Vergoeding van letselschade (2)

Kosten van herstel

Tot de kosten van herstel zijn te rekenen al die kosten, door het slachtoffer ten behoeve van zijn herstel gemaakt, die in verband met hetgeen uit medisch oogpunt wenselijk is vallen binnen de grens van hetgeen in de gegeven omstandigheden - de persoonlijke omstandigheden van het slachtoffer daaronder begrepen - als redelijke uitgaven voor het herstel kunnen worden beschouwd", aldus een uitspraak van de Hoge Raad van 2 november 1962. Qua kosten dient gedacht te worden aan de kosten van de specialist, huisarts, tandarts, psycholoog, etc. Ook kosten van verpleging thuis komen voor vergoeding in aanmerking, alsook de kosten van bezoek aan het slachtoffer in het ziekenhuis of inrichting, voorzover dat bezoek bijdraagt aan diens herstel. Hetzelfde geldt voor de kosten van vervoer in verband met medische behandelingen. Bij (blijvende) invaliditeit kan gedacht worden aan de kosten van aangepast vervoer. Ook kosten van geneesmiddelen, verbandmiddelen, etc. komen voor vergoeding in aanmerking. Zelfs de kosten van een vakantie, welke in redelijkheid nodig is voor herstel, zouden voor vergoeding in aanmerking kunnen komen.

Bij het bovenstaande geldt wederom dat vergoeding door de aansprakelijke persoon c.q diens verzekeraar slechts dient plaats te vinden indien en voorzover vergoeding niet reeds plaatsvindt op grond van verzekeringen (Ziekenfondswet, A.W.B.Z.).

Hulp in de huishouding

Is de echtgenote, die veelal de zorg heeft voor de huishouding, het slachtoffer geworden van een ongeval dan vormen de kosten van het inschakelen van een huishoudelijke hulp redelijke kosten, welke voor vergoeding in aanmerking komen.

Belastingschade

Uitbetaling van een vergoeding heeft veelal de nodige fiscale consequenties. Zo is de vergoeding van gederfd inkomen onderworpen aan de heffing van inkomstenbelasting. Deze fiscale claim zal bij de vergoeding van de schade meegenomen moeten worden. In geval van twijfel omtrent de belastbaarheid van bepaalde vergoedingen dient door de aansprakelijke persoon c.q. diens verzekeraar een zogenaamde belastinggarantie afgegeven te worden. Op grond van deze garantie kan het slachtoffer, indien hij meer belasting moet betalen dan waarvan was uitgegaan, zich (wederom) tot de aansprakelijke per­ soon c.q. diens verzekeraar wenden.

Kosten deskundigen

Voor het vaststellen van de aansprakelijkheid en de schade dienen veelal deskundigen te worden ingeschakeld. De daarmede gepaard gaande kosten komen, voorzover deze redelijke zijn, voor vergoeding in aanmerking. In de praktijk betekent dat dat inschakeling van bijvoorbeeld de advocaat voor het slachtoffer geen kosten met zich mee behoeft te brengen.

Renteverlies

Worden door het slachtoffer uitgaven gedaan, danwei inkomsten gederfd, dan ontstaat schade in de vorm van renteverlies. Deze schade komt voor vergoeding in aanmerking vanaf het moment waarop schriftelijk aanspraak op de rente werd gemaakt, danwei vanaf het moment dat een gerechtelijke procedure werd begonnen.

Immateriële schade

Bovenvermelde schadeposten hebben betrekking op materiële schade: het vermogen wordt aangetast. Schade die buiten het vermogen omgaat wordt wel aangeduid met „Immateriële", „ideële" schade (smartegeld). Te denken valt aan lichamelijke pijn en geestelijk leed, angst, ontsiering van het lichaam (litteken), vermindering van levensvreugde. Ook deze schade komt voor vergoeding in aanmerking, zij het slechts in bepaalde gevallen. Het leed is namelijk hoogstpersoonlijk. In beginsel moet de gewonde zich van het leed bewust zijn. Is verdedigbaar dat dat niet het geval is (mensen in coma, mensen wier hersenfunctie is aangetast), dan kan dat vergoeding in de weg staan.

De vergoeding van de immateriële schade wordt naar bilüjkheid vastgesteld. In Nederland worden niet de torenhoge vergoedingen vastgesteld zoals bijvoorbeeld in de Verenigde Staten van Amerika. Vergoedingen voor zeer ernstige letsels liggen in Nederland thans tussen de ƒ 100.000, en ƒ 200.000, -.

Bij het vaststellen van de vergoeding neemt de Rechter alle omstandigheden van het geval in aanmerking, waarvan de belangrijkste zijn:

- de aard en de ernst van het letsel; - de duur van het letsel (bijvoorbeeld periode ziekenhuisopname) en leeftijd slachtoffer: - mate van ontsiering lichaam (littekens, amputaties, etc); - mate van gevaar (bij levensgevaar speelt de psychische beleving van de confontratie met de dood); - mate van schuld (de mate van schuld kan van invloed zijn op de beleving van het letsel door het slachtoffer): - maatschappelijk funktioneren (het niet meer naar behoren kunnen funktioneren tast de mens ten diepste aan, sociale contacten vallen weg, huwelijks- of relatiekansen verminderen, voor verzorging is men op anderen aangewezen): - mogelijkheden op de arbeidsmarkt (denk aan het bekende voorbeeld van de pianist met vingerletsel): - onmogelijkheid uitvoeren hobby's; - overlijden van mede-slachtoffers (het leed dat dit met zich medebrengt geeft

vervolg op pagina 15

vervolg van pagina 14

geen recht op schadevergoeding; wèl echter kan dit tot gevolg hebben, dat het eigen herstel vertraagd wordt).

Schade beperkende factoren

Er zijn omstandigheden denkbaar die de schadevergoedingsplicht beperken. Slechts die schade komt voor vergoeding in aanmerking, die in redelijkheid aan de veroorzaker daarvan is toe te rekenen. Sommige schadeposten liggen - hoev> ; el door de gebeurtenis veroorzaakt - te ver daarvan af. Wat nu indien het letsel verergert door een na het ongeval plaats vindende gebeurtenis (de behandeüng laat te wensen over)? Een dergelijke gebeurtenis houdt geen beperking van aansprakelijkheid in; wèl kan hierdoor een derde mede voor (een gedeelte van) de schade aansprakelijk zijn. Ook eigen schuld kan de schadevergoedingsplicht verminderen. Voorts bepaalt het 2e lid van het al eerder ter sprake gekomen art. 1407 lid 2 B.W., dat de vergoeding wordt gewaardeerd "naar gelang van den wederzijdschen stand en de fortuin der personen, en naar de omstandigheden". De rechter kan op grond hiervan matigen, zij het dat dit niet opgaat voor alle gevallen waarin de aansprakelijkheid door verzekering is gedekt.

Bedrag ineens of periodieke uitkering?

Letselschade strekt zich naar de toekomst uit; het wordt gedurende een kortere of langere periode geleden. De vraag is dan hoe deze toekomstige schade wordt vergoed. In de praktijk vindt veelal begroting van de schade plaats, die vervolgens op 2 manieren kan worden vergoed: a.) door betaling van een bedrag ineens (de schade moet in dat geval over een langere periode worden geschat en gekapitaliseerd) en b.) door betaling van een periodieke uitkering. Uitkering van een bedrag ineens vindt in de meeste gevallen plaats; de benadeelde wil er vak "vanaf" en ook de verzekeraar sluit graag het dossier. Het nadeel van een bedrag ineens is uiteraard het risico dat het letsel zich vervolgens nadeliger ontwikkelt dan werd aangenomen. Ondanks betaling van een bedrag ineens duurt de afwikkeling van de schade al gauw langere tijd (enkele jaren). Eerst dient namelijk een zogenaamde (geneeskundige) eindtoestand met betrekking tot het letsel te zijn bereikt, alvorens de schade naar behoren kan worden afgewikkeld.

Samenvatting

Letselschade komt in beginsel voor vergoeding in aanmerking en wel via het aansprakelijk stellen van de veroorzaker van de schade; de belangrijkste gronden voor de aansprakelijkstelling zijn de onrechtmatige daad en de wanprestatie. De schadevergoeding heeft tot doel de benadeelde zoveel mogelijk te brengen in de situatie waarin hij zou hebben verkeerd indien het ongeval niet zou hebben plaatsgevonden. De schade is te verdelen in materiële en immateriële schade. Tal van schadeposten zijn onder de vergoeding te brengen, waaronder die van de in te schakelen deskundigen. Er zijn echter ook schadebeperkende faktoren. De schade wordt veelal, wanneer een zogenaamde eindtoestand is bereikt, afgewikkeld middels betaling van een bedrag ineens. Ondanks dat vergt de afwikkeling al snel een langere periode, die zich over jaren kan uitstrekken.

Mr. J. C. Dorrepaal

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen