Een Synodale uitspraak.

I.

Reeds iop het .eierste ChristeHjk-Sociaal Congres werd doior Ds. Brumimelkamp in zijn referaat over de roeping der Kerk tegenover de sociale nooden, de : st©lïing verdedigd, dat in de preidik'ing moest worden lalgeraaand vain aansluiting aan vereenigingen len banden, welke buiten Gods Woord en derhalve niet op den rechten grondslag sta^. Hij voegde daaraan, terstond toe: Niet alsof de predikstoel zich rechtstreeOsjS met zulke dingen t© bemoieien heeft. Maar hij) d© vraajg, of het voor gelijkgezinden geoorloofd js in den maateohappelijken strijd in bonden en vereenigingen steun te' zoeken, dient er öp gewezien te worden, dan mto ook daar zijln Christelijk© belijdenis niet maig verzaken, en derhalve niet toelieden mag, op eenigien grondslag, die daarmiede in strijd zou zijn. „ÏTekt niet een aïider juk aan met d© ongeloovigen: aht wat. mededeel heeft de gerechtigheid met 'de ongerechtigheid? En wat gemeenschap heeft het hdit met d© duisternis? En v/at sajnenBtemming heeft Christus mot Belial? " (2 'Cor. VI : 14, 15a). Deze regel geldt ook óp maatschappelijk gebied, zoo dikwerf lidmaatschap of bondgenootschap ons medeplichtig zou malcen aan de verbreiding vajn eeinig ongoddelijk beginsel.”

Deze stelling werd op: het Congres nog uitgebreid.

De rapporteur sprak' alleen, dat bedoelde vermaning geschieden zOu in de predilühg 'des Woords, doch hieraan voegde de sectie, waarin deze vraagpunten .behandeld werden, nog & e woorden toe: „en bij den arbeid der ouderling en", waai^ mede het ganisch© Oongnes aocoord ging.

Sinds deze beslissing zijn er bijna dertig jaren verloopen, en heeft , het sociale leven niet stilge-.staan. De osganisatie-idee heeft steeds meer veld gewonnen. De noodzakelijkheid der gemteienschap is in alle krinigien erkend, en we hebben niet alleen bonden van werkliedeln en vafcgienooten, maar tevens van middenstanders eh patroons, van boeren en tuinders gekregen, eh degenen die in het maatschappelijk gewoel zich van eiken vereenigingpband onthouden, zijln zeMzaamhedeIn, en gaan niet met hun tijd mee.

Door dit alles is .de resolutie van het eerstel Christelijk Sociaal Congres pracitisch van mieerdeie beteek'enis geworden. Zij! heeft in den loop der jaren aan actualiteit gewonneïn, en vooral nu'komt de vraag op, «f de Klerken aan de door haar aangewezen roiepünig voldoen, iffaat er door en van die K©rken een ernstig vermaan uit tot allen, die den Christus heÜjden, om; zich in het sociale leven verre te houden van allé .organisatie, die met Gods Woord miet wil rektenen of daar vijandig tegenover staat, en in eigen principieel-gegronde vereeniging den strijd te voeren?

Op die vraag kan niet lontkenjiend geaïitwoor'd worden.

Die prediking is er.

Zij kon sterker klinken, en mtet de sociale kiooden en eisohen kon meer eh veel meer gereken'd worden, maar de Kerk zwijgt niet, en zij' raakt in de pr©dikin, g, d©s ^Voords-en in anderen arbeid wel terdege id© dingen aan, Idie op maatschappelijk terrein onze belanigstelling vordeTeln.

Dat de iKerk niet zwijgt, bUjkt wel ten duidelijkste uit d'e beslisising van de jongste .Generale Synode der Gereformeerde K'er'kfen. Ik schreef hierover reeds zeer in 't Kort in mijln Synode-overzicht, doch tneen aan de belangrij'klieid van dit besluit .verplicht te zij'n, ©r breeder over uit te weiden, ook, omidait d© Acta der Synoid© slechts onder 't bereik van enkelen zijln, en het jammeï zou wezen, wanneer het in deze zaak uitgebrachte rapport niet in wijlden kring. bekehd werd.

De Synode was n.l. voor de volgende yraag gesteld:

Door de P.artiQuHere Synode van Zuid-Holland (N. G.) wajs .aan d© Generale Synode het verzoek gericht, om] tte Kerken advies te geven, hoe te handelen m'et leden der gemeente^ die lid zijln' van organisaties', welk© staan op iien grondslag van den klassenstrijd, terwijl enkiele broeders uit hetzelfde resBiort er op aanlirongpu dat op de Gener rale Synode de vraag aan ld© orde zou worden gesteld, of leden ©ener Gereformeerde K^rlk lid mogen zijn ©ener organisatiei, die bij h©t N. J. Y. is aangesloten. Dezie adresS'anten gingen zelfs zoover, dat naar hun oiordeel met de censuur over zulke leden niet mocht woiden gewacht, tot, da1: de organisatie, waartoe ze behooren, ©en verkeerde daad deed, maar het bedoelde lijdmaatschap zelf censurabel is; , wijl het N. V. V. de fundamenten van het maatschappelijk en staatkundig gebouw ondermijht.

Over deze belaugrijlkb vragen is doioK prof. Grosheide rapport uitgebracht, welk' rapport van bijzondere beteekleniis is voor het juiste inzicht in de verhouding tusschen de Kerk' en het sociale leven.

Het zeigt o.m. dit:

„Voorop sta, dat het de taak der Kerk is om het Woord Gods te bewaren en te. verkondigen en dat geldt het Woord Gods in zijn vollen omvang. Dat Woord geeft ook licht over het maatschappelijk leven en de Kerk zou haar plicht verzaken, indien zie verzuimde dat uit te dragen. Maar aan de andene zijde wordt ons in de Schrift niet één bepaalde maats.chap.pelijfce oide als de e^g juiste aangetieekend, en evenmin in onderdeelejn voorgeschreven welke regelen de vakbeweging heieft te volgen. Gods Wooid predikt ons ten deze slechts Izedehjke beginselen, die ia' de praktijk tot meer dan één wijze van hamdelen kumnien leiden. Nu hebben de Kerken zeker niet alleen de negatieve taak, te ondeirzoeken, of wat bestaat wel naar het Woord van God is, heur taak is positief. Maar dan niet in dien zin positief, dat bet ook nog de plicht der Kerk zou zijn een uitgewerkt systeem te geven van de dingietn, die liggen op bet terredm van het natuurüjfce leven, maar wel, dat de Kerk de bovengenoemde zedelijke beginselen heeft te

binden op de gewietens der raenschen, opdat degeaen, die geroepen zijn, leiding te geven op het temedn van bet natuurlijke leven daarvan zouden uitgaan.”

De EeiK heeft ieohter voofzicihtig , te zijki. Een Generale Sjnoidie niet mijnider, en zij' mag:

„geEN uitsprakien van algenneienen aard doen, dan di© welke rechtstreeks door bet Woord Gods wordm geboden, of er mee kunnen worden bewezen. Alleen immers in dit geval zal ©en uitspraak der Synode weierklank vinden in het geweten, zoodat het gezag en de beteefcenis er van wordt gezien en geloofd.”

Ook sp'reefct Jiet rappoirt oveï d© tucht-quaesüe. Het wensoht ^ich te hiouden:

„aan den algemieeiuen regel, dat nooit een gansche groep van personen tot voorwerp van tucht wordt verklaard. De tucht beeft , krachtens haar karakter te willen behouden bij de gemeente door vermaning ien besfraffing, te gaan over bepaalde individuen, die bepaalde zonden hebben bedreven. Op dit standpunt bebb'en zich vroeger meer dan eens onze kerkelijke vergaderingen geplaatst, wanneer het ging om den Bond van Christen Socialisten. Men is niet censurabel om het enkele feit van toetreding tot dien bond; men wordt hét wanneer mien overtreedt de geboden Gods.

Natuurlijk wil dat alles niet zeggen, dat danj een Kerkeraad het maar stil zou liebben aan te zien, 'als iemand lid wordt van een organisatie, aangesloten bij bet N. V. V. Straks komt dezie quaestie uit den aard der zaak nog in onderdeelen aan de orde, reeds thans dient in verband met bet betoogde geziegd, dat het, indien een lid der gemeente zich in vierbinding stelt met ©en kring, waardoor bij' persoonlijk licht tot zondige daden of woorden komen kan, de roeping van den Kerkeraad is, die personen te vermanen zich te wachten voor zulk een toetreding."

Overgaande tot ide beantwioording van de viraag van Ide Part. Synode van Z. Hollaad (l!i. G.), üiierkt hét Tappoït iOp, dat het voorstel, gelijk Üet er Btaat, vrij eenvonidig! is. Hier woirdt iramerB gesproken van ©en organisatie, 'die staat op den grondslag van den klasisensixi|d, en:

„Het spreekt wel vanzielf, dat geen belijder van den Christus, Die in de liefde tot God en liefde tot den naaste ons de hoofdsom der wet leerde zien, behoort in een vereeniging, die haar leden zou verplichten of althans oproepen tot haat.”

Maar ide zaak staat Üoorgaans anüers. Hel gaat taieestal oimi 'd& %.g.n. neutrale oxganisaifcies, die pracitisch veelal idaiden Üoen, ingegeven door den klassenstrijd, E; n dan wordt het geval mloeilijker. 'Diain is een algtemeenie regjel nieit te geven. Imïners:

„Het schijnt voor te konïen, dat op leen bepaalde plaats geen Christelijke vakvereeniging voor leen bepaald vak bestaat, omdat daar ter plaatse onder de belijders van den naam des Heeren slechts zeer enkelen zijn, die het b'edoelde vak beoiefenen. Is het dan daar ter plaatse b.v. ten gevolge van leen collectief contract eisch, dat men georganiseerd is om arbeid te vinden, terwijl de z.g. gewetens^ clausule ontbreekt, dan rest aan de Christelijke arbeiders niets anders dan zich te voegen bij leen R. K. of neutrale organisatie.

Om al dezie redienen idient ten aanzien van ide vakbewieigjng

„het alg; emeien bij de tucbtoefeninig-gevolgde beiginisel bewaard te blijven, en (mag) nooit iemand onder censuur worden geplaatst alleen om het .feit, dat hij verkeerd is georganiseerd, tenzij dan, dat als boven gezegd het gaat om 'een organisatie, die zich uitdrukkelijk stelt op ©en door Gods Woord verboden grondslag. In dat geval zou, indien naar de vermaning niet wordt geboord, tot censuur moeten wolden voortgevaren.”

Ten slotte erkent het rapport, dat er kerkeraiden zijh, die noig niet votóoende begrijpeïi, dat de Kerk ook op het gebied van het maatscihappelijk leven een taak' heeft, en acht het het zeer noodzakelijk, dat de IKierken de oogen open houden voor |die versohijbselen opl miaatschappelijk gebied.

De oonclnsies van dit gewichtige rapport zijn door de Synode unaniem aan^gejnomen, ^en luiden aldus:

lo. dat het niet tot de taak der Kerk behoort een uitgewerkt systeem te geven, dat het maatschappelijk leven zou moeten volgen, doch dat de Kerk hier slechts de zedelijke beginselen heeft te pTiedifcen , die duidelijk door bet Woord Gods worden geleierd;

2o. dat voor ©en lid der Gereformeerde Kerk geen plaats is in ©en organisatie, die zicb stelt op den grondslag van den klassenstrijd;

3o. dat de Kerfaeraden de roeping hebben om inzonderheid bij huisbezoek en catechisatie de leden der Kerk te vermaaien, zich te voegen bi| organisaties, die staan op Christelijken grondslag, benzij dan «iat ler bijzondere nedenen zijh, waaldoor zulk ©en aansluiting onmogelijk of niet wenschelijk zou zijn.”

Op dit rapport en deze conclusies hoop ik madeï terug, te komten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen