“Meer kennis dan geld delen”

Peter Ester gaat er eens goed voor zitten.
Want ja, natuurlijk is de crisis een kans voor vernieuwing. Hij heeft oog voor het leed dat een economische crisis kan aanrichten, maar toch ziet hij vooral uitdagingen. Elkaar de put in praten, daar is hij niet van. “Natuurlijk ligt er een enorme economische opgave waar we moeten uitkomen. Maar, gebruik deze moeilijke fase voor herbronning. Noodgedwongen moeten ondernemers hun bedrijf scherper neerzetten, alle processen nog eens nalopen of het beter, slimmer en efficiënter kan.” In de dagelijkse praktijk blijkt het toch lastig om innovatie van de grond te krijgen: “door de crisis hebben ondernemers de neiging om voorzichtig te zijn. Krediet is ook moeilijker te krijgen. Dat is een paradox.”
Van studies wordt Ester niet vrolijk.
Nederlandse bedrijven investeren te weinig in onderzoek en innovatie. “We hebben nauwelijks grondstoffen en hoge loonkosten, onze maakindustrie stelt weinig voor. We moeten het hebben van het menselijk kapitaal.” Een probleem dat hij overigens vooral bij het MKB ziet. “Ik hoef Phillips niets te vertellen over innovatie”. Ook de demografische crisis bemoeilijkt innovatie want “bedrijven hebben jonge mensen nodig met nieuwe kennis”.

Innovatief ondernemen
Volgens Peter Ester hoort innovatie onlosmakelijk bij goed ondernemerschap. Een ondernemer moet creatief zijn, kansen grijpen en out of the box denken. Ester: “allemaal eigenschappen die horen bij innovatie”. Maar volgens hem gaat dat nog verder. “Je moet niet alleen steeds vernieuwen, je moet de vernieuwing ook uitrollen en heel zo’n proces vasthoudend zijn. Die combinatie ligt christenen goed.”
Recent schreef Ester een boek over zeer succesvolle, innovatieve ondernemers van Nederlandse afkomst in de Amerikaanse staat Michigan. De ondernemers hadden allemaal reformatorische wortels en het viel Ester op hoe nauw de relatie bij hen was tussen hun Calvinistische ethos en hun ondernemerschap. “Juist hun christelijke normen en waarden zoals eerlijkheid, hard werken, serviecegerichtheid, maken het verschil voor de klant, voor de medewerkers en voor de omgeving. Bovendien bleek het een goede formule om tegenslagen het hoofd te bieden.”

Ester omarmt het idee van de RMU om een deel van de beschikbare loonruimte in te zetten voor innovatie. Wel waarschuwt hij ervoor om hier niet teveel bureaucratie aan te verbinden. Investeringen zouden vooral gebruikt moeten worden voor het upgraden van de medewerkers. “Zet in op kerncompetenties en investeer in scholing. Innovatie kan niet zonder innovatief personeel. Het is ook in het belang van de ondernemer om medewerkers stevig te scholen. We moeten het in Nederland vooral hebben van kennis.”

Ester verbindt scholing direct aan de discussie die al lange tijd voortsleept over de hervorming van de arbeidsmarkt. “Over het ontslagrecht wordt nu veel te simplistisch gesproken. Ontslag is immers het eindpunt van de arbeidsrelatie tussen werknemer en werkgever. We moeten de problemen veel eerder in de keten aanpakken. We moeten zorgen voor goed opgeleid personeel, dan vinden mensen ook weer sneller werk. De discussie is nu veel te eenzijdig. De Nederlandse economie is voor een groot deel afhankelijk van ondernemerschap gekoppeld aan een goed (niet hetzelfde als hoog) opgeleide beroepsbevolking.”

Politieke agenda
Premier Balkenende startte in 2003 het Innovatieplatform. Sindsdien staat het thema innovatie hoog op de politieke agenda.
Toch is Ester kritisch op de beleidsmatige inzet op innovatie en het werken met zogenoemde ‘topsectoren’. Volgens de senator was de Senseo van Phillips en Douwe Egberts de laatste, succesvolle Nederlandse innovatie.
Ester: “we vertellen graag stoere verhalen, maar we focussen niet”.

Volgens hem is het Innovatieplatform deels geflopt doordat het zich teveel richt op grote bedrijven. “Juist de MKB-ers moeten het doen. De grote jongens weten de weg en de middelen wel te vinden.” Ester zou vooral willen inzetten op kennisdeling: “innovatie is een andere manier van denken. Bedrijven moeten van elkaar leren. De overheid kan dat ondersteunen door netwerken te faciliteren. Kennisdeling is een slimme formule. Dat geldt zeker voor het MKB“

Ester is kritisch op het subsidiëren van innovatie. “Pas op dat het op de goede plek komt en niet bij de grote jongens die het toch wel krijgen. Subsidies moeten vooral de incubators, de broedplaatsen voor ondernemerschap, opstuwen. Help starters bij het organiseren van de bedrijfsvoering.” Uit cijfers blijkt dat er te weinig starters zijn die echt doorgroeien en dat het vooral misgaat bij de basisprocessen. Zo’n 50 procent valt om, van de doorstarters is daarna 80 procent alsnog succesvol. “We moeten dus meer kennis dan geld delen”, concludeert Ester.

Volgens Ester is innovatie onmisbaar bij ondernemerschap. “Ook ogenschijnlijk conservatieve organisaties blijken soms intern succesvol bezig te zijn met innovatie. Ze venten het hooguit wat minder uit, maar bedrijven moeten altijd blijven ontwikkelen.” Een noodzakelijke stap in die ontwikkeling is verduurzaming van de economie, zegt Ester. “Meer oog voor duurzaamheid is niet alleen principieel goed, maar ook economisch profijtelijk. Het is goed voor het imago van een bedrijf als het oog heeft voor de omgeving. Duurzaam ondernemerschap heeft de toekomst”.

Curriculum Vitae Dr. P.Ester

• Socioloog en gepromoveerd econoom
• Voormalig hoogleraar Sociologie en Kroonlid SER
• Sinds 2011 lid van de Eerste Kamer namens de ChristenUnie
• Getrouwd, woonachtig in Baarn, lid van de PKN

In de RMU Nota Arbeidsvoorwaardenbeleid 2012 staan drie kerngedachten over innovatie.
1. Loonruimte – Zet een deel van de loonruimte in voor innovatie. Dat is goed voor de continuïteit en behoud van werkgelegenheid.
2. Inzetbaarheid – Stimuleer medewerkers om hun talenten te gebruiken. Dat leidt tot innovatie en groei en daardoor tot een betere concurrentiepositie.
3. Scholing – Het is beter om een gerichte opleiding in plaats van een brede opleiding te kiezen omdat dit tot meer innovaties zal leiden. Juist innovatie is hard nodig om de Nederlandse economie vitaal te houden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen