de consequenties van het niet opvolgen van die beginselen noemen. Zo heeft Kees van der Staaij tijdens de laatste algemene beschouwingen uitgedragen hoe de Tien Geboden een zegen zijn voor het land, maar een vloek als ze terzijde worden gelegd. Maar zoiets moet je dan wel doen met woorden die anderen begrijpen. We passen onze taal aan om de boodschap beter te kunnen vertellen. Het is niet onze agenda en het mag dat ook nooit worden om wat van onze principes af te slijpen en die vervolgens af te vlakken om salonfähig te willen worden.”

Wat vindt u een mooie ontwikkeling binnen de SGP de laatste jaren?
“De bedoeling is dat we ons getuigenis uitdragen. Naar buiten en naar binnen. Ik vind het mooi dat we de laatste jaren een zekere bandbreedte hebben bereikt waarbinnen het gesprek kan zijn. Vroeger lag dat wat moeilijker, dan ontstond er nogal eens een zekere heftigheid. Nu zijn wij beter in staat om een rustige discussie en een eerlijk gesprek te voeren. Zonder dat daar gelijk wantrouwen en daarmee emotie los komt. Dat vraagt wat van iedereen. Wij hebben die beslissing over het niet opnemen van de doodstraf vol overtuiging gemaakt, maar dan moet de grote minderheid in de partij wel erop kunnen vertrouwen dat dit blijvend principe op een ander moment weer naar voren komt.”

Wat zijn uw verwachtingen van de verkiezingen op 15 maart?
“Ik kijk daar in algemene zin met enige zorg naar. Er ontstaat hoogstwaarschijnlijk een heel versnipperd landschap en we zien een sterke stijging van het populisme. Wat de SGP betreft verwacht ik zeker een stijging van het aantal stemmen dat we zullen ontvangen en hopelijk leidt dat tot zetelvermeerdering. We hopen door onze wijze van optreden en de inbreng van de Kamerleden wel wat te gaan groeien. Nu zie je in de samenleving veel onrust en zorg ontstaan en nadat het thema jaren is weggeweest heeft nu ook het CDA het plots weer over een morele crisis. We zijn op de weg van het individualisme heel ver gegaan, maar daar hebben we veel mee overboord gegooid. De SGP heeft altijd een duidelijke boodschap gehad en we verwachten daarom wel dat mensen op ons gaan stemmen, al zijn ze het misschien niet eens met de SGP als geheel.”

Wat vindt u nou het mooiste of indrukwekkendste wat u meemaakt in uw partijvoorzitterschap voor de SGP?
“Ik vind de mooiste momenten altijd wanneer je op zo’n partijcongres ziet dat het Woord mensen raakt en die mensen vervolgens ook bindt rondom het beginsel. Maar ook als dit in het publieke domein toch nog doorwerkt. Daarnaast vind ik de verbondenheid en het vertrouwen binnen de SGP gouden appels die je moet koesteren en bewaren. Een verdeeld huis houdt geen stand en dat zou haaks op onze boodschap staan. Die sterke verbondenheid kan mij heel veel doen, want daarmee wordt de eer van de Heere uitgedragen en het welzijn van onze naaste bevorderd. Het is een bijzonder voorrecht dat er in ons land nog een volwaardige partij is die Gods Woord tot uitgangspunt neemt en het heilrijke daarvan kan en mag uitdragen in een samenleving die losgeslagen is van haar christelijke wortels. Als deze dingen raken mij stuk voor stuk diep.”

Maarten van Leeuwen (1948) vervulde diverse functies binnen de SGP voordat hij in 2011 voorzitter van het hoofdbestuur werd. Hij combineerde lange tijd de politiek met posities in het onderwijs en hij was tot zijn pensionering in 2012 voorzitter college van bestuur van het Hoornbeeck College en het Van Lodenstein College.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen