Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Stembusprogram en Kabinetsprogram.

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Stembusprogram en Kabinetsprogram.

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

IL

Welke is de verhouding van Stembusprogram en Kabinetsprogram?

Deze vraag wordt door ons artikel van de voxige week ingegeven.

Beginnen we met dit vraagstuk va, n den kant van het Stembusprogram te bezien.

Een Stembusprogram heeft altijd te rekenen met den feitelijken toestand. Zij, die het opstellen, hebben zich af te vragen: wat is in afzienbaren tijd voor verwerkelijking vatbaar.

Aan deze gedachte kunnen niet alle partijleden dadelijk wennen.

Vandaar, dat dikwijls pogingen worden aangewend om allerlei wenschen op het Stembusprogram geplaatst te krijgen.

Die wenschen zijn op zichzelf vaak gerechtvaardigd. Zij leven niet zelden in den boezem deipartij.

Zij geven uitdrukking aan beginselen.

Maar onder de bestaande omstandigheden zijn er niets dan leuzen.

Men weet van te voren, dat er vanivlerwezenlijking niels kan komen.

Konden b.v. de anti-revolutionairen alleen een parlementaire meerderheid vormen, dan stond de zaak er heel anders voor.

Doch nu weet men té voren, dat zulke punten, als ze op het program zouden worden gepilaatst, daar slephts als klinkende leuzen zouden dienst doen.

En dat is gevaarlijk.

Want wordt daaiaan toegegeven, dan kan de teleurstelling, waarover we ©en vorig maal spraken, niet uitblijven.

Zelfs van den kant der S. D. A. P; ., die altijd zoo sterk met leuzen gewerkt heeft en dat kan doen, omdat zij tot heden nog niet voor het feit werd geplaatst, dat haar Stembusprogram gedeeltelijk in een Kabinetsprogram zou worden overgenomen, ook niet toen zij met andere linksche partijen een meerderheid uitmaakte, wordt dat ingezien.

Op haar jongste Congres gaf haar Voorzitter de heer Vliegen, daaraan uiting, toen hij verklaarde: „Het belangrijk verlies van 3000 leden is te boeken. Dit is een verschijnsel, dat voor een beweging als de onze zeker abnormaiaJ moet worden genoemd. De oorzaak is het gebrek aan persoonlijke activiteit van de partijgenooten. Eén ding kunnen we wel vaststellen: het geneesmiddel zit niet in leuzen of program punten. Er waren er een paar jaar geleden, die wonderen verwachtten van de ontwar peningsleuze, die veel meer de menschen in het hart zou grijpen, dan d© socialisa, tie of de bedrijfsorganisatie. Het kan wezen, maar de partij heeft er tot nog toe in haar groei niets van bemerkt”.

Dat zegt nu een partij, die zich verontschuldigen kan: ja, maar, nog nimmer hebben onze partijgenooten deel van een Kabinet uitgemaakt! Het ontbrak ons dus aan den noodigen politieken invloed!

Zelfs zulk een partij moet bekennen, dat ledige leuzen haar doen slinken.

Hoeveel te meer moet dat dan het geval zijn bij een partij, die door haar Stembusprogram wel degelijk een Kabinetsprogram beïnfluenceert!

Of zulke wenschen dan maair moeten verzwegen worden en we geheel in Realpolitik, in politiek van het oogenblik moeten opgaan?

Allerminst.

Die wenschen, als zij een principiëelen ondergrond hebben, vindt men in het Program van Beginselen terug.

En dat Program van Beginselen is maar niet een dood ding.

Daarmee moet gewerkt worden!

Vóór de verkiezingen moge men het Program van Actie, het Stembusprogram aan de orde stellen, maar tusschen de verkiezingen mag ook niet stilgezeten. Dan is het de tijd der echte propaganda. En die mag niet hoofdzakelijk geconcentreerd worden op de verdediging van de regeeringswerkzaamheden van onze mannen in het Kabinet of van onze Kamerleden, maar dan mo©t men het volk trachten te winnen voor ons Program van Beginselen.

Zóó moet de akker omgeploiegd en moeten ©r voren worden getrokken.

Ook hebben onze Kamerleden tot roeping bij de Algemeene Debatten te laten uitkomen, dat in ons Stembusprogram, in ons Program van Actie, slechts een deel van onze wenschen voo^rkomen, maar dat •w^j krachtens onze beginselen nog veel verder willen gaan.

Daartoe hebben we noodig redevoeringen in grooten stijl, gelijk die van onze zijde door Groen van Prinsterer en Kuyper werden gehouden.

We hebben die niet noodig om te spreken voor de tribune.

Maar om in de Kamer zelf onze positie zuiver te houden.

Zoowel onze tegenstanders in het parlement als onze koalitie-genooten behooren daaraan gedurig te worden herinnerd.

We mogen onszelf maar niet van onze principiëele motieven bewust zijn, maar we hebben er ook tegenover anderen rekenschap van te geven.

De heer Vliegen sprak op het daareven vermelde Congres als zijn overtuiging uit, dat er maar één middel is, dat tot „op zekere hoogte oinafhankelijk kan zijn van ups en downs, van voor-en tegenspoed. Dat is de persoonlijke toewijding van de partijgenooten, die, gedragen door het idealisme, dat bij het dienen van een groote zaak voorzit en door actief dienen telkens nieuw voedsel ontvangt”.

Dit is zeker niet geheel onjuist aangevoeld.

Persoonlijke toewijding behoort er te wezen.

Maar daarboven uit gaat VOOT ons het idealisme, of gelijk wij liever minder vaag en meer belijnd zeggen, onze heilige beginselen.

De Kamers moeten onder den indruk komen, dat het bij ons om die beginselen gaat.

Dat achter ons Program van Actie die beginselen staan.

Maar ook, da, t in ons Program van Actie die beginselen nog niet volledig worden uitgedrukt.

Het Kabinetsprogram mag ons Program van Actie niet dooddrukken.

Tegenover het meest bevriende Kabinet heeft de partij haiar zelfstandigheid te bewaren.

En tevens heeft zij het bij elke gepaste gelegenheid te accentueeren, dat zij in haar Program van Actie zich volstrekt niet uitleeft.

Hier roer ik een teer puntje aan.

Want wie ons volk kent, weet dat te dezer zake juist de diepste klachten rijzen.

Hier en daar mogen er ontevredenen zijn over de verlaging van salarissen, waarvoor men de a.-r. partij mede aansprakelijk stelt.

Doch dat is een voiorbijgaande ontevredenheid, verklaarha, ar uit min .aiangename gewaarwording.

Waanneer zij blijvend zou zijn, zouden zij, die er door zijn aangetast, blijk geven het stoffelijke te stellen boven het geestelijke en de aanspraafe van ras-anti-revolutionairen te zijn, verbeuren.

Veel en veel ernstiger is de klacht, dat de redevoeringen van onze Kamerleden over het geheel te zakelijk zijn geworden en dat het principiëele er een veel te kleine plaats in inneemt.

Is deze klacht gerechtvaardigd?

Dat mag weleens nader onderzocht.

-^ ült fle week van 19 tot 25 Februari.

De uitkomst leerde wel, dat we niet overdreven, toen we het kabinet-Marx in Plruisen een licht getimmerte noemden. Het trad in deze week reeds af en thans is Miaxx opnieuw minister-president. Stabiliteit zal misschien nog lajig te zoeken zijn.

Ons land bleek in het Zuiden niet zoo' stabiel als men doorgaans wel rekent. Die bladeai maakten melding van een aardbeving in de omgeving van Maastricht.

In plaats van stabiel was de frank nog altijd wat nukkig, wat terugwerkende kracht had op financiëele kringen in Frankrijk.

De opiumconferentie heeft op het eind aan stabiliteit gewonnen. Ze is thans afgeloiopen. Naar men wil heeft ze een férmen stap in de goede richting gedaan.

De gezondheid van den Engelschen koning blijft nog altijd labiel. Hij neemt niet spoedig in beterschap toe. Er worden plannen beraamd voor een herstellingsreis naar de Middellandsche Zee.

President Ebert onderging een ernstige operatie. De begaafde Zweedsche minister-president Bianting overleed.

Schaper beging zijn zooveelste vergissing in het rekenen. Zijn geheugen schijnt te lijden aan labiliteit. Of verwarde hij 10 pCt. met 10 cent? Dit in betrekking tot de verteringsbelasting.

Dit artikel werd u aangeboden door: Vrije Universiteit Amsterdam

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 27 februari 1925

De Reformatie | 8 Pagina's

Stembusprogram en Kabinetsprogram.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 27 februari 1925

De Reformatie | 8 Pagina's