Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Economie naar christelijke belijdenis.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Economie naar christelijke belijdenis.

10 minuten leestijd Arcering uitzetten

II.

Zoelit eerst het Koninkrijk Gods. Er-is drieërlei goed. dat voor den mensch beteekerds heeft.

In de eerste en voornaanisle plaats züu er de

goeslelijke goederen in engeren zin, die beheerscht' worden door de verhouding van de ziel tot God. Dan volgen de ideëele goederen in ruimieren zin, die liggen op het' terrein der geestelijke culiuur, en eindelijk volgen de stoffelijke goederen, welke God lons geeft voor de behoieftén van ons lichaam. Met deze indeeljng - van DT 'Nederbrag-f kan ik mij, zooals ik oen vorig maal in 'tkort heb ni|scnge2; e't, vrijwel vereenigien. doch er rijzen bij mij eenige bezwaren, wanneer hij. uit Gods Woord deduoeeri: , hoe (K-mensch tegenover daf goed moet staan, en in welke mate hij lernaar mag en moet streven.

Die verhouding verbijzondert zich natuurlijk in drieën.

Het geestelijk goed in engeren zin meet mei alle kracht nagejaagd.

Ook voor de ideëele cultuurschatten., mag en moet gestreden, want rechl en'vrijheid, beschaving en geluk behoeren voorwerpen van idealisme en ziele-streving te zijn, maar, zoo zegt-Dr N., ten aanzien van de stoffelijke goederen staat de zaak geheel anders. Christus heeft ons van het Sireven ernaar ontheven, en hij grondt deze 'bewering op het bekende woord van den Heiland uit de Bergrede: Zoekt eerst het koninkrijk. Gods en Zijn gerechtigheid, en al deze dingen zullen u toegeworpen worden.

Hierover sprak ik in miijn vorig artikel .reeds met een enkel woord.

Ik wees er toen op, hoe kras Dr N. zich uitdrukt, en hoe absoluut zijn bewering is, - dat ons Christendom staat of vall met het princiipa, dat de Christen van G.D'ds wege van . het streven naar stoffelijk goed is ontheven, en ik heb toen ook reeds de .opmerking "gemaakt, dat de geachte schrijver zijn bewering zelf verzwa.kt door aan de woorden : van het streven n a a r, terstond toe tie voegen: althans de bezorgdheid o ni. Streven naar en bezorgd zijn om zijn immers geen' synoniemen.

De bezorgdheid, ' die, door Jezus in de Bergrede veroordeeld wordt, is niet het _z or gen voor, maar het angstige, - ijdele bezoirgd-zijn, dat uit gebrek aan godsvertrouwen voortkomt, en dus een vorkeerde gesteldheid van ons hart verraadt. In die bezorgdheid heeft de mensch God uit het oog verloren. Hij rekent niet meer met den hemel. Hij-steunt alleen op zichzelf, en deixkt alleen aan de aarde, en gaat in het aardsche op, maar.: .. .-zoo staat het toch mei alle streven en alle begeerte naar stoffelijk goed niet. O zeker, dat streven' kan ontaarden. Het •verkeert dikwerf in onheilige genot-en hebzucht. Het wordt-menigmaal grof materialisme, maar aan die ontaarding staat evenzeer de, door Dr N. geoorloofd-geachte, streving naar de ideëele goedereu als kunst en ' kennis bloot. Ook deze begeerde kan in een zondige omslaan, en daarom m-ag het streven naar stoffelijk goed niet veroordeeld worden, omdat het in deze door de zond© bedorven w-erejd; veelal onzuiver voorkomt. Er is ook een goed en geoorlO'Ofd streven en begeeren, en deze begeerte hangt samen met ons mensch-zajn. Omdat wij afhankelijke wezens zijn, on voor ons zinnelijk en geestelijk b.esta.an.-alles van buiten af noodig h-abhen, spannen wij^ al onze krachten in, om dat noodige te verkrijgen, en in dit begeeren van de natuurlijke en geestelijke goederen ligt, volgens prof. Goesink, de rijkdom en de weelde van het mensch zijn.

Alles hangt dus hiervan af. wat we onder streven verstaan.

Indien Dr N. met deze uitdrukking alleen pp het oog heeft de z-ondige jacht naar aardsche dingen, zijn wij het hartroerend eens, maar dan had hij het woord streven niet moeten gebruiken. Dit begrip geeft toil misverstand aanleiding. Het vestigt den indruk, alsof alle begeerte n, aar het geluk der uiterlijke levensomstandigheden uit den Ijooze is, en zoo staat het toch niet. Daarvan lozen we ook niets in de Bergrede. Christus toornt wel tegen den Maimmondienst en den gelddorst. Hij vloekt wel de passie van den rijkaard, die in het goed der aarde ziijn levensdoel vindt. Hij waarschuwt wel tegen de gierige vergaring van schatten hierbeneden, miaar ik lees nergens, dat Hij alle streven naar stoffelijke goederen absoluut veroordeelt.

Ook niet in Mattheus 6:33. Wat zegt de - Heiland daar?

Hij vennaaint in dit gedeelte_ van Zijn bergwoorden Zijn discipelen, om alle verteerde bezorgdheid te lalein varen; en voor overschatting van hel aardsche g(»d op hun hoede te zijn. Daaraan maken de beidenen zich schuldig. Zij kennen het opzien haar den hemel niet. Zij z'oeken enkel en alleen het aardsche, omdat zij van geen A''ader in de hemelen «'eten, en daarfceigenover nu zial Zijn volk eerst zoeken het koninkrijk Gods en Zijn gerechtigheid, en al deze dingen zullen hun worden toegeworpen. öit de'ze uitspraak van Christus zlijn wonderlijke conclusies getrokken.

Men heeft op grond van dit woord lieweerd, dat, als het gteestelijfee maar goed is, böt stoffelijke er minder toe doet, en onze belangstelling eigen-Itjk niet vs-'^d is. Anderen hebben gemeend, dat de Heiland "'ons hier toeroept, alleen hét oog te openen voor den 'hemel, en het aardsche maar aardsch te laten. Weer anderen zJagen in dit evan. gelisch bevel een veroiordeeling van elke c.hfistelijk-sociale actie, doch van dit alles is in dezen tekst met geen tittel of jota sprake. , I-ezus bedoelt allerminst het stoffelijke te disqualificecren. Hij druikt op het natuurlijk en-aardsch leven geen stempel van onheiligheid of minderwaardigheid, maar Hij onderwijst ons hier'.omtrent de orde lugschen hot henielsch-geestelijk, en het aardsch stoffelijk goed.

Dit-blijkt in de eerste pia-ils uit he^^^©ld]e eerst.

Zoekt eerst het-koninkrijk Gods en Zijn gerechtigheid.

Christus zegl niet: Zoekt a 11-een het koninkrijk Gods.

Hij sluit' dus niet een ander zo'éken"^^^^ia, - Ar hij w'ijst hier de orde aan. waarin'het zoeken moet geschieden, en dan staat het zoeken van hei rijk Gods ver en zeer ver oip den voorgrond. Maa, r.> ., mag daarop dan volgen het •zoeken, züoals de heidenen doen? Natuurlijk niet, want onze hoogsile Profeet geeft ons hier geen vrijheid om aan verkeerde bezorgdheid - of héb-en geldzucht een tw-eede plaats te gunnen na het rijk en de-gerechtig-' heid Gods. Dat zondige zoeken is voor ons contfaban.de-, maar wel geeft Hij in dit woordje eerst te kennen, dat in overeenstemming nTel en in onderwerping aan het streven naar Zijn rijk, er een ander zoeken, . en wel van de aardsche dingen, mogelijk is, dat door Hem niet veroordeeld wordt. Het gaa.t hier derhalve over de .rangor.de. Wat heeft in het teven de eers'te plaats?

De aarde, maar dan verdwijnt de heinel terstond uit het oog.

Het hemelsche, doch dan verdwijnt de aarde niet, maar wordt het aardsche opgeheven, en aan het geestelijke onderworpen, en staat alles in dienst van de gerechtighie-id Gods, Dii-e op alles'recht heeft. Nu hebt ge misschien noig een bedenking.

Ge zegt vvellicht: hoe kan Jezus hier op een zoeken van het aardsche doielen, terwijl Hij toich aan het slot z'egt: en al deze dingen zullen u toegeworpen wordeai? -Sluiten die beide elkaar niet uit? Kan zoeken samengaan met toegeworpen-worden? Ja, want Avanneer dit niet mogelijk |was-, zoudon we nimmer Gods koninkrijk kunnen zoeken. Dat rijk is immers een gave. Alle schatten van dat rijk zijn genadegiften. 's Heeren gerechtigheid nroiet ons geschonken worden. Het is niet desgenen, die wil, noch desgenen, die loopt, en toch komt de Schrift toit ons met den eisch om zelf Le werken en te zoeken en te strijden, en wanneer geestelijk bestaan deze actieve z'ijde heeft, dan zgfeMfek stoffelijke.

God geeft, maar wij moeien, arbeiden. God werpt toe, maar wij mogen zoeken.

En dat zoeken, of wilt ge dat S'trevcn, sluit Christus niet uit, maar zet Hij-op de tweede en ondergeschikte plaats, en onderwerpt Hij geheei aan het streven naar.'de geestelijke goederen-in engeren zin.

Welke zijn die •^eesleïijke goederen?

Het komt hier vooral aan op de wijze, waarop' Jezus Zich uij; £irukt.

Hij spreekt niet van genade en vrede eu gemeenschap, maar van Gods rijk, en dat rijk is de koningsheerschappij Gods in - onze harten en i: n heel de wereld. Dat rijk is niet eenz.ijdig de hemel. Dat rijk gaat niet op in mystiek. rDat rijk mag niet vereenzelvigd met ziele-weelde en rust in God, maar wanneer onze Heiland dit woord rijk bezigt, doelt-Hij juist op de actieve zijde en op gehoorzaamheid en strijd. Zoio komt ook de uitdrukking Zijn gerechtigheid tot haar reAl. WaarGod Koning is, daar.geldt alleen Zijh recht, en zijn Zijn ordinantiën van kracht, en het zoeken van diio gerechtigheid is niets anders da, n de spanning van ; | onze ziel, - om dien wil des Beeren in alles te volbrengen.

Zoo all-öen wordt Christus' uitspraak duidelijk. Hij trekt ons in dit woord ni ' '"-'^PlP^ii^™-kamer terug. -

Hij wijst ons niet naar de hem-elsche blijdschap - en vreugde.

Hij voert - ons niet naar een verborgen omgang, maar Hij, drijift ons het leven in, en werp-t ons midden in den levensstroom, ön z: egt: Buigt u daiif voor uw God als Koning, en volbrengt Zijn gebod, - en vertrouwt op Hem, en da.n zullen de vragen van voedsel en kleeding, van spijzie en drank vaarzelf haar oplossing vinden. "Want, wie in zijn arbeid God dient, en wie werkt o-ra 'sHeeren wil, en züjn taak verricht als arbeider bij' Gods gratie, en sterker nog, als mede-arbeider Gods in het groote cullTiurwerk, waardoor deze aarde-tot haar bestern'ming wordt gevoerd, kan van 's-"Vaders open handen, en zorgende liefde zeker zijn.

Dit sluit zoeken van en streven naar aardsch goed niet uit.

Dit veroordeelt niet den silrijd voor de rechtvaardige verdeel ing der stoffelijke goederen, doch die 'strijd, wanneer die gevoerd wordt om 's Heeren wil, vloeit juist uit dit wo-o-rd van Jezus voort.. Wij hebben in alle verhoudingen van bet leven, en dies ook in de sociale. God Koning te doen zijn, en naar Zijn gerechtigheid te leven, en wimne-er onze arbeid en streven om' in deze wereld vooruit-te komen, door dit ideaal beheerschl wordl, ligt er in dit zoeken niets zondigs. Zoo bezie ik 43 het streven na.: u-lotsvcrbeilering. Zoo moet m.i. ook l)eschoiiwd worden het streven naar verruiming van het aardsche goed en het stoffelijk bestaan. Wanneer dit geschiedt om-rijk te worden, .en in - wee]de\ien - genot te kunnen leven, is' tiet ten eenenmale geoordeeld, maar wanneer het plaats vindt, o-m ions mensch-zijn en het bleeld Gods beter tol zijn recht te doen kOimlen, - en de-n Heere meer op alle levensterreinen te kunnen dienen, |s-J[j..e.t.., TOgr den Christen o-ngetwij-feld geoorloofd.

Hot komt dus aan op de' orde in' fet léven. Precies als bij het streven naar de cultuurschatten.

En wann6er'ffllr3a'e''; Wi|èasiGai-'m-: ^^ begeere-n-'-n-aaa-stoffelijk goed de heilige orde, die God tusschen ho'Oger en lager goed gesteld heeft, eerbiedigt en heiligt; wa-nneer hij het .begeerde alleen wil verkrijgen in een rechtvaardigen weg; wanneer geen afgunst of onzuiver motief hem drijft, m'aar'waarlijk de liefde tot God en Zijn rijfc en recht, is zijn zoeken van het stoffelijke niet ^o-ndig, en zoekt hij niet'als de heidenen.

Hiermede stap ik van dit punt af.

Hiermede stap ik van dit punt af. Ik hefe^gg^^jlfedierhragt meer te praten.

Hij beweegt zich telkens op Schriftuurlijk terrein, wat, ein ik moet aan dezen indruk even uiting geven, aan zijn kostelijk boek dikwijls meer het karakter geeft van. leien. s: QClial.6: . > th i efc, dan van een.t heoi^gglgïl^^l^^Sie. Doch daarover later meer.

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 11 november 1921

De Reformatie | 8 Pagina's

Economie naar christelijke belijdenis.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 11 november 1921

De Reformatie | 8 Pagina's