HET JAAR 1926.

V. (Slot.)

Het jaar van T ii o i r y.

Zóó denken wij, wat de wereldto«stand aangaat, aan 1926 het liefst terug.

Daar zit wat optimisme in. Toegegeven! Beredeneeren kan men dit optimisme niet. Alweer akkoord! , , , ., ; ."

D'e menscli sluit telkens weer in zichf||f^^en drang om te profeteeren. • • "•••--,

Zijn beoordeelingsapparaat absorbeert alle mogelijke gegevens en van uit zijn persoonlijkheid reageert, hij daarop.

Eén gegeven of een groep van gegevens stelt hij daarbij in het centrum.

Voor velen is in 1926 hst onbeduidende Fransche ]: laatsje Thoiry, waarvan enkelen wisten, dat er in een bepaald "restaurant een excellent diner werd opgediend, de navel der aarde, gelijk men zich oudtijds uitdrukte, of — want die benaming is te wijdsch — het middelpunt van Europia geworden.

Thoiry, waar Briand en Stresemann als fria, nds werden behandeld — zou ook de weg naar het hart der staatslieden dooT de maag loopen'? — opende nieuwe p'erspektieven.

Die hadden we ooik wel noodig.

Want zoo langzamerhand werd er voor onze (lO'gen een 'blinde muur opgetrokken.

1926 scheen bestemd om 1925, het jaar van Locarnoi, te annihileeTen.

Welk een gesukkel in het begin van het jaar op de vergadering van den VoJkenbond te Grenève.

Wel werd Duitschland tot den Volkenbond 'toegelaten, maar nu "liepen Spanje en Brazilië weg, .

De hooige afgevaardigden leken wel een troepje schooljongens.

Die hun zin niet kregen, wilden niet langer meespelen.

Ook Nederland behoorde onder de misdeelden. Het kreeg een zetel voor twee jaar, maar na dien termijn komt het voor herkiezing niet in aanmerking.

Gelukkig hield ons land zijn waardigheid op. Het gal slechts van zijn ontevredenheid blijk door een paar krantenartikelen.

Overigens schikte het zich in zijn lot.

Een lot, dat trouwens wel te dragen valt. Dfe VolkeH.bond heeft immers "nog maar weinig te beduiden.

Hij maakte zich , den laatsten tijd verdienstelijk door communique's omtrent de griep-epiidemie-uit Ie geven.

Maar dat behoorde wel mee tot zijn belangrijksten arbeid.

Fleurigheid zit er niet in.

In zekeren zin spijt ons dat. Want de Volkerenbondsidée heeft veel, dat ons aantrekt.

Wij toonden er ons zelfs warme voorstanders van.

Maar in vorige jaren spraken wij het reeds uit, dat om. vruchtbaar te arbeiden, één bond moest worden gestichtj die als één der zuilen don Volfcenbond moest dragen.

Hoewel echter die bond niet tot standi kwam, wordt er al meer over gesproken.

Het inzicht wint veld, dat die bond voor het oogenblik meer levensvatbaarhead 'heeft dan de Volkenbond.

Graaf Couidenhove-Kalergi kwam zelfs met een koneepit van een Pan-Europa, waarop zeker wel het een en ander af te dingen valt en dat in dien vorm niet kan worden verwezenlijkt.

Bankiers zoMen'oetf^lpiiest de wereld in, waarin oeconomische toenadering tusschen de Eiiropeesche landen werd bepleit."

Maar meer dan dat alles werkte Thoiry uit. Daar gaven twee landen, dis sinds onheuglijke tijden als gewapende vijanden tegenover elkander stonden, den handslag, dat 'ze vooTtaan als vrienden met elkander zouden omgaan.

En al was dat gemakkelijker belool'd dan 'in praktijk gebracht, het praktisch resultaat bleef toch niet geheel, achterwege. 'f> > .-#.''! • w' s-; .-'-, '

Alle wenschen werdeii'»^ 0'peieis'; verviild, maar sommige wenschen werden Aan tosh werkelijkheid.

Het meest; verblijdt wel, dat Poincaré, die ook na den oorlog nog geruimen tijd aan ooirloigsneurose leed, in één kabinet met den vredesapostel Briand plaats nam en dezen in zijn opbouwingswerk niet hinderde.

Is dat dezelfde Poincaré van een paar jaar geleden, die de voo-rnaamste' hinderpaal voor toenadering was'?

Men kon het bijna niet gelooven!

Een eclatant bewijs, hoe goed het is, dat een minister, die al eenige jaren zit, eens zonder po-rteleuillé gaat wandelen, en de.^aken van een afstand leert bekijken. '^Ï5S5; |

Dat geeft niet zelde#"'^^ verrassende bewustzijnsverruiming en een heerlijke opfrissching.

Thoiry is een mijlpaal.

Er zullen nog meerdere vait zulke palen geslagen of gemetseld moeten worden tot de toenadering in waarheid Europeesch is.

Maar die ééne mijlpaal in den grond is dan toch beter dan tien in een luchtverheveling.

En nu men gezien heeft, dat onze Europeesche bodem zulke mijlpalen kan dragen, zal dit wellicht aanmoedigen oan er nog vele aan te brengen.

Tot wij komen tot een Europeeschen Volkerenbond.

Wat natuurlijk niet hetzclfd.e is als. de : Vereenigde Staten van Europa.

Want die zouden niet kuii'hen gesticht worden zonder koïtwieking van het historisch gewortelde nationaliteitsleven.

De verschillende landen zouden veel van hun politieke zelfstandigheid inboeten.

En het bloed der vaderlandsliefde vloeit te snel, dan dat dit met gelatenheit! zou worden gedragen. Er is ook nog zoo iets als ., een erve der vaderen".

Onze nationale onafhankelijkheid eerbiedige men. Zoo> spreken wij hier.

ZoO' spreekt men ook elders:

De landsgrenzen heeten denkbeeldig, maar zijn het niet.

Anders staat het met een Europeeschen Volkenbond.

Die toxnt niet aan de ongereptheid van den

Die sponst niet aan de frontieren.

Die verstikt niet het nationaliteitsbesef.

Maar daarbij verplicht men zich tol onderlinge vriendschappelijke betrekkingen, welke wat meer inhouden en wat beter geregeld zijn dan die', waarvan een troonrede zoowat permanent gewaagt.

Die ruimt ook maatschapi)elijke obstacles op' en doet zien, dat de maatschappij-idee internationaal is.

Tolunie, muntunie en nog veel andere unies kunnen in den weg van welgewikte onderhandelingen bereikt worden.

Dat alles kan medewerken om het verbroken oeconomisch evenwicht in het wereldverkeer te herstellen.

Want dat dit verbroken is, wijzen harde statistieken met ijzige nuchterheid aan.

Bij de Vereenigde Staten van Amerika berust thans het overwicht.

Amerika is rijk door Europa's armoede. Ook dit jaar vernederden zich Europeesche hooggepiaatsten om als bedelaars aan het Witte HuiS' te Washington aan te bellen. , •

Zij werden echter gewezen op 'het kartonnetje achter het deurraampje: aan de deur wordt niet gegeven. ' , '

Men rekende op een grootsch gebaar van broeder Jonathan.

Maar Coolidge maakt in het geheel geen gebaren. Geen grootsche en geen kleine.

Hij schrijft veel, doch haalt geen strepen door onbetaalde oorlogsrekeningen.

Of'hij daar goed of kwaad' aan doet, gaat ons betrekkelijk weinig aan.

In elk geval gelooven wij, dat het goed voor Europa is.

Als ds schulden door eenvoudige kwijtschelding gemakkelijk uit de wereld werden geholpen, zoiUden de Europeesche rijken niet zoo geducht voor een nieuw oorlogsexperiment terugschrikken, als zij thans doen.

Europa zal het nog wel een halve eeuw en laiïger aan haar zak voelen, dat zij zich de weelde van rusteloos schietende kanonnen en altijd torpedeerende duikbooten heeft gepermitteerd.

Zeker, de onschuldige neutralen zijn daar mee de dupe van.

Maar Europa vormt te zeer een eenheid, dan dat het hier niet van kracht zou'' zijn: als één lid lijdt, lijden alle leden mede.

Daarenboven zou het niet heilzaam zijn voor l^airopa's energie, wanneer het door een plotselinge bevlieging van edelmoedigheid dadelijk weer in haar vroegeren goeden doen kwam.

Europa— reeds een vluchtig bezoek aan Amerika leert dit — moet noodig zesmaal per. week in het staalbad van den arbeid.

En het wordt er op deze manier wel 'toe gedwongen-.

Moge schaamtegevoel verder verbieden om op de genade vaar Amerika te spekuleeren.

Europa behoeft niet arm te blijven, zeggen de kenners. ' '•,

Als het maar eendrachtig is!

Daarom doe een ieder wat hij kan om de idee van een Europeeschen volkenbond te piropageeren.

En is die eenmaal tot stand gekomen dan js de tijd daar, om te ijveren voior een wereldvolkenbond. t^4: ii^:

Het is niet noodig, dat de laatste zoolang wordt opgeborgen.

Nu eï eenmaal een fragment van bestaa, t, kan men dit rus lig aan zijn klein werk laten.

Inlusschen is de oeconomische hemel boven Europa een ietsje verhelderd.

Franqui in België en Poincaré in Frankrijk slaagden er in de daling van den frank te stuiten.

België heeft zijn munt, zij het.dan ook ver beneden den vroegeren koers, reeds gestabiliseerd en Frankrijk is op weg hetzelfde te doen.

Maar daartegenover staat, dat de werkloioshéidscijfers, welke tegen het eind van het jaar gepubliceerd werden, tot zorg wekken.

Berlijn telde tegen het eind van het jaar 270.000 werkloO'Zen, Denemarken met slechts 3 miljoen inwoners, zag in één week het getal werkloozen van 13.000 tot 93.000 stijgen.

En hoeveel kapitaal en arbeid er door de langdurige mijnwerkersstaking in Engeland verloren is gegaan, men doet beter er niet naar te raden.

Desniettegenstaande had het bolsjevisme in Europa geen voorspoedig jaar.

De „cellen" deelden zich niet, zooals ongetwijfeld gehoopt werd.

Zij werken natuurlijk wel in het geheim, maar als zij beduidend vorderden, zouden zij dit ook wel laten blijken.

Het bolsjevisme schijnt het net aan de andere zijde te hebben uitgeworpen.

In China heeft het veel gevangen.

Dat kan Europa nog moeite genoeg geven. Als het hemelsche rijk het duivelsche rijk wordt, zouden er — en niet - voor Europa alleen — weleens bange dagen kunnen aanbreken.

Het eenige, waarmee politici zich troosten is, dat het rijk zoo' tegen zichzelf verdeeld is.

In ons Indië beeft het bolsjevisme eens een spierinkje uitgeworpen. Het ving wel geen kabeljauw, maar toch een aal. Evenwel vertrouwe men

niet, dat de kommiinistische relletjes in Indië steeds liiririeii zulke geringe afmetingen beperkt zullen blijven. Ingespannen waakzaamheid is hier vereischt.

De tastbare winst, welke het in Europa heeft gemaakt, is in Engehmd te zoeken.

Cook, de verslagen stakingsleider, is kommunist geworden.

Hij is in Rusland ter schole geweest en heeft zich de taal en de denkbeelden Lenins eigen gemaakt.

De tegenpool van het bolsjevisme, het fascisme, liield zich (jok staande en stevigde zijn positie in Italië. Begunstigd dooT eenige mislukte aanslagen 0]i zijn leven, wordt Mussolini al grooiter in de (Xtgen van zijn volk. Zijn macht groeit tot het ongelooflijke. Hij houd! het kapitaal in het land, hij legt den dames een door hem uitgedachte mode op, hij dwingt 'de vrijgezellen door een niet zuinige he-lasting, om te hiiweai. Hij schijnt te droomen viui het herstel van het oude Romeinsche rjjk. Dat herstel wil hij dan bewerken door de oorzaken weg te nemen, waardooT het te gronde ging. AVant, hoezeei-wij zijn beginselen oiOik veroo^rdeelen, het kan niet ontkend, dat er een schier puriteinsche degelijkheid in hem zit.

Ook in andere landen stonden diktators op 'of verdrongen een voorganger of leidden een teringachtig bestaan, zooals Primo in Sjianje.

Maar gelijk het bolsjevisme alleen in Rusland „bloeit", , , bloeit" het fascisme alleen in Italië.

Het parlementarisme heeft zich nog steeds niet hersteld. Het lijdt bijna overal aan bloedarmoede. Soms worden de wonderlijkste kombinaties aangegaan, om maar aan een meerderheidsministerie het aanzijn te kunnen geven.

Er is veel vraag naar sterke mannen, maar weinig aanbod.

Doch helaas is er weinig vraag naa, r een sterken God en toch handhaaft Hij, door Wien de' koningen regeeren, Zijn genadige aanbieding.

Hij roept en blijft roepen: handelt verstandiglijk en hooTt naar Mij.

Doch in de kringeu der wereldgroioten berust schier alles op menschelijke berekening.

En onder de massa der kleinen zijn er zoo weinigen, die God waarachtig zoeken.

De bioskoop wint het van de kerk.

De krant van den bijbel.

Men reist met meer blijdschap naar de Riviera, naar Algiers en Egypte, dan naar de eeuwigheid.

Men luistert liever naar de ratelende radio en de krassende grammafoon dan nai.r eigen klagende ziel.

Als dagbladen bij hun lezers .informeeren: gelooft gij in hef bestaan van God? — dan antwoorden verreweg de meesten: ja.

Doch van hoevelen dezer ja-broeders zou het oordeel Gods niet gelden: dit volk genaakt Mij met de lippen, maar hun hart houdt zich ver van Mij?

Men leest wel in oudejaarsoverzichten en nieuwjaajsbeschouwingen, dat het juk der ellende niet van Europa's schouders zal worden opgeheven, vóór het tot den Heere wederkeert.

Wij zouden zoo iets niet durven uitspreken.

Want de algemeeno genade Gods is onbcrekeiihaar.

Zijn vrijmacht is ondoorgrondelijk.

Wat Hij zal en wat Hij wil, weet Hij alleen.

Hij heeft ons geen boodschap van omkeering voor het Ninevé onzer dagen meegegeven.

Doch slechts de altijd geldende boodschap^ 'tot bekeering.

De bidders in Geest en in waarheid hehheri het druk.

Waar er zoovelen zijn, die niet bidden, moeten 7.1] voor hen bidden.

De taak onzer voorbidding is omvangrijk. Wij hehlien heel de wereld in onze voofhede op te nemen.

Maai' Hij, die ons bidden leert/; l'êfeif; '; : ons ook voorbidden. - - \

God spaait in 1927 de wereld niet om het doen der menschen in het gemeen, maar om de weinige rechtvaardigen, die er onder hen zijn:

Verstaan wij zóó onze roeping! On ze wereldro ep ing!

HEPR.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen